���Իѭ��㹴�ҹ��ŻС���ʴ� Show ���Իѭ��㹴�ҹ�ǻ�ԺѵԷҧ�ѧ�� �Ըա��� ��Чҹ�ȡ�� ���Իѭ�Ҵ�ҹ��ó������鹺�ҹ ���Իѭ��㹴�ҹ�ҹ��ҧ����ʹ����� ���Իѭ��㹴�ҹ���� รู้ และเข้าใจความหมาย ประเภท พัฒนาการของศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น สามารถวิเคราะห์การสร้างสรรค์ และตระหนักถึงคุณค่าของศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น จุดประสงค์การเรียนรู้
“ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น” หมายถึง สิ่งที่มนุษย์สร้างสรรค์ขึ้นตามวิถีชีวิตของคนในสังคม เป็นแบบแผนการประพฤติปฏิบัติ และการแสดงออกซึ่งความรู้สึกนึกคิดในสถานการณ์ต่าง ๆ ที่สมาชิกในสังคมเดียวกันสามารถเข้าใจ ซาบซึ้ง ยอมรับ และใช้ปฏิบัติร่วมกันอันจะนำไปสู่ การพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนในสังคมนั้นๆ ซึ่งการศึกษารายวิชา ส40217 ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น เป็นการศึกษาศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นภาคอีสาน สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ (2530 : 8) ได้แบ่งศิลปวัฒนธรรมออกเป็น 5 ประเภท ดังนี้
การศึกษารายวิชา ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น นี้เป็นการศึกษาเกี่ยวกับสิ่งที่ดีงาม มีคุณค่าของชาวอีสานที่ได้ประพฤติปฏิบัติหรือแสดงออกมาช้านาน ซึ่งในแต่ละหมวดแยกย่อยตามขอบข่าย ได้ดังนี้
ชาวอีสานมีภาษาพูดที่ใช้ติดต่อสื่อสารเรียกว่า “ภาษาไทยอีสาน” ในการดำเนินชีวิตในประจำวัน มีอักษรที่นิยมใช้ในในอดีต คือ อักษรไทยน้อย อักษรธรรม และอักษรขอม ปัจจุบันมีผู้ใช้ และศึกษาอยู่น้อยมาก สำหรับวรรณกรรมมี 2 ประเภท คือ วรรณกรรมมุขปาฐะใช้วาจาสืบทอด และวรรณกรรมลายลักษณ์อักษร
ศิลปกรรม และโบราณคดีเป็นสิ่งที่มนุษย์สร้างสรรค์ขึ้น เพื่อความงามหรือเพื่อประโยชน์ใช้สอย รวมทั้งสิ่งต่าง ๆ ที่สร้างขึ้นเพื่อความเชื่อของกลุ่มชน ศิลปกรรม โบราณสถาน และโบราณวัตถุที่สำคัญของภาคอีสาน มีดังนี้ >> ศิลปกรรม เป็นงานที่มนุษย์สร้างขึ้นอย่างประณีตงดงามเพื่อความจรรโลงใจ และเพื่อประโยชน์ใช้สอย ได้แก่ จิตรกรรม ประติมากรรม สถาปัตยกรรม ศิลปหัตถกรรม>> โบราณคดี ได้แก่ โบราณสถาน โบราณวัตถุ ที่มีอายุเกิน 100 ปีขึ้นไป และกรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียนไว้เรียบร้อยแล้ว
การพัฒนาชุมชนเกษตรกรรมมาเป็นชุมชนแบบเมืองในดินแดนอีสานนั้นได้เริ่มต้นขึ้นเมื่อได้รับอิทธิพลจากอารยธรรมอินเดีย และจีน โดยเฉพาะอิทธิพลทางด้านศาสนาจากอินเดียส่งผลให้ดินแดนแถบนี้ได้เริ่มก่อตั้งเป็นเมืองหรือเป็นรัฐ โดยพบหลักฐานทางประวัติศาสตร์แสดงว่าชุมชนอีสานได้รับอิทธิพลของวัฒนธรรมอินเดียโดยผ่านขึ้นมาตามลำน้ำโขง (อาณาจักรเจนละ) และ จากภาคกลางของประเทศไทย (อาณาจักรทวารวดี) มีความเกี่ยวพันกับอาณาจักรล้านช้าง และอาณาจักรขอม และอาณาจักรสยาม ภาคอีสานสามารถจำแนกลักษณะของกลุ่มชน และลักษณะทางสังคม ได้ดังนี้ ลักษณะของกลุ่มชน ภาคอีสานประกอบด้วยกลุ่มชนหลายกลุ่ม ได้แก่ ชาวไทย – ลาว ชาวไทย – กัมพูชา ชาวผู้ไท หรือภูไท ชาวเวียดนาม หรือชาวญวน และชาวจีน ลักษณะทางสังคม ภาคอีสานสามารถจำแนกเขตทางสังคม