เฉลย วิทยาการคำนวณ ม.4 บท ที่ 3การพัฒนาโครงงาน

กิจกรรมการพัฒนาโครงงาน เกิดจากปัญหาที่เราสนใจ แล้วนำมาดำเนินการออกแบบ วางแผน ลงมือปฏิบัติ ได้ผลลัพธ์และเผยแพร่ให้ผู้อื่นรับทราบ การที่นักเรียนได้ลงมือทำโครงงานด้วยตนเอง นักเรียนจะมีความรู้ความเข้าใจ และได้รับประสบการณ์ตรงจากการทำโครงงานมากกว่าการเรียนแบบปกติ เพราะเป็นกิจกรรมที่นักเรียนได้ลงมือทำด้วยตนเอง

สิ่งประดิษฐ์ หรือแอปพลิเคชั่นต่างๆ ที่เรามีใช้ในชีวิตประจำวัน ล้วนแล้วแต่มีจุดเริ่มต้นมาจากการทำโครงงาน เพื่อแก้ปัญหาในชีวิตประจำวัน แต่ก็ใช่ว่าโครงงานจะแก้ปัญหาได้ทุกอย่าง เนื่องจากข้อจำกัดด้านองค์ความรู้และเทคโนโลยีในปัจจุบัน แต่ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มีการพัฒนาอยู่ตลอด ก็เป็นโอกาสที่จะพัฒนาโครงงานต่างๆ เพื่อช่วยพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนได้ดีขึ้น

ตัวอย่างโครงงานด้านเทคโนโลยี ได้แก่ โครงงานการใช้ GPS ติดตามผู้สูงอายุ เพื่อแก้ปัญหาการหลงทาง โครงงานการพัฒนาแอปพลิเคชั่นฝึกพูดภาษาต่างๆ โครงงานการประดิษฐ์อุปกรณ์รดน้ำต้นไม้อัตโนมัติ เป็นต้น

ขั้นตอนการพัฒนาโครงงาน
1. การกำหนดปัญหา
2. การศึกษาและกำหนดขอบเขตของปัญหา
3. การวางแผนและออกแบบโครงงาน
4. การดำเนินงาน
5. การสรุปและเผยแพร่ผลงาน

การกำหนดปัญหา

ถ้านักเรียนสามารถกำหนดปัญหาได้ชัดเจน จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการพัฒนาโครงงาน

แนวทางในการกำหนดปัญหา มีดังนี้

ได้แก่ ปัญหาในชีวิตประจำวัน ปัญหาจากการเรียนหรือการทำงาน ปัญหาในระดับชุมชนหรือประเทศ

นักเรียนลองพิจารณาว่า ตั้งแต่ตื่นนอนนักเรียนเจอปัญหาอะไรบ้าง ตื่นสาย ตื่นแล้วนอนต่อ เสียงนาฬิกาปลุกทำให้สะดุ้ง ไปชั่งน้ำหนักแล้วน้ำหนักเกิน จากนั้นพอไปโรงเรียน เจอปัญหาอะไรบ้าง เช่น ลืมทำการบ้าน หรือปัญหาในชุมชน เช่น ขยะล้นถังแล้วแต่เทศบาลไม่มาเก็บขยะ ปัญหาราคาสินค้าการเกษตรตกต่ำ ปัญหาผู้คนอพยพหนีโรคระบาดเข้ามาในชุมชน เป็นต้น

2. แหล่งจุดประกายความคิดในการพัฒนาโครงงาน

ได้แก่ กิจกรรมในชีวิตประจำวัน การเรียน งานอดิเรก และงานที่รับผิดชอบ วิทยุ โทรทัศนื รวมทั้งแหล่งข่าวสารทางอินเทอร์เน็ต หนังสือ วารสาร ภาพยนตร์ การ์ตูน เกม สื่อให้ความรู้และบันเทิง การเข้าค่ายอบรม การร่วมอภิปราย หรือสนทนาผ่านสื่อสังคมออนไลน์ การทัศนศึกษาแหล่งวัฒนธรรม ชุมชน หรือสถานที่ท่องเที่ยว การเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์ นิทรรศการ และการประกวดต่างๆ

3. องค์ประกอบเพื่อการตัดสินใจเลือกโครงงาน

ได้แก่ ความรู้และทักษะพื้นฐาน แหล่งความรู้เพื่อการศึกษาค้นคว้าและให้คำปรึกษา งบประมาณและทรัพยากร เวลาในการพัฒนา ไม่ผิดหลักศีลธรรม และไม่ส่งผลกระทบเชิงลบต่อตนเองและผู้อื่น

