สวัสดีผู้อ่านทุกท่าน วันนี้เราได้นำเคล็ดลับดีๆในการกำจัดคราบฝุ่นที่เกาะติดแน่นอยู่ตามกระจกในบ้านของเรา โดยการทำน้ำยาจากวัตถุดิบธรรมชาติ ที่ขอบอกเลยว่ามันดีมากๆ เห็นผลดี100% อีกทั้งยังปลอดภัยไร้สารเคมีที่จะทำลายสุขภาพของเราอีกด้วย และไม่ต้องเปลืองเงินซื้ออีกต่อไป ดอกอัญชันสีม่วง ที่ขึ้นอยู่ทั่วไปบริเวณใกล้บ้าน ในสวน ริมถนน คนในชุมชนของเราโดยเฉพาะผู้สูงอายุมักนำดอกอัญชันมาใช้ประโยชน์หลายอย่าง เช่น ทาผม ทาคิ้ว เพื่อให้ดกดำ ใช้แทนสีผสมอาหาร ซึ่งเป็นน้ำชาลดอาการเบาหวาน เป็นต้น ภูมิปัญญาชาวบ้านของไทย ได้นำเอาสีจากดอกอัญชันมาใช้ แต่งสีขนมไทย เช่น ขนมช่อม่วง ขนมเรไร ขนมชั้น เป็นต้น ทำให้สีคราม โดยเอาดอกอัญชันไปแช่ในน้ำร้อนจะได้สีน้ำเงิน ถ้าเติมน้ำมะนาว หรือหยดน้ำมะพร้าวลงไปเล็กน้อย จะได้สีม่วง นอกจากนี้ในสมัยโบราณยังนิยมใช้ย้อมผมจะทำให้ผมดำตามธรรมชาติ ไม่หงอกก่อนวัยแก้ปัญญาผมแตกปลายและผมเสีย กระตุ้นการเจริญเติบโตของเส้นผมให้นุ่มสลวยเป็นเงางาม ปัจจุบันมีการเอาสารสกัดจากดอกอัญชันไปใช้ผสมกับแชมพูและครีมนวดผม เพื่อทำให้ผมดกดำ นอกจากนี้มะกรูดและดอกอัญชัน ยังช่วยลดคราบสกปรกและยังไม่มีสารเคมีเพราะน้ำยาเช็ดกระจก ที่ซื้อมาอาจจะมีสารเคมีและยังอาจทำอันตรายร่างกายเราด้วย วัสดุอุปกรณ์มีดังนี้1. ดอกอัญชันสีม่วง 300 กรัม 2. น้ำตาลทรายหรือกากน้ำตาล 300 กรัม 3. มะกรูด 2 ผล 4. น้ำสะอาด 1 ลิตร 5. หม้อสแตนเลสหรือหม้อเคลือบ 1 ใบ 6. โหลสำหรับหมัก 1 ใบ วิธีทำการทำน้ำหมักชีวภาพจากดอกอัญชัน1. นำดอกอัญชันต้มกับน้ำให้เดือดสักพัก ให้ได้สีของดอกอัญชันที่เข้มข้ม 2. ฝานมะกรูด เอาเฉพาะผิวมะกรูด ใส่ลงในหม้อต้มดอกอัญชันต้มต่อประมาณ 10 นาที ดับไฟ 3. ปล่อยให้น้ำดอกอัญชันเย็นลง จนมีอุณหภูมิ 60 องศาเซลเซียส ใส่น้ำตาลทรายหรือกากน้ำตาลลงไปคนให้ละลายเข้ากัน 4. เทใส่โหลสำหรับหมัก ปิดฝา พอให้แก๊สที่เกิดขึ้นระบายออกมาได้ ทิ้งไว้ประมาณ 30 วัน 5. กรองน้ำหมักชีวภาพที่ได้ เอากากออก นำไปเป็นปุ๋ยต้นไม้ได้ 6. นำน้ำหมักชีวภาพจากดอกอัญชันใส่ลงในขวดสเปรย์ ผลที่ได้จากการทำเมื่อยังไม่กรอง น้ำหมักชีวภาพจากดอกอัญชันสีม่วงเข็ม มีแก๊สเล็กน้อย มีกลิ่นออกเปรี้ยวเล็กน้อย มีดอกอัญชันสีซีดลอยอยู่ด้านบนและมีฝ้าสีขาวลอยอยู่บนผิวด้านบน การที่น้ำหมักชีวภาพมีกลิ่นเปรี้ยวเล็กน้อยและฝ้าสีขาวลอยอยู่บนผิวด้านบน แสดงว่ามีจุลินทรีย์เกิดขึ้น สามารถนำน้ำหมักชีวภาพไปใช้งานได้ ถ้าไม่ฝ้าสีขาวลอยอยู่ด้านบนและมีกลิ่นเหม็นแสดงว่าน้ำหมักชีวภาพเสีย ใช้ไม่ได้ ใช้ทำความสะอาดกระจกเงา มีความเงาวาว ไม่มีคราบสกปรกเหลืออยู่ นอกจากนั้นน้ำมันหอมจากผิวมะกรูดยังมีสรรพคุณในการไล่แมลงต่างๆ รวมทั้งยุงอีกด้วย วิธีนี้ดีจริงๆ ดีทั้งประโยชน์ ดีต่อสุขภาพคนและดีต่อสภาพแวดล้อม มีข้อดีเยอะขนาดนี้ วิธีก็ไม่ได้ยุ่งยากจนเกินไป เรามาทำตามกันเลยดีกว่าค่ะ รายงานผลการประเมินโครงการฉบับสมบูรณ์ โครงการน้ำยาเชด็ กระจกจากดอกอัญชันและมะกรูด สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์ รายงานผลการประเมินโครงการฉบบั สมบูรณ์ โครงการนำ้ ยาเชด็ กระจกจากดอกอญั ชันและมะกรดู จดั ทำโดย เสนอ สาขาวิชารฐั ประศาสนศาสตร์ คำนำ โครงการน้ำยาเช็ดกระจกจากดอกอัญชันและมะกรูด