ได้ดังนี้ >> เขตอีสานเหนือ ได้แก่ จังหวัดอุดรธานี หนองคาย หนองบัวลำภู สกลนคร และนครพนม>> เขตอีสานตอนกลาง ได้แก่ จังหวัดขอนแก่น มหาสารคาม ร้อยเอ็ด และกาฬสินธุ์ >> เขตอีสานตะวันออก ได้แก่ จังหวัดมุกดาหาร อำนาจเจริญ ยโสธร และอุบลราชธานี >> เขตอีสานตอนใต้ ได้แก่ จังหวัดบุรีรัมย์ สุรินทร์ และศรีสะเกษ >> เขตอีสานตะวันตก ได้แก่ จังหวัดเลย ชัยภูมิ และนครราชสีมา โดยอีสานเขตอีสานเหนือ ตอนกลาง ตะวันออก และตะวันตก ในพื้นที่จังหวัดเลย ชัยภูมิ มีความเกี่ยวพันด้านศิลปวัฒนธรรมกับประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ส่วนอีสานตอนใต้ และตะวันตกในพื้นที่จังหวัดนครราชสีมา มีความเกี่ยวพันด้านศิลปวัฒนธรรมกับประเทศกัมพูชา ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นเป็นสิ่งที่คนในท้องถิ่นสร้างสรรค์ขึ้นตามวิถีชีวิตของคนในสังคม เป็นแบบแผนการประพฤติปฏิบัติ และการแสดงออกซึ่งความรู้สึกนึกคิดในสถานการณ์ต่าง ๆ มีลักษณะเป็นเอกลักษณ์เฉพาะท้องถิ่น โดยขึ้นอยู่กับปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ และสภาพแวดล้อมทางสังคม ดังนี้
การสู่ขวัญควาย ภาพการลงแขกดำนา ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นมีคุณค่า ดังนี้
ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นเป็นวิถีชีวิตที่คนในท้องถิ่นได้สั่งสม เลือกสรรและปรับปรุงแก้ไขจนเป็นเอกลักษณ์ เป็นรากฐานของการสร้างสรรค์ ความสามัคคี ความมั่นคงของชาติ เป็นสิ่งที่แสดงถึงศักดิ์ศรีเกียรติภูมิและความภาคภูมิใจร่วมกันของคนไทย ซึ่งถือว่าเป็นมรดกอันล้ำค่าที่ควรได้รับการส่งเสริมและรักษาไว้ ศิลปวัฒนธรรมมีกี่ประเภท อะไรบ้างสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ ได้รวบรวมจัดศิลปวัฒนธรรมเป็นหมวดหมู่ เพื่อให้ง่ายต่อการศึกษาค้นคว้าและทำความเข้าใจ ดังนี้ 1. หมวดขนบธรรมเนียมประเพณี และความเชื่อ 2. หมวดภาษาและวรรณกรรม 3. หมวดศิลปกรรมและโบราณคดี
ศิลปวัฒนธรรมมีความหมายว่าอย่างไร“ศิลปวัฒนธรรม” เป็นผลรวมของความคิดของมนุษย์ • เกิดจากเหตุปัจจัยที่แวดล้อมและสะท้อนออกมาในรูปแบบนามธรรมและรูปธรรม • ขนบธรรมเนียม ประเพณีไทย คือสิ่งที่สะท้อนความเป็นตัวตนของไทย • เป็นการแสดงออกร่วมกันของกลุ่มสังคมที่มีต่อความคิดความเชื่อ ความศรัทธาอย่าง
ศิลปะและวัฒนธรรมมีความสำคัญอย่างไร-เป็นสิ่งที่แสดงให้เห็นถึงประวัติศาสตร์ความเป็นมาของชนชาติของเผ่าพันธุ์ท้องถิ่น -เป็นสิ่งที่แสดงถึงเกียรติและความภาคภูมิใจของคนในท้องถิ่นและของคนในชาติ ทำให้เกิดความรัก หวงแหน เห็นคุณค่า -เป็นสิ่งก่อให้เกิดความรู้สึก ความสามัคคี เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันในชาติ เป็นความมั่นคงของชาติ
ศิลปะกับวัฒนธรรมต่างกันอย่างไรศิลปะ หมายถึง ฝีมือ, ฝีมือทางการช่าง, การทำให้วิจิตรพิสดาร และ การแสดงออกซึ่งอารมณ์สะเทือนใจให้ประจักษ์ด้วยสื่อต่าง ๆ อย่างเสียง เส้น สี ผิว รูปทรง เป็นต้น วัฒนธรรม หมายถึง สิ่งที่ทำความเจริญงอกงามให้แก่หมู่คณะ เช่น วัฒนธรรมไทย วัฒนธรรมในการแต่งกาย, วิถีชีวิตของหมู่คณะ เช่น วัฒนธรรมพื้นบ้าน วัฒนธรรมชาวเขา
|