สําหรับครเู ท่าน้ัน ลขิ สทิ ธิ์ สสวท. ห้ามเผยแพร่หรอื แจกจา่ ยบนสือ่ สาธารณะ ห้ามจาํ หน่าย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กิจกรรมท่ี 5 | การออกแบบข้ันตอนวธิ ี 43 ใบกจิ กรรมท่ี 5.3 การท�ำ ซ้�ำ สมาชิกในกลุม่ ___________________________________________________________________ 1. ชอ่ื -สกลุ _______________ เลขท่ี _____ 2. ชอื่ -สกลุ _______________ เลขท่ี _____ ให้นักเรยี นศกึ ษาตัวอย่างการออกแบบข้ันตอนวิธแี ละการเขยี นโปรแกรมแบบบล็อกตอ่ ไปน้ี ตัวอย่าง นบั จำ�นวนสนิ คา้ ถา้ นกั เรยี นมเี งนิ M บาท และ A เป็นรายการราคาสินค้า ใหอ้ อกแบบขนั้ ตอนวิธนี บั จำ�นวนสนิ ค้าท่มี ี ราคาไมเ่ กิน M บาท ขน้ั ตอนวิธี 1. ให้ตวั แปร count ← 0 2. พิจารณาขอ้ มลู ราคาสนิ ค้าในรายการ A ทลี ะจ�ำ นวน จนครบ 2.1 ให้ x แทนข้อมลู ราคาสนิ คา้ ที่พิจารณาอยู่ 2.2 ถ้า x น้อยกว่าหรอื เทา่ กบั M แลว้ 2.2.1 ให้ count ← count + 1 3. คนื ค่าจำ�นวนเท่ากับ count ตวั อย่างโปรแกรม โปรแกรมทำ�งานตรงตามทอ่ี อกแบบไว ้ ใช่ ไมใ่ ช่ เนื่องจาก ________________________________________________________________________ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรบั ครเู ท่านนั้ ลขิ สิทธ์ิ สสวท. ห้ามเผยแพรห่ รอื แจกจ่ายบนสอ่ื สาธารณะ ห้ามจําหนา่ ย 44 กิจกรรมท่ี 5 | การออกแบบข้ันตอนวิธี รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) ใหน้ กั เรยี นออกแบบขน้ั ตอนวธิ เี พอื่ แกป้ ญั หาตอ่ ไปน้ี และเขยี นโปรแกรมแบบบลอ็ กตามทไี่ ดอ้ อกแบบ ไว้โดยใช้เครื่องมอื ในเว็บไซต์ http://blockly.programming.in.th/ 1 ให้นกั เรียนออกแบบขัน้ ตอนวิธที ีร่ บั รายการของจำ�นวน และจำ�นวนทเี่ ปน็ ค่าเปา้ หมาย (target) จาก นนั้ หาจำ�นวนในรายการทีม่ ีค่าใกล้เคยี งกับ target มากท่ีสุด ถา้ มีค�ำ ตอบหลายคา่ ใหข้ ้นั ตอนวธิ ตี อบ คา่ ที่น้อยกว่า ขน้ั ตอนวิธี _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ โปรแกรมท�ำ งานตรงตามท่อี อกแบบไว ้ ใช ่ ไมใ่ ช่ เน่ืองจาก ________________________________________________________________________ 2 หารายการอาหารที่มคี วามเหมาะสมทส่ี ดุ โดยพจิ ารณาจากคะแนนในตาราง ตารางแสดงรายการคะแนนอาหาร ลำ�ดบั ที่ รายการ ประเภท คณุ ภาพ ความนยิ ม ราคา คะแนนสำ�หรบั เลือก อาหาร อาหาร 25 6.2 1 ข้าวผดั อาหารหลกั 7 5 15 6.0 อาหารหลัก 4 9 25 7.2 2 ขา้ วไขเ่ จียว อาหารหลัก 10 3 30 6.8 อาหารหลกั 8 5 3 ขา้ วย�ำ 4 ข้าวซอยไก่ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรับครูเท่าน้นั ลิขสทิ ธ์ิ สสวท. ห้ามเผยแพรห่ รอื แจกจา่ ยบนสอ่ื สาธารณะ ห้ามจาํ หน่าย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กจิ กรรมที่ 5 | การออกแบบขัน้ ตอนวิธี 45 ข้ันตอนวธิ ี 1. ให้ x เทา่ กับ 1 ให้ Smax แทนคะแนนของอาหารล�ำ ดบั ท่ี x 2. พิจารณารายการอาหารจากตาราง ทลี ะรายการจนครบ 2.1 ขณะท่ีพิจารณาอาหารลำ�ดับที่ y 2.2 ให้ S แทนคะแนนของอาหารลำ�ดบั ที่ y 2.3 ถ้า S มากกว่า Smax แล้ว 2.3.1 ให้ x มีค่าเท่ากับ y 2.3.2 ให้ Smax มีคา่ เท่ากับ S 3. ตอบว่าอาหารล�ำ ดับที่ x เป็นอาหารท่ีเหมาะสมท่ีสดุ ใหเ้ ตมิ ขอ้ มลู ที่แสดงถึงการทำ�งานของขนั้ ตอนวธิ ีการเลอื กอาหารทเ่ี หมาะสมท่ีสุด 1. ตวั แปร x มคี า่ เทา่ กบั 1 ให้ Smax แทนคะแนนของอาหารล�ำ ดบั ท่ี _________ เทา่ กบั ________________ 2. รอบแรก พจิ ารณาอาหารลำ�ดับที่ y เปน็ ขอ้ มูลอาหารลำ�ดับที่ _______ ในรายการ นนั่ คอื S = ________ Smax = _____________ ซงึ่ S _____________ Smax x = _____________ Smax = _____________ 3. รอบทสี่ อง พจิ ารณาอาหารลำ�ดับท่ี y เป็นข้อมลู อาหารล�ำ ดบั ท่ี _______ ในรายการ น่นั คือ S = _______ Smax = _____________ ซงึ่ S _____________ Smax x = _____________ Smax = _____________ 4. รอบท่ีสาม พิจารณาอาหารลำ�ดบั ท่ี y เปน็ ข้อมลู อาหารล�ำ ดับท่ี _______ ในรายการ น่ันคอื S = _______ Smax = _____________ ซึ่ง S _____________ Smax x = _____________ Smax = _____________ 5. รอบทส่ี ่ี พจิ ารณาอาหารล�ำ ดับท่ี y เปน็ ข้อมลู อาหารล�ำ ดับที่ _______ ในรายการ น่นั คือ S = _______ Smax = _____________ ซึ่ง S _____________ Smax x = _____________ Smax = _____________ 6. อาหารลำ�ดบั ที่ ________ เป็นอาหารที่เหมาะสมทีส่ ดุ และจบการทำ�งาน สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรับครูเทา่ น้นั ลิขสิทธิ์ สสวท. หา้ มเผยแพรห่ รือแจกจา่ ยบนสอ่ื สาธารณะ ห้ามจําหน่าย 46 กิจกรรมที่ 5 | การออกแบบขน้ั ตอนวิธี รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) 3 ประกวดรอ้ งเพลง ในการแขง่ ขันประกวดรอ้ งเพลงทีม่ ีผเู้ ขา้ แขง่ ขันจ�ำ นวน 200 คน โดยประกาศผลคะแนนรวมไวบ้ น เว็บไซต์ ถ้าเรียงลำ�ดับคะแนนจากมากไปหาน้อยแล้ว ให้เขียนขั้นตอนวิธีเพ่ือหาว่าเพ่ือนท่ีเข้าประกวดได้ อันดับทีเ่ ท่าใด ข้นั ตอนวธิ ี 1. ให้ x แทนคะแนนของเพ่ือน 2. ให้ L ← จำ�นวนผู้เข้าแขง่ ขัน 3. ให้ดัชนี i มีค่าตั้งแต่ 1 ถงึ L 3.1 พิจารณารายชือ่ ผู้เขา้ แขง่ ทีละรายชือ่ 3.2 ให้ y แทนคะแนนของล�ำ ดบั ที่ i ในรายการ 3.2.1 ถ้า y = x แลว้ ให้ตอบว่า เพื่อนได้อนั ดบั ที ่ i จากข้นั ตอนวธิ ขี ้างต้นจะเห็นว่ามกี ารทำ�งานจนครบ L รอบ ในที่นี้ คือ 200 รอบ ซึง่ ในการตรวจสอบ จริงถ้าเพื่อนได้อันดับต้น ๆ เช่น 1 หรือ 2 ขั้นตอนวิธีจะทำ�งานเพียงแค่ 1 หรือ 2 รอบเท่าน้ัน ให้ปรับ ข้นั ตอนวิธีให้หยุดการทำ�งานเมื่อพบคะแนนรวมของเพ่ือนแลว้ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ โปรแกรมท�ำ งานตรงตามทีอ่ อกแบบไว ้ ใช่ ไมใ่ ช่ เนื่องจาก ________________________________________________________________________ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรบั ครเู ทา่ นนั้ ลิขสิทธิ์ สสวท. หา้ มเผยแพร่หรอื แจกจา่ ยบนสอื่ สาธารณะ ห้ามจําหนา่ ย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กิจกรรมที่ 5 | การออกแบบขน้ั ตอนวธิ ี 47 4 เกมทายเลข เกมทายเลข จะสมุ่ จ�ำ นวนเต็มระหว่าง 1 - 100 มาเป็นคำ�ตอบหน่งึ จ�ำ นวน และใหผ้ ู้เลน่ ทายจ�ำ นวนที่ เป็นคำ�ตอบ จากน้ันจะให้คำ�ใบ้ว่าจำ�นวนท่ีทายมากกว่าหรือน้อยกว่าคำ�ตอบ หรือตอบว่าเป็นคำ�ตอบที่ ถกู ต้อง ซึ่งมขี ัน้ ตอนวธิ ี ดงั น้ี ขัน้ ตอนวิธี 1. ให้ secret ← สุ่มจ�ำ นวนเต็มทมี่ ีค่าระหว่าง 1 ถงึ 100 2. ทำ�ซ้ำ�ไปเร่ือย ๆ 2.1 ให้ answer ← จำ�นวนเตม็ ทผี่ ูเ้ ลน่ ทาย 2.2 ถ้า answer < secret แล้ว 2.2.1 ตอบผเู้ ลน่ ว่า “คา่ น้อยเกินไป” 2.3 ถ้า answer > secret แล้ว 2.3.1 ตอบผเู้ ลน่ ว่า “คา่ มากเกนิ ไป” 2.4 ถ้า answer = secret แลว้ 2.4.1 ตอบผเู้ ลน่ ว่า “ทายถูกต้อง” 2.4.2 จบการท�ำ ซ้�ำ โปรแกรมท�ำ งานตรงตามทีอ่ อกแบบไว ้ ใช่ ไมใ่ ช่ เนื่องจาก ________________________________________________________________________ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรับครเู ทา่ นน้ั ลขิ สทิ ธิ์ สสวท. ห้ามเผยแพรห่ รือแจกจ่ายบนสอื่ สาธารณะ หา้ มจําหนา่ ย 48 กิจกรรมท่ี 6 | การจัดเรยี งข้อมลู รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กิจกรรมที่ 6 การจดั เรียงข้อมลู คาบท่ี 11 - 12 | เวลา 2 ชว่ั โมง 1 ตวั ช้วี ัด ประยกุ ตใ์ ชแ้ นวคดิ เชงิ ค�ำ นวณในการพฒั นาโครงงานทม่ี กี ารบรู ณาการกบั วชิ าอนื่ อยา่ งสรา้ งสรรค ์ และ เชอ่ื มโยงกับชวี ิตจริง 2 สาระการเรียนรู้ ขน้ั ตอนวธิ ใี นการจดั เรยี งขอ้ มลู มหี ลายวธิ ี เชน่ การจดั เรยี งขอ้ มลู แบบเลอื ก และการจดั เรยี งขอ้ มลู แบบ แทรก 3 จดุ ประสงค์ ให้ผเู้ รยี นสามารถ 3.1 อธิบายวิธกี ารจดั เรียงขอ้ มลู 3.2 ออกแบบข้นั ตอนวิธีการจัดเรียงขอ้ มูลเพื่อใชแ้ ก้ปัญหาในชีวิตประจ�ำ วัน 4 ทักษะและกระบวนการ ทกั ษะการแกป้ ัญหา ทกั ษะการสอื่ สารและการร่วมมอื 5 ความร้เู ดมิ ท่นี กั เรยี นต้องมี แนวคิดเชิงคำ�นวณ การออกแบบข้ันตอนวธิ ี สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรบั ครูเทา่ น้ัน ลิขสทิ ธิ์ สสวท. ห้ามเผยแพร่หรือแจกจ่ายบนสื่อสาธารณะ ห้ามจําหน่าย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กิจกรรมที่ 6 | การจัดเรียงขอ้ มูล 49 6 สาระสำ�คญั การจดั เรยี งขอ้ มลู เปน็ สง่ิ ทพี่ บอยเู่ สมอ โดยเฉพาะเมอ่ื ตอ้ งประมวลผลขอ้ มลู จ�ำ นวนมาก การเรยี งล�ำ ดบั ข้อมลู ด้วยเงือ่ นไขทเ่ี หมาะสมจะท�ำ ใหก้ ารค้นหาข้อมูลท�ำ ได้อย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ 7 ส่ือและอปุ กรณ์ 7.1 ใบกิจกรรม ใบกิจกรรมท่ี เร่อื ง เวลา (นาท)ี 6.1 ข้ันตอนวธิ ีจัดเรียงขอ้ มูล 30 6.2 จดั เรยี งขอ้ มูลตามใจฉนั 30 7.2 ใบความรู้ - 7.3 อืน่ ๆ เครอื่ งคอมพิวเตอร์ หนังสือเรยี นราย วชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) ชน้ั มธั ยมศกึ ษา ปที ี่ 4 ของสถาบันสง่ เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชุดบัตรตวั เลข 30 ใบ ทีม่ ตี วั เลขไม่ซำ้�กนั จดั เปน็ ชุดยอ่ ย ชุดละ 10 ใบ เว็บไซต์สอนข้ันตอนวิธกี ารจัดเรยี งข้อมูล https://visualgo.net/en/sorting แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการทำ�งานกลุ่ม 8 แนวทางการจดั การเรียนรู้ 8.1 การจดั เตรียม 8.1.1 ใบกจิ กรรมท่ี 6.1 ตามจ�ำ นวนผเู้ รยี น 8.1.2 ใบกจิ กรรมที่ 6.2 ตามจ�ำ นวนกลมุ่ 8.1.3 ชุดบัตรตัวเลขจำ�นวน 5 ชดุ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรับครูเท่าน้ัน ลิขสทิ ธิ์ สสวท. ห้ามเผยแพร่หรอื แจกจา่ ยบนสอ่ื สาธารณะ ห้ามจาํ หน่าย 50 กจิ กรรมที่ 6 | การจัดเรียงขอ้ มลู รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) 8.2 ข้นั ตอนการดำ�เนินการ 8.2.1 ผู้สอนนำ�เข้าสู่บทเรียนโดยให้ผู้เรียนยกตัวอย่างการจัดเรียงข้อมูลที่เคยทำ� หรือที่พบ ในชวี ิตประจำ�วัน จากน้นั ถามผเู้ รยี นวา่ “ทำ�ไมจึงต้องมกี ารจัดเรียงขอ้ มลู ” 8.2.2 ผู้เรียนทำ�กิจกรรมที่ 2.8 เรียงลำ�ดับจำ�นวนเต็ม ในหนังสือเรียน จากนั้นจับคู่อภิปราย แลกเปลย่ี นเรียนรเู้ ก่ยี วกับวธิ กี ารจัดเรียง 8.2.3 ผู้สอนสุม่ ผเู้ รยี นอธบิ ายวธิ จี ัดเรยี งท่ใี ช้ 8.2.4 ผู้เรียนศึกษาหนังสือเรียน หัวข้อที่ 2.5.1 การจัดเรียงข้อมูล หลังจากนั้นให้แต่ละคู่ทำ� ใบกิจกรรมท่ี 6.1 ขน้ั ตอนวธิ ีจดั เรยี งข้อมลู และน�ำ เสนอค�ำ ตอบ 8.2.5 ผสู้ อนแบ่งผู้เรียนออกเปน็ 5 กลุ่ม ใหต้ ัวแทนกลมุ่ ออกมารบั ชุดบัตรตัวเลข 30 ใบ 8.2.6 ผู้เรียนแต่ละกลุ่มทำ�ใบกิจกรรมที่ 6.2 จัดเรียงข้อมูลตามใจฉัน จากนั้นให้ผู้เรียนแต่ละ กลุ่มศึกษาวิธีการจัดเรียงข้อมูลจากเว็บไซต์ VisuAlgo เพื่อตรวจสอบวิธีการจัดเรียง ของกลุ่มวา่ เหมอื นหรือแตกต่างจากขัน้ ตอนวิธจี ดั เรียงในเว็บไซตห์ รือไม่อย่างไร 8.2.7 ผเู้ รียนแต่ละกล่มุ นำ�เสนอวธิ จี ดั เรียงขอ้ มลู ทีก่ ลมุ่ ใช้ พร้อมบอกคา่ เฉลย่ี ของจำ�นวนครั้ง ในการเปรียบเทยี บข้อมูลของสมาชิกในกลมุ่ 8.2.8 ผู้สอนและผเู้ รยี นรว่ มกันสรุปขนั้ ตอนวธิ ีการจดั เรยี งข้อมลู 9 การวดั และประเมนิ ผล 9.1 ประเมินจากใบกิจกรรม 9.2 สังเกตพฤตกิ รรมจากการทำ�งานกลุ่ม 10 สื่อและแหล่งขอ้ มลู https://visualgo.net/en/sorting https://www.toptal.com/developers/sorting-algorithms http://csunplugged.org/wp-content/uploads/2014/12/ unplugged-07-sorting_algorithms.pdf สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรับครูเท่านน้ั ลิขสทิ ธ์ิ สสวท. หา้ มเผยแพร่หรือแจกจา่ ยบนสื่อสาธารณะ หา้ มจําหนา่ ย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กิจกรรมท่ี 6 | การจดั เรยี งข้อมลู 51 11 ข้อเสนอแนะ 11.1 การจัดเรียงข้อมูลมีหลายวิธี อาจเป็นไปได้ที่ผู้เรียนสามารถคิดค้นวิธีการใหม่ ๆ ดังนั้นจึงควร ให้ผู้เรียนได้แสดงวิธีการจัดเรียงข้อมูลของตนเองก่อนที่จะเรียนรู้วิธีการจัดเรียงข้อมูลที่มี ผคู้ ิดคน้ มาแล้ว 11.2 ควรใช้สอื่ แอนเิ มชนั เพื่อช่วยใหเ้ ข้าใจวิธกี ารจดั เรียงข้อมูลแบบต่าง ๆ ไดง้ ่ายขน้ึ 11.3 ผสู้ อนอาจแนะน�ำ วิธหี าประสิทธภิ าพของขั้นตอนวิธกี ารจัดเรยี งแบบตา่ ง ๆ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรบั ครูเท่าน้ัน ลขิ สทิ ธิ์ สสวท. ห้ามเผยแพร่หรือแจกจา่ ยบนสื่อสาธารณะ ห้ามจําหน่าย 52 กิจกรรมท่ี 6 | การจดั เรยี งข้อมลู รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) ชุดบัตรตวั เลข 22 12 45 67 89 23 76 93 55 26 73 11 31 68 81 43 49 86 65 94 95 78 34 29 16 62 36 58 47 19 สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรับครูเท่าน้ัน ลขิ สิทธ์ิ สสวท. ห้ามเผยแพรห่ รือแจกจ่ายบนสอ่ื สาธารณะ หา้ มจําหน่าย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กจิ กรรมท่ี 6 | การจดั เรยี งขอ้ มูล 53 ใบ กิจก รรมท่ี 6.1 ข้ันตอนวิธีจัดเรยี งขอ้ มลู สมาชิกในกล่มุ ___________________________________________________________________ 1. ช่อื -สกุล __________________ เลขท่ี ____ 2. ชอื่ -สกลุ __________________ เลขที่ ____ 3. ชือ่ -สกลุ __________________ เลขท่ี ____ 4. ชอ่ื -สกลุ __________________ เลขที่ ____ 1 ขน้ั ตอนวิธีการเรยี งล�ำ ดบั แบบเลือก เปน็ ดงั นี้ ข้ันตอนวธิ ี 1. ให้ S แทนรายการค�ำ ตอบ โดยเม่ือเรม่ิ ตน้ S จะเป็นรายการวา่ ง 2. ให้ N ← จ�ำ นวนข้อมูลในรายการ L 3. ท�ำ ซำ้� N รอบ 3.1 เลือกข้อมลู ที่นอ้ ยท่สี ุดจากรายการ L ท่ียงั ไม่ถูกขดี ทับ และแทนขอ้ มลู นนั้ ด้วย M 3.2 ขดี ทบั ขอ้ มลู ที่มคี า่ เท่ากบั M ในรายการ L 3.2 เพ่ิม M ตอ่ ท้ายในรายการ S ใหเ้ ขยี นขน้ั ตอนวธิ สี �ำ หรบั ขน้ั ตอนท่ี 3.1 นน่ั คอื ขน้ั ตอนวธิ ที ห่ี าคา่ นอ้ ยทส่ี ดุ ในรายการ L ทย่ี งั ไมถ่ กู ขดี ทบั _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ 2 ใหเ้ ขยี นข้ันตอนวิธจี ัดเรียงข้อมูลแบบแทรก _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรับครูเทา่ นนั้ ลิขสทิ ธ์ิ สสวท. ห้ามเผยแพร่หรือแจกจ่ายบนสือ่ สาธารณะ หา้ มจําหนา่ ย 54 กจิ กรรมที่ 6 | การจัดเรียงข้อมลู รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) ใบ กิจก รรมที่ 6.2 จัดเรียงขอ้ มลู ตามใจฉนั สมาชกิ ในกล่มุ ___________________________________________________________________ 1. ช่อื -สกุล __________________ เลขที่ ____ 2. ชอ่ื -สกลุ __________________ เลขที่ ____ 3. ช่อื -สกลุ __________________ เลขที่ ____ 4. ชอื่ -สกลุ __________________ เลขที่ ____ ใหแ้ ตล่ ะกลุ่มด�ำ เนนิ การตามขนั้ ตอนต่อไปน้ี 1 รบั ชุดบัตรตัวเลข 30 ใบ ท่มี กี ารแบง่ เปน็ ชดุ ยอ่ ย 3 ชดุ ชดุ ละ 10 ใบ 2 น�ำ ชดุ บัตรตัวเลข ชดุ ท่ี 1 มาวางเรยี งเป็นแถวแบบสมุ่ จากซ้ายไปขวา 3 เลอื กรปู แบบการจดั เรยี งล�ำ ดบั ขอ้ มลู จากนอ้ ยไปหามากหรอื