จัดทำขึน้ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลการทำ ขอขอบคุณอาจารย์ อยับ ซาดัดคาน (ทใี่ ห้คำปรึกษา แนะนำ) ทใ่ี ห้ความรว่ มมือในการดำเนินโครงการ กนั ติศา อังศภุ านชิ หวั หนา้ โครงการ ข สารบัญ หนา้ ความเป็นมาของโครงการ……………………………………………………………………………………………….......1 บทที่ 2เอกสารและแนวคดิ ทฤษฎที ่ีเก่ียวขอ้ ง……………………………………………………………….........8 แนวคิด ทฤษฎีท่ีเกย่ี วกบั การดำเนินโครงการ……………………………………………………………….....8-13 บทท่ี 3 วธิ กี ารประเมินโครงการ………………………………………………………………………………………….......21 รปู แบบการประเมินโครงการ…………………………………………………………………………………………...21-22 บทท่ี 4ผลการประเมินโครงการ…………………………………………………………………………………………........25 ผลการประเมินดา้ นสภาวะแวดล้อม……………………………………………………………………………......25-27 บทที่ 5สรุปผล อภปิ รายผล และขอ้ เสนอแนะ………………………………………………………………......37 รปู แบบการประเมิน………………………………………………………………………………………………................37 ค สารบัญ (ต่อ) หน้า สรปุ ผลการประเมินโครงการ…………………………………………………………………………………………........38 บรรณนกุ รม………………………………………………………………………………………………….……………………………........39 ภาคผนวก ก แบบประเมนิ ของโครงการ………………………………………………………………………….......41 ง สารบญั ภาพ หน้า ภาพที่ 1 หลกั การ PDCA……………………………………………………………………………………………………………….....17 จ สารบญั ตาราง หนา้ ตารางท่ี 1 แสดงการใช้งบประมาณโครงการ……………………………………………………………………………...........2 ตอนที่ 1 ผลการประเมนิ โครงการ ฉ บทคัดยอ่ ชอื่ เร่ืองการประเมนิ โครงการ นำ้ ยาเช็ดกระจกจากดอกอัญชันและมะกรดู นางสาว กนั ติศา องั ศุภานิช ระยะเวลาการประเมนิ โครงการ วนั ที่ 15 ตุลาคม พ.ศ. 2564 วัตถุประสงค์โครงการ วิธดี ำเนินโครงการ กันยายน 2564 - วันที่ 15 ตุลาคม 2564 โดยใช้กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วย ประชากรในชุมชนขุนทะเล เครอ่ื งมอื ท่ีใชป้ ระเมินโครงการคอื Model บทที่ 1 บทนำ ความเป็นมาและความสำคัญของโครงการ ในปัจจุบันมีการใช้สารเคมีใบชีวิตประจำวันกันอย่างแพร่หลาย และมีสารเคมีที่มีพิษรวมอยู่ด้วย น้ำยาเช็ดกระจกท่ีใช้กันท่ัวไปมีส่วนผสมของ บิวทิล เซลโลโซล และแอมโมเนียมไฮดรอกไซด์ ซ่ึง นอกจากนี้มะกรูดและดอกอัญชันยังช่วยลดคราบสกปรกและยงั ไมม่ สี ารเคมีเพราะน้ำยา เช็ดกระจกท่ี วัตถปุ ระสงค์ของการประเมินโครงการ 1. เพ่ือประเมินผลการทำน้ำหมกั ชวี ภาพจากดอกอญั ชันและมะกรูดไปใช้ขจัดคราบสกปรกบนกระจก ขอบเขตของโครงการ ขอบเขตดา้ นเนื้อหาในการประเมิน ขอบเขตด้านพืน้ ที่ ขอบเขตด้านประชากร สุราษฎรธ์ านี จำนวน 10 คน 2 เปา้ หมายของโครงการ ดา้ นปริมาณ ด้านคณุ ภาพ งบประมาณของโครงการ งบประมาณในการดำเนินโครงการมาจากสมาชิกในกลุ่มรวมกันเป็นเงินจำนวน 200 บาท ใน การ ตารางที่ 1 แสดงการใช้งบประมาณโครงการ “นำ้ ยาเช็ดกระจกจากดอกอัญชนั และมะกรูด” รายการ จำนวน รายจา่ ย เปน็ เงิน รวม 200 3 ปจั จัยในการดำเนนิ โครงการ 2. มะกรดู สด บคุ คลที่รว่ มดำเนนิ โครงการ เอกสาร แหลง่ เรยี นรู้ สถานประกอบการ อาคารสถานที่ กิจกรรมในการดำเนินงานโครงการ กิจกรรมประเมินผลการทำน้ำหมักชีวภาพจากดอกอัญชนั และมะกรูดไปใช้ขจดั คราบสกปรกบนกระจก 1. กิจกรรมประเมินผลการทำน้ำหมักชีวภาพจากดอกอัญชันและมะกรูดไปใช้ขจัดคราบสกปรกบน 