จากมากไปหานอ้ ย แบบใดแบบหนง่ึ และ ใช้รูปแบบทเี่ ลือกในการจดั เรยี งบตั รตวั เลขทัง้ 3 ชดุ 4 ร่วมกันพิจารณาวา่ สามารถจดั เรียงลำ�ดบั ขอ้ มูลได้ดว้ ยวิธกี ารใดบา้ ง 5 เลือกวิธีท่ีดีที่สุดในการเรียงลำ�ดับข้อมูล โดยทดลองเรียงลำ�ดับชุดบัตรตัวเลขชุดท่ี 1 นับจำ�นวนครั้ง ของการเปรียบเทียบในการจดั เรียงขอ้ มูล แลว้ บันทึกผลลงในตาราง 6 น�ำ บัตรตัวเลขชุดท่ี 2 มาวางเรียงเปน็ แถวแบบสมุ่ จากซา้ ยไปขวา 7 ใช้วิธีการเรยี งขอ้ มูลตามรูปแบบทไี่ ดเ้ ลือกไว้ ท�ำ การเรียงลำ�ดบั บัตรตวั เลขชุดที่ 2 แล้วนบั จำ�นวนครัง้ ของการเปรยี บเทียบในการจัดเรยี งข้อมูล บันทึกผลลงในตาราง 8 นำ�บตั รตัวเลขชุดที่ 3 มาวางเรียงเป็นแถวแบบสมุ่ จากซา้ ยไปขวา 9 ใชว้ ธิ ีการเรยี งข้อมลู ตามรูปแบบทไี่ ด้เลือกไว้ ทำ�การเรียงลำ�ดับบตั รตัวเลขชดุ ที่ 3 แล้วนบั จำ�นวนครง้ั ของการเปรียบเทียบในการจัดเรียงขอ้ มลู บนั ทึกผลลงในตาราง 10 หาคา่ เฉลยี่ ท่ีไดจ้ ากการเรยี งบตั รตัวเลขทงั้ 3 ชุด บนั ทกึ ผลลงในตาราง สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรบั ครเู ทา่ นนั้ ลขิ สทิ ธิ์ สสวท. หา้ มเผยแพรห่ รอื แจกจา่ ยบนส่อื สาธารณะ หา้ มจําหนา่ ย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กจิ กรรมที่ 6 | การจัดเรียงขอ้ มลู 55 รูปแบบการจดั เรียงขอ้ มลู ทีเ่ ลอื ก มากไปนอ้ ย นอ้ ยไปมาก ชดุ บตั รตัวเลข จ�ำ นวนครง้ั ชุดบตั รตวั เลข จ�ำ นวนครัง้ ชุดบตั รตัวเลข จ�ำ นวนคร้ัง คา่ เฉล่ยี ชดุ ท่ี 1 ชุดที่ 2 ชุดท่ี 3 อธิบายขนั้ ตอนการจัดเรยี งขอ้ มลู _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรับครูเทา่ นน้ั ลิขสทิ ธ์ิ สสวท. หา้ มเผยแพรห่ รือแจกจ่ายบนส่ือสาธารณะ ห้ามจําหน่าย 56 กิจกรรมที่ 7 | การคน้ หาขอ้ มูล รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กิจกรรมท่ี 7 การค้นหาขอ้ มลู คาบที่ 13 - 14 | เวลา 2 ชวั่ โมง 1 ตัวชี้วดั ประยกุ ตใ์ ชแ้ นวคดิ เชงิ ค�ำ นวณในการพฒั นาโครงงานทมี่ กี ารบรู ณาการกบั วชิ าอนื่ อยา่ งสรา้ งสรรค ์ และ เชือ่ มโยงกบั ชวี ติ จริง 2 สาระการเรียนรู้ ข้นั ตอนวิธใี นการคน้ หาขอ้ มลู เช่น การคน้ หาแบบตามล�ำ ดับ และการคน้ หาแบบทวิภาค 3 จุดประสงค์ ใหผ้ ูเ้ รียนสามารถ 3.1 อธบิ ายวิธีการคน้ หาข้อมลู แบบตามล�ำ ดบั และแบบทวิภาค 3.2 ประยุกตว์ ิธกี ารคน้ หาขอ้ มูลเพอ่ื แก้ปัญหาในชีวิตประจำ�วัน 4 ทักษะและกระบวนการ ทกั ษะการแก้ปญั หา ทกั ษะการสื่อสารและการร่วมมือ 5 ความรู้เดมิ ท่นี กั เรยี นต้องมี แนวคิดเชงิ คำ�นวณ การจดั เรียงข้อมูล สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรบั ครเู ท่านน้ั ลิขสทิ ธ์ิ สสวท. ห้ามเผยแพรห่ รือแจกจา่ ยบนส่อื สาธารณะ ห้ามจาํ หนา่ ย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กิจกรรมที่ 7 | การค้นหาข้อมูล 57 6 สาระสำ�คญั การคน้ หาขอ้ มลู แบบตามลำ�ดบั (sequential search) เปน็ ขัน้ ตอนวิธที ่จี ะพิจารณาขอ้ มูลทกุ ตัวใน รายการทลี ะตัว ซ่ึงเปน็ ข้นั ตอนวิธีท่ดี ีทีส่ ดุ ท่ีเป็นไปได้ในกรณีทขี่ อ้ มลู ไม่มกี ารเรียงลำ�ดบั ในกรณีที่ข้อมูลในรายการมีการเรียงลำ�ดับแล้ว วิธีการค้นหาแบบทวิภาค (binary search) จะมี ประสทิ ธภิ าพมากกวา่ เนอื่ งจากแตล่ ะขน้ั ของการคน้ หา จะแบง่ รายการขอ้ มลู ออกเปน็ สองสว่ น ท�ำ ใหข้ อบเขต ในการคน้ หาลดลงประมาณครง่ึ หนงึ่ จึงท�ำ ใหไ้ ม่จ�ำ เป็นตอ้ งพจิ ารณาข้อมลู จนครบทุกตัว 7 สอ่ื และอุปกรณ์ 7.1 ใบกิจกรรม ใบกิจกรรมท่ี เรื่อง เวลา (นาที) 20 7.1 ตามหาตัวเลขแบบล�ำ ดบั 40 20 7.2 ตามหาตวั เลขแบบทวิภาค 7.3 คน้ ข้อมูล 7.2 ใบความรู้ - 7.3 อน่ื ๆ หนงั สือเรยี นราย วชิ าพื้นฐานวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำ�นวณ) ช้นั มัธยมศึกษา ปีที่ 4 ของสถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี สือ่ วัสดุชนดิ เดียวกัน 10 ชนิ้ จำ�นวน 2 ชดุ ทมี่ คี วามสงู หรอื ความยาวไม่เทา่ กนั เชน่ ขวด หลายขนาด ขวดขนาดเดียวกันแตใ่ สน่ ้�ำ ในปรมิ าณที่ต่างกนั หลอดกาแฟ ชดุ บัตรตวั เลข 10 ใบ ท่ีมีตัวเลขตา่ งกัน แบบสังเกตพฤติกรรมการท�ำ งานกลุ่ม สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรับครเู ทา่ นัน้ ลิขสิทธ์ิ สสวท. หา้ มเผยแพรห่ รอื แจกจา่ ยบนสอ่ื สาธารณะ หา้ มจําหนา่ ย 58 กจิ กรรมที่ 7 | การค้นหาขอ้ มลู รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) 8 แนวทางการจดั การเรยี นรู้ 8.1 การจัดเตรียม 8.1.1 ใบกิจกรรมที่ 7.1 และ 7.2 ตามจำ�นวนกลมุ่ 8.1.2 ใบกจิ กรรมท่ี 7.3 ตามจำ�นวนผู้เรียน 8.1.3 ส่ือวสั ดุ เชน่ ขวด หลอดกาแฟ 8.1.4 ชุดบตั รตวั เลข จำ�นวน 5 ชดุ 8.2 ข้นั ตอนการดำ�เนนิ การ 8.2.1 ผสู้ อนจัดวางชดุ สอื่ วสั ดุ 2 ชดุ ไวท้ ่มี มุ หอ้ ง มุมละชุด (ในทน่ี ้ีใช้ขวดเป็นสือ่ วสั ดุ) โดย ชดุ ท่ีหน่ึง จัดเรยี งขวดตามล�ำ ดบั จากสูงไปต�่ำ ชดุ ที่สอง วางขวดโดยไม่เรยี งล�ำ ดบั ชดุ ทีห่ นง่ึ วางขวดโดยเรียงตามล�ำ ดับ ชดุ ทส่ี อง วางขวดโดยไม่เรยี งลำ�ดับ 8.2.2 ผ้สู อนสมุ่ ผูเ้ รยี น 6 คน แลว้ แบง่ เปน็ 2 กลมุ่ กลุม่ ละ 3 คน 8.2.3 ผู้สอนอธบิ ายกตกิ าการท�ำ กจิ กรรม ดังนี้ ก) ตัวแทนกล่มุ เลือกชุดขวดที่จะท�ำ กจิ กรรม ข) สมาชกิ ในกลมุ่ ไปหยบิ ขวดตามทผ่ี สู้ อนก�ำ หนด เพอ่ื สงั เกตวา่ กลมุ่ ไหนหาไดเ้ รว็ กว่า เช่น หาขวดทสี่ ูงท่ีสุด หาขวดท่สี ูงเป็นลำ�ดบั ทส่ี าม 8.2.4 ผเู้ รยี นทำ�กจิ กรรม 3 ครัง้ โดยแต่ละกลุ่มสง่ ตัวแทนมาคร้ังละ 1 คน ครั้งท่ี 1 ผู้แทนคทู่ ี่ 1 หาขวดที่สูงเปน็ ลำ�ดบั ทสี่ องเทียบจากขวดท่ีสูงทีส่ ดุ ครง้ั ท่ี 2 ผแู้ ทนค่ทู ่ี 2 หาขวดทีส่ ูงน้อยท่สี ดุ จากขวดท่เี หลืออยู่ คร้ังท่ี 3 ผแู้ ทนคู่ท่ี 3 หาขวดทสี่ งู ทสี่ ุด จากขวดท่เี หลอื อยู่ 8.2.5 เมือ่ ท�ำ กจิ กรรมเสร็จแลว้ ผู้สอนใหผ้ ้เู รียนช่วยกนั อภปิ รายว่า ทำ�ไมกลุม่ ท่ีชนะสามารถ คน้ หาขวดได้รวดเรว็