1.2 การดำเนนิ โครงการ 1.3 เครอื่ งมอื ในการประเมินผล 4 1.4 ผลทีค่ าดวา่ จะไดร้ บั นิยามศพั ท์ มะกรูด คือ พืชในตระกูลส้ม (Citrus) มีถ่ินกำเนิดในประเทศลาว อินโดนีเซีย มาเลเซีย และไทย ใน อัญชัน คือ พืชมีดอกชนิดใบเลี้ยงคู่ เป็นพืชเถาเลื้อย ตระกูลเดียวกับถ่ัว มีอายุประมาณ 1 ปีจึง นำ้ ยาเช็ดกระจก คือ ผลิตภัณฑ์ที่ช่วยใหก้ ระจกมีความแวววาวสดใส สะอาดปราศจากส่ิงสกปรก ลด ประโยชน์ทคี่ าดว่าจะไดร้ บั • น้ำหมักชีวภาพจากดอกอัญชันและมะกรูด สามารถนำไปใช้ขจัดคราบสกปรกบนกระจกแทน • สมาชิกในกลุม่ จะได้รบั ความรู้จากการศึกษาและปฏบิ ัติการทำน้ำยาเช็ดกระจก และยังสามารถ ตารางท่ี 2 ระยะเวลาดำเนนิ งานตามโครงการ ระยะเวลา กจิ กรรม ผรู้ บั ผดิ ชอบ 19-20 กันยายน 2564 - จัดเตรยี ม จดั หาวสั ดอุ ปุ กรณ์ สถานท่ใี นการทำน้ำยา สมาชกิ ในกลุ่ม 21 กนั ยายน - 5 ตลุ าคม - ดำเนินการทำน้ำยาเช็ดกระจกจากดอกอัญชันและ สมาชิกในกลุ่ม 5 ตุลาคม 2564 - ทำการแจกจ่ายแชมพูมะกรูดให้ประชาชนในชุมชน สมาชิกในกลุ่ม 5 ระยะเวลา กิจกรรม ผู้รบั ผิดชอบ 10-15 ตลุ าคม 2564 - ทำการติดตามผลการดำเนินโครงการ การแก้ไข สมาชิกในกลุ่ม กระบวนการการดำเนนิ โครงการ รายงานผลการจัดทำโครงการ “น้ำยาเช็ดกระจกจากดอกอัญชันและมะกรูด” ได้มีการนำหลักการ 1. ขั้นตอนการร่วมกันวางแผน (Plan) 1.ข้นั ตอนการร่วมกนั วางแผน (Plan) เกย่ี วข้องกบั ชอื่ โครงการ และศึกษาถึงปจั จัยตา่ งๆ แนวทาง ข้นั ตอนในการดำเนินโครงการ พร้อมทง้ั จัดเตรียมงบประมาณในการดำเนนิ โครงการ 2.ขนั้ ตอนการร่วมกันปฏบิ ัติ (Do) โครงการไดก้ ำหนดไว้ โดยสมาชกิ ในกล่มุ ไดล้ งมือปฏิบัติโครงการ โดยมีการปฏิบัตดิ ังน้ี 6 • สมาชิกในกลุ่มได้นำน้ำยาเช็ดกระจกจากดอกอัญชันและมะกรูด ทำการแจกจ่ายให้แก่ ประชาชนในพน้ื ทห่ี รือผู้ทส่ี นใจ 3.ข้ันตอนการรว่ มกันประเมนิ (Check) ประเมินเชิงคุณภาพ เพื่อให้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์ เป้าหมาย และผลที่คาดว่าจะได้รับจากโครงการ เพื่อ 4.ขัน้ ตอนการร่วมกันปรับปรุง (Act) ไปจนถงึ ความสำเร็จ ปญั หาและอุปสรรค ข้อเสนอแนะต่างๆ ในการดำเนนิ โครงการครั้งน้ี มาสรปุ ผลเพื่อนำไป จากทีไ่ ด้นำหลกั การคณุ ภาพของวงจรคณุ ภาพเดมมงิ่ “PDCA” มาใชใ้ นการดำเนินโครงการ สามารถ ตารางที่ 3 ขัน้ ตอน/วธิ กี ารดำเนนิ งาน (ตามกระบวนการ PDCA) ขน้ั ตอน รายละเอยี ดกจิ กรรม P = Plan ระยะที่ 1 (ตน้ ทาง) (15 ก.ย. 2564 – 20 ก.ย. 2564) D = Do ระยะที่ 2 (กลางทาง) ( 21 ก.ย. 2564 – 5 ต.ค. 2564) C = Check ระยะท่ี 3 (กลางทาง) (6 ต.ค. 2564 – 9 ต.ค. 2564) ขัน้ ตอน 7 A = Action รายละเอียดกจิ กรรม บทที่ 2 เอกสารและแนวคดิ ทฤษฎีที่เกีย่ วข้อง 1. แนวคิดทฤษฎที เ่ี ก่ยี วข้องกบั การดำเนนิ โครงการ 1. แนวคดิ ทฤษฎีท่ีเกีย่ วข้องกบั การดำเนนิ โครงการ นิวัติ เรืองพานิช (2517) ได้อธิบายไว้ว่า ทรัพยากรธรรมชาติ (Natural resources) หมายถึง ส่ิงที่ เกษม จันทรแ์ กว้ (2544) ให้ความหมายของคําว่าทรัพยากรธรรมชาติไวว้ ่าหมายถงึ ส่ิงต่างๆ ซ่ึงมีอยู่ เสรี พงศพิศและคณะ (2536) ไดส้ รุปเร่ือง ภมู ปิ ัญญาหรือภมู ิปัญญาชาวบ้าน หรือภมู ิปัญญาทองถ่ิน สุดาวรรณ มีเจริญ (2553) การศึกษาเรื่องมะกรูดมีฤทธิ์ในการยับยั้งและฆ่าเช้ือ สแตปฟิโลคอคไค อรุษา เชาวนลิขิต และคณะ (2552) ศึกษางานวิจัยเร่ืองผลกระทบ ph และความคงตัวของสาร พนิดา กล่ำคลองตัน (2559) ศกึ ษาเรอื่ งน้ำหมกั ชีวภาพจากใบเตยและมะกรูดผลการศึกษาพบว่าน้ำ 9 แนวคิดทฤษฎแี รงจงู ใจ พฤติกรรมน้ันอีกด้วย คนท่ีมีแรงจูงใจสูง จะมีการใช้ความพยายามในการกระทำไปสู่ เป้าหมายโดยไม่ลดละ ชาญศลิ ปว์ าสบญุ มา (2546, หนา้ 26) กล่าววา่ แรงจูงใจในการทำงาน หมายถึง พลังทั้งจากภายใน ธิดา สุขใจ (2548, หน้า 8) กล่าววา่ แรงจูงใจในการทำงาน หมายถึง ส่ิงใดๆท่ีเป็นแรงผลกั ดันหรือ ธร สุนทรา ยุทธ (2551, หนา้ 295) กล่าววา่ แรงจูงใจเป็นพลังผลักดันให้มนษุ ย์มีการเคล่ือนไหวไปสู่ (ภารดี อนันต์นาวี, 2555, หน้า 113; จอมพงศ์ มงคลวนิช, 2555, หน้า 217) การสร้างแรงจูงใจ ประเภทของแรงจงู ใจ นักจติ วิทยาแบ่งการจูงใจออกเปน็ 2 ประเภทคือ 10 องคป์ ระกอบของแรงจูงใจ 2.1 ความตอ้ งการ (Needs) ในการจะทำส่ิงหนึ่งส่ิงใดให้สำเร็จ แนวคิดทฤษฎีการเรียนรู้ เรียนรู้ได้จากการได้ยิน การสัมผัส การอ่าน การเห็น รวมถึงผ่านการใช้สื่ออุปกรณ์ เคร่ืองมือเป็นส่วนส่งผ่าน (Klein 1991:2) กล่าววา่ การเรียนรู้ (Learning) คอื กระบวนการของประสบการณ์ท่ีทำให้เกิดการ (สุรางค์โค้วตระกูล :2539) กล่าวว่า การเรียนรู้(Learning) คือ การเปล่ียนแปลง พฤติกรรมซ่ึง แนวคดิ ทฤษฎีการพัฒนาตนเอง ตามวัตถุประสงค์ของแต่ละบุคคล รวมทั้งสามารถดำรงอยู่ในสังคมหรือประสบความสำเร็จในชีวิต หน้าที่การ กรกนก วงศ์พันธุเศรษฐ์ (อ้างถึงในเกศรินทร์ วิริยะอาภรณ์, 2545) ได้กล่าวว่า การพัฒนาตนเอง ศศลักษณ์ ทองปานดี (2551) การพัฒนาตนเอง หมายถงึ การดำเนินการเก่ียวกับการส่งเสริมบคุ คล 11 ปฏิบัติงานมีประสิทธิภาพดียิ่งข้ึน และการพัฒนาบุคคลควรส่งเสริม และพัฒนาทั้งร่างกาย อารมณ์ สังคม ความสำคญั ของการพัฒนาตนเอง 12 6. การประเมินผล เพ่ือจะได้ทราบว่าการดำเนินการพัฒนาตนเองตามท่ีบุคคลได้ตั้งเป้าหมาย ไว้ แนวคิดทฤษฎีเศรษฐกิจพอเพียง กว่า ๓๐ ปีซึ่งเป็นแนวคิดที่ต้ังอยู่บนรากฐานของวัฒนธรรมไทย เป็นแนวทางการพัฒนาขั้นพ้ืนฐานท่ีตง้ั อยู่บน เศรษฐกิจพอเพียง เป็นกรอบแนวคิด ซ่ึงมุ่งให้ทุกคนสามารถพ่ึงพาตัวเองได้รวมถึงการ พัฒนาให้ดี ความพอประมาณ การใช้จ่าย ความพอประมาณในการหารายได้คือ ทำงานหารายได้ด้วยช่องทางสุจริต ทำงานให้เต็ม ความมีเหตผุ ล ตัดสินใจท่ีดีควรตั้งอยู่บนการไตร่ตรองถึงเหตุรวมทั้งคำนึงถึงผลที่อาจตามมาจากการตัดสินใจอย่างรอบคอบ การมภี ูมิคมุ้ กันท่ดี ี อากาศที่ไม่เอื้ออำนวยต่อการทำเกษตร การเปล่ียนแปลงในบริษัทคู่ค้า การเลิกจ้างพนักงานใน บริษัทใหญ่ 13 หรือแม้แต่ความไม่แน่นอนของสถานการณ์ท้ังในและต่างประเทศที่มีผลต่อการลงทุน เราจึงจำเป็นต้องเรียนรู้ โดยการดำรงชีวิตตามหลักการท้ังสามข้อนั้น จำเป็นต้องมีความรู้และคุณธรรมประกอบด้วย ความรู้ อย่างที่กล่าวมาขา้ งต้น การพ่งึ พาตัวเองได้เป็นเพียงส่วนเริ่มต้นของการพัฒนาเศรษฐกจิ พอเพียง โดย จะเห็นได้ว่า แนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงน้ัน เป็นแนวคิดท่ีต้ังอยูบ่ นความไม่ประมาทด้วยการใช้ความรู้ 2. หลกั การแนวคดิ ทฤษฎีทเี่ กี่ยวกบั การประเมนิ ผลโครงการ พสิ ณุ ฟองศรี ไดก้ ล่าวว่าการประเมนิ หมายถึง กระบวนการตดั สินคณุ ค่าของสิง่ หน่ึงส่ิงใด โดยการนำ สมหวัง พิธิยานุวัฒน์ ได้กล่าวว่า การประเมินค่าหรือการประเมินผลหมายถึง การตัดสิน คุณค่าของ เชาว์ อินใย ไดใ้ ห้ความหมายของการประเมินหมายถึง กระบวนการพิจารณาตัดสินคณุ ค่า ของส่ิงใด 14 ความสำคญั ของการประเมนิ โครงการ แนวคดิ ทฤษฎีเก่ียวกับการประเมนิ ผลโครงการ แนวคิดทางการประเมินของไทเลอร จัดเป็นแนวคิดของการประเมินในระดับช้ันเรียน โดยไทเลอรมี Ralph W.Tyler : 1943 (90-93) ไทเลอรไดเ้ ริ่มต้นการนาํ เสนอแนวความคิดทางการ ประเมินโดยยึด ขั้นท่ี 1 ตอ้ งมีการระบุหรือกำหนดวตั ถุประสงค์ให้ชัดเจนลงไปว่าเมื่อส้ินสุดการจัดการเรยี น การสอน ขั้นที่ 2 ต้องระบุต่อไปว่าจากวัตถุประสงค์ท่ีกำหนดไว้ดังกล่าวนั้นมีเน้ือหาใดบ้างที่ผู้เรียน จะต้อง ขน้ั ที่ 3 หารูปแบบและวิธกี ารจัดการเรียนการสอนให้สอดคล้องกับเน้อื หาและจดุ ประสงค์ที่กำหนดไว้ แนวคิด หลกั การและโมเดลการประเมินของ ครอนบาค (Cronbach’s Concepts and Model) ตัดสินใจเก่ียวกับการจัดโปรแกรมทางการศึกษาในส่วนของการตัดสินใจท่ีเก่ียวข้องกับการจัดการศึกษาน้ัน 1.การตัดสินใจเพื่อปรบั ปรงุ รายวิชา 15 2.การวัดศักยภาพของผู้เรียน (Proficiency Measurement) ครอนบาคได้ให้ความสำคัญต่อ 3.การวดั ทศั นคติ (Attitude Measurement) ครอนบาคใหทัศนะว่า การวัดทัศนคติเปน็ ผลท่ีเกิดจาก 4.การติดตาม (Follow - Up Studies) เป็นการติดตามผลการทำงาน หรือภาวะการเลือกศึกษาต่อ สรุปแนวคิดของครอนบาคข้างต้นแลวจะเห็นว่าครอนบาคมีความเช่ือว่าการประเมินที่เหมาะสมนั้น แนวคิด หลกั การและโมเดลการประเมินของ สครฟี เวน ประเมินไว้ว่า “การประเมิน” เปน็ กิจกรรมที่เกย่ี วของกับการรวบรวมข้อมลู การตัดสินใจเลอื กใช้เครื่องมือเพื่อ นอกจากนี้สครีฟเวน ยังได้เสนอสิ่งท่ีต้องประเมินออกเป็นส่วนสำคัญอีก 2 ส่วน คือ 1. การประเมิน สามารถสรุปได้ว่า สครีฟเวนให้ความสำคัญต่อการประเมินเกณฑ์ภายในมากแตข่ ณะเดียวกัน จะต้อง 16 หลักวงจรคุณภาพเดมมิง่ “PDCA” พัฒนาการทำงานเพ่ือควบคุมคุณภาพงานให้มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง พัฒนามาจากแนวคิดของวอล์ทเตอร์ แนวคิดวงจร PDCA เป็นแนวคิดท่ีง่ายไม่ซับซ้อน สามารถนำไปใช้ได้ในเกือบจะทุกกิจกรรมจึงทำให้ - การกำหนดเปา้ หมาย 17 หลักการประเมินโครงการรูปแบบ PDCA ดังน้ี ภาพท่ี 1 หลักการ PDCA 18 หลกั การประเมนิ ผลโครงการรูปแบบ CIPP MODEL ข้อมูล และนำข้อมูลท่ีเก็บมาแล้วนั้นมาจัดทำให้เกิดสารสนเทศท่ีมีประโยชน์เพื่อนำเสนอสำหรับใช้เป็น แนวคิด การประเมินของสตัฟเฟิลบีม (Stufflebeam’s CIPP Model) ในปี ค.ศ. 1971สตัฟเฟิลบีม 1. การประเมินด้านบริบทหรือสภาวะแวดล้อม (Context Evaluation : C) เป็นการประเมินให้ได้ การประเมินสภาวะแวดล้อมจะช่วยในการตัดสินเกี่ยวกับเร่ือง โครงการควรจะทำในสภาพแวดล้อม 2. การประเมินปัจจัยเบอ้ื งต้นหรือปัจจัยปอ้ น (Input Evaluation : I) เป็นการประเมินเพอ่ื พจิ ารณา การประเมินผลแบบน้ีจะทำโดยใช้เอกสารหรืองานวิจัยท่ีมีผู้ทำไว้แล้ว หรือใช้วิธีการวิจัยนำร่องเชิง 3. การประเมินกระบวนการ (Process Evaluation : P) เป็นการประเมินระหว่างการดำเนินงาน 19 กระบวนการนี้จะเป็นประโยชน์อย่างมากต่อการค้นหาจุดเด่น หรือจุดแข็ง (Strengths) และจุดด้อย การประเมินกระบวนการจะมีบทบาทสำคัญในเรื่องการให้ข้อมูลย้อนกลับเป็นระยะๆ เพ่ือการ 3.1 เพือ่ การหาข้อบกพร่องของโครงการ ในระหวา่ งทม่ี กี ารปฏบิ ัติการ หรือการดำเนนิ งานตามแผนน้ัน 4. การประเมินผลผลิต (Product Evaluation : P) เป็นการประเมินเพื่อเปรียบเทียบผลผลิตท่ีเกิด 1) การประเมินผลโครงการก่อนการดำเนินงาน (Pre-evaluation) เป็นการประเมนิ วา่ มีความจำเป็น 2) การประเมินผลโครงการขณะดำเนินงาน (On-going Evaluation) เป็นการประเมินผลโครงการ 3) การประเมินผลโครงการเมอ่ื ส้ินสุดการดำเนนิ งาน (Post-evaluation) เปน็ การประเมนิ ว่าผลของ 4) การประเมินผลกระทบจากการดำเนินโครงการ (Impact Evaluation) เป็นการประเมินผล 20 หลกั การ CIPP MODEL มรี ูปแบบดังนี้ ภาพท่ี 2 หลกั การประเมนิ ผลรูปแบบ CIPP MODEL ตวั แปรตน้ กรอบแนวคดิ การประเมินผลโครงการ ขอ้ มูลท่ัวไป ตัวแปรตาม 1.ประเมินสภาวะแวดลอ้ ม ภาพที่ 3 กรอบแนวคดิ การประเมินผลโครงการ บทท่ี 3 วธิ กี ารประเมินโครงการ วธิ กี ารประเมนิ ของโครงการน้ำยาเช็ดกระจกจากดอกอญั ชันและมะกรูด มีกระบวนการข้ันตอนใน 1. รูปแบบการประเมินโครงการ รปู แบบการประเมินโครงการ การประเมินโครงการนำ้ ยาเชด็ กระจกจากดอกอัญชันและมะกรูด ใชร้ ปู แบบการประเมนิ โครงการ ประเมินสภาวะแวดลอ้ ม • หลกั การ ประเมินการปัจจยั เบ้ืองตน้ • บคุ ลากร ประเมินกระบวนการ • การดาเนินโครงการ โครงการ 22 การประเมินผลผลิต • ผลการดาเนินโครงการ ภาพท่ี 4 รปู แบบการประเมินโครงการแบบ CIPP MODEL วิธีการประเมนิ โครงการ โครงการน้ำยาเช็ดกระจกจากดอกอัญชันและมะกรูด มีวิธีการประเมินโครงการแบบ การประเมิน ประชากรและกลุ่มตวั อย่าง อญั ชันและมะกรูด มีดังน้ี ประชากร จำนวน กลุ่มตวั อย่าง จำนวน ประชากร คือ ประชาชนในพ้ืนท่ี ผู้ทีเ่ ก่ยี วข้องกับการดำเนินโครงการน้ำยาเช็ดกระจกจากดอกอญั ชัน กลมุ่ ตัวอยา่ ง คือ ประชาชนในพน้ื ท่ี ผู้ที่สนใจในโครงการน้ำยาเชด็ กระจกจากดอกอัญชันและมะกรดู โดยใช้วิธีสมุ่ ตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง เครอื่ งมือทใ่ี ช้ในการประเมินโครงการ เช็ดกระจกจากดอกอัญชันและมะกรูด ประกอบด้วย แบบสัมภาษณ์ การสังเกต การมีส่วนร่วมและการ 23 โดยเครือ่ งมือทีใ่ ช้ในการประเมินโครงการน้ำยาเช็ดกระจกจากดอกอัญชนั และมะกรดู มจี ำนวน 10 ฉบบั ดังน้ี รายได้ โดยเป็นแบบปลายเปดิ ให้เลอื กตอบในชอ่ งที่กำหนด แบบประเมิน CIPP MODEL มี 4 ดา้ น จำนวน 12 ข้อ ดังน้ี ไดอ้ ยา่ งอิสระ ปลายเปดิ ให้ตอบแบบบรรยาย การเกบ็ รวบรวมขอ้ มูล การเกบ็ รวบรวมขอ้ มูล ดังน้ี การวเิ คราะหผ์ ลการประเมินโครงการ การวิเคราะหข์ อ้ มลู เชิงคุณภาพ โดยการใชค้ ำหลกั ซง่ึ อาจมีลักษณะเปน็ วลีหรือข้อความหนง่ึ มาแทนขอ้ มลู ทีบ่ ันทกึ ไว้ในบันทึกภาคสนาม ส่วนท่ี ขนั้ ตอนท่ี 3 การกำจัดขอ้ มูลหรือสรา้ งข้อสรุปชั่วคราว น้คี ือการสรุปเชือ่ มโยงดัชนีคำหลักเข้าด้วยกัน 24 ขั้นตอนท่ี 4 สร้างบทสรุป คือ การเขียนเช่ือมโยงข้อสรุปช่ัวคราวที่ผ่านการตรวจสอบยืนยันแล้วเข้า ขั้นตอนท่ี 5 พิสูจน์ความนา่ เช่ือถือของผลการวิเคราะหเ์ พือ่ พิสูจน์ว่าบทสรุป น้ันสอดคล้องกันหรอื ไม่ บทท่ี 4 ผลการประเมินโครงการ การนำเสนอผลการประเมินโครงการ ผู้รับผดิ ชอบโครงการได้นำเสนอผลการประเมินโครงการ ตอนท่ี 1 ผลการประเมนิ โครงการน้ำยาเช็ดกระจกจากดอกอัญชนั และมะกรดู หลงั การดำเนนิ ตอนที่ 1 ผลการประเมนิ โครงการนำ้ ยาเชด็ กระจกจากดอกอญั ชันและมะกรูด ผู้ประเมินด้านสภาวะแวดล้อม สรุปจากข้อคำถามที่ 1. ดอกอัญชันและมะกรูดใน คนท่ี 1 ทอ้ งถ่นิ มเี พียงพอตอ่ การทำน้ำยาเช็ดกระจก สรุปผลจากขอ้ คำถามที่ 1 ผู้ตอบแบบสอบถามตอบวา่ ผลการประเมนิ โครงการน้ำยาเช็ดกระจกจาก 26 ผปู้ ระเมนิ ด้านสภาวะแวดล้อม สรุปจากข้อคำถามท่ี 2. ดอกอัญชันและมะกรูด ดอกอัญชันและมะกรูดมปี ระโยชน์เพราะเป็น ดอกอญั ชันและมะกรูดเป็นสง่ิ สำคญั ตอ่ การใชท้ ำ ดอกอัญชันและมะกรดู เป็นประโยชนต์ อ่ การนำมาทำ ดอกอัญชันและมะกรูดเปน็ สว่ นผสมท่ีสำคญั ทจี่ ะ ดอกอญั ชนั และมะกรดู เป็นส่ิงที่สามารถนำมาทำ ดอกอัญชนั และมะกรดู มปี ระโยชนใ์ นการทำนำ้ ยา ดอกอญั ชันและมะกรูดเปน็ สง่ิ สำคัญตอ่ การใชท้ ำ สรุปผลจากข้อคำถามที่ 2 ผู้ตอบแบบสอบถามตอบว่าผลการประเมินโครงการน้ำยาเช็ดกระจกจาก ผ้ปู ระเมินดา้ นสภาวะแวดล้อม 27 คนท่ี 1 สรุปจากข้อคำถามท่ี 3. ดอกอัญชันและมะกรูดท่ี สรุปผลจากข้อคำถามท่ี 3 ผูต้ อบแบบสอบถามตอบว่าผลการประเมินโครงการน้ำยาเช็ดกระจกจาก 28 ตารางท่ี 2 ผลการประเมนิ โครงการด้านปจั จยั ผปู้ ระเมนิ ดา้ นปจั จยั สรุปจากข้อคำถามท่ี 1. น้ำยาเช็ดกระจกจากดอก ลดคา่ ใช้จา่ ยภายในบา้ นได้ ไม่ต้องนำเงนิ ไปซื้อนำ้ ยาเช็ดกระจกท่ีมีราคาแพง ลดคา่ ใช้จ่ายในการซอ้ื น้ำยาเช็ดกระจก สรุปผลจากข้อคำถามที่ 1 ผู้ตอบแบบสอบถามตอบว่าผลการประเมินโครงการน้ำยาเช็ดกระจกจาก 29 ผูป้ ระเมนิ ดา้ นปจั จยั สรุปจากข้อคำถามที่ 2. บรรจุภัณฑ์ของผลิตภัณฑ์ คนท่ี 1 มีความเหมาะสมกะทดั รัด สรปุ ผลจากข้อคำถามที่ 2 ผ้ตู อบแบบสอบถามตอบวา่ ผลการประเมนิ โครงการนำ้ ยาเชด็ กระจกจาก 30 ผู้ประเมินด้านปจั จัย สรุปจากข้อคำถามที่ 3. ในการทำนำ้ ยาเช็ดกระจก คนท่ี 1 จากดอกอัญชันและมะกรูดเป็นประโยชน์ต่อชุมชน คนท่ี 7 นำ้ ยาเชด็ กระจกจากดอกอัญชันและมะกรดู ทำใหค้ น สรุปผลจากข้อคำถามท่ี 3 ผ้ตู อบแบบสอบถามตอบว่าผลการประเมินโครงการน้ำยาเช็ดกระจกจาก 31 ตารางท่ี 3 ผลการประเมินโครงการดา้ นกระบวนการ ผ้ปู ระเมนิ ด้านกระบวนการ สรุปจากข้อคำถามท่ี 1. ดอกอัญชันและมะกรดู เป็น สรุปผลจากข้อคำถามท่ี 1 ผู้ตอบแบบสอบถามตอบว่าผลการประเมินโครงการน้ำยาเช็ดกระจกจาก 32 ผ้ปู ระเมนิ ด้านกระบวนการ สรุปจากข้อคำถามท่ี 2. น้ำยาเช็ดกระจกจากดอก คนท่ี 5 น้ำยาเช็ดกระจกจากดอกอัญชันและมะกรูดผลิตที่ คนที่ 8 นำ้ ยาเช็ดกระจกเป็นการผลิตแบบธรรมชาติ น้ำยาเชด็ กระจกผลิตงา่ ยใชว้ ตั ถุดบิ แบบธรรมชาติ น้ำยาเช็ดกระจกเป็นการผลติ ทงี่ า่ ยทำได้เองทบ่ี ้าน น้ำยาเชด็ กระจกทำจากวัตถดุ ิบทม่ี อี ยูต่ ามธรรมชาติ สรุปผลจากข้อคำถามท่ี 2 ผ้ตู อบแบบสอบถามตอบว่าผลการประเมินโครงการน้ำยาเช็ดกระจกจาก ผปู้ ระเมินดา้ นกระบวนการ 33 คนที่ 1 สรุปจากข้อคำถามท่ี 3. น้ำยาเช็ดกระจกจากดอก สรุปผลจากข้อคำถามท่ี 3 ผ้ตู อบแบบสอบถามตอบว่าผลการประเมนิ โครงการน้ำยาเช็ดกระจกจาก 34 ตารางที่ 4 ผลการประเมินโครงการดา้ นผลผลติ ผู้ประเมนิ ดา้ นผลผลติ สรุปจากข้อคำถามที่ 1. น้ำยาเช็ดกระจกจากดอก นำ้ ยาเชด็ กระจกจากดอกอญั ชนั และมะกรดู เชด็ ทำ น้ำยาเชด็ กระจกจากดอกอัญชนั และมะกรดู เชด็ ฝนุ่ นำ้ ยาเช็ดกระจกจากดอกอัญชันและมะกรูดเช็ดฝุ่น น้ำยาเช็ดกระจกจากดอกอัญชันและมะกรดู เช็ดทำ น้ำยาเชด็ กระจกจากดอกอญั ชันและมะกรูดเช็ดฝุ่น นำ้ ยาเช็ดกระจกจากดอกอญั ชนั และมะกรูดเช็ดแล้ว นำ้ ยาเชด็ กระจกจากดอกอญั ชันและมะกรูดเชด็ แล้ว สรุปผลจากข้อคำถามท่ี 1 ผู้ตอบแบบสอบถามตอบว่าผลการประเมินโครงการน้ำยาเช็ดกระจกจาก 35 ผปู้ ระเมนิ ด้านผลผลิต สรุปจากข้อคำถามที่ 2. น้ำยาเช็ดกระจกจากดอก คนที่ 1 อัญชนั และมะกรูดมกี ลนิ่ หอม สรุปผลจากข้อคำถามที่ 2 ผตู้ อบแบบสอบถามตอบว่าผลการประเมินโครงการน้ำยาเช็ดกระจกจาก 36 ผู้ประเมินด้านผลผลติ สรุปจากข้อคำถามท่ี 3. น้ำยาเช็ดกระจกจากดอก สรุปผลจากข้อคำถามที่ 3 ผู้ตอบแบบสอบถามตอบว่าผลการประเมินโครงการน้ำยาเช็ดกระจกจาก บทที่ 5 สรุปผล อภปิ ราย และขอ้ เสนอแนะ รูปแบบการประเมิน การประเมินโครงการน้ำยาเช็ดกระจกจากดอกอัญชันและมะกรดู ในรูปแบบการประเมนิ แบบ CIPP 1. ด้านสภาวะแวดล้อม นิยมปลูกกันไว้เป็นจำนวนมาก และยังหาใช้งานได้ง่าย ประหยัดค่าใช้จ่าย ดอกอัญชันและมะกรูดเป็น 2. ดา้ นปจั จยั ค่าใช้จ่ายไม่ต้องไปซ้ือน้ำยาเช็ดกระจกท่ีมีราคาแพง น้ำยาเช็ดกระจกจากดอกอัญชันและมะกรูดมีราคาที่ถูก 3. ดา้ นกระบวนการ พืชท่ีไม่ต้องซ้ือ หาได้ง่าย เพราะในชุมชน ในท้องถิ่นนิยมปลูก น้ำยาเช็ดกระจกจากดอกอัญชันและมะกรูด 4. ดา้ นผลผลติ สะอาดทั้งทำความสะอาดฝุ่นท่ีเกาะออกได้ดี น้ำยาเช็ดกระจกจากดอกอัญชันและมะกรูด มีกล่ินหอมอ่อนๆ 38 สรปุ ผลการประเมินโครงการ ผลการประเมินโครงการหลังการดำเนินงานสรุปได้ว่า น้ำยาเช็ดกระจกจากดอกอัญชันและมะกรูด ข้อเสนอแนะสำหรบั นำผลการประเมินไปใช้ มดี ังนค้ี ือ 1. นำน้ำยาเชด็ กระจกจากดอกอัญชันและมะกรูดใชเ้ ชด็ กระจกใหส้ ะอาดขึ้นได้จริง ขอ้ เสนอแนะสำหรับหัวข้อการประเมินตอ่ ไป คือ 1. นำพชื ผัก ผลไม้ ดอกไมช้ นิดอนื่ ทมี่ ีอยใู่ นท้องถิ่นมาทำเป็นนำ้ หมกั ชีวภาพ บรรณานกุ รม แนวคิดและทฤษฎดี า้ นการบริหารจัดการ. (2562). [ออนไลน์]. เข้าถงึ ได้จาก : https://bit.ly/3nWHcmq แนวคดิ ทฤษฎกี ารเรียนรู้. (2556). [ออนไลน์]. เข้าถึงไดจ้ าก : https://bit.ly/2ZRZFYO แนวคดิ ทฤษฎี และงานวจิ ัยท่ีเกี่ยวขอ้ ง. (ม.ป.ป.). [ออนไลน]์ . เข้าถงึ ได้จาก : https://bit.ly/3bDuYt8 นำ้ ยาเช็ดกระจกจากอัญชนั และมะกรูด. (2561). [ออนไลน]์ . เขา้ ถงึ ไดจ้ าก : https://sites.google.com/ สรรพคุณและประโยชน์ของดอกอัญชัน. (ม.ป.ป.). [ออนไลน]์ . เขา้ ถงึ ได้จาก : https://bit.ly/3k5lDPv สรรพคณุ และประโยชน์ของมะกรูด. (ม.ป.ป.). [ออนไลน]์ . เข้าถึงไดจ้ าก : https://bit.ly/3bIjaFP Unknown. (2557). โครงานวิทยาศาสตร์ [ออนไลน์]. เข้าถงึ ได้จาก : https://bit.ly/3bIhBHX ภาคผนวก ภาคผนวก ก แบบประเมนิ โครงการน้ำยาเช็ดกระจกจากดอกอญั ชันและมะกรูด 42 คำชแ้ี จง แบบประเมิน แบบประเมนิ โครงการผมสวยด้วยแชมพูมะกรดู มจี ำนวน 3 ตอน ดงั น้ี การศึกษา รายไดโ้ ดยเปน็ แบบปลายเปิดให้เลือกตอบในช่องที่กำหนด จำนวน 12 ข้อ ดงั น้ี ตอนที่ 1 ข้อมูลท่วั ไปของผู้ตอบแบบสอบถาม ตอนที่ 2 แบบสัมภาษณป์ ระเมนิ โครงการน้ำยาเช็ดกระจกจากดอกอัญชันและมะกรูด โดยใช้แบบประเมิน ด้านท่ี1 การประเมินบริบทหรอื สภาวะแวดล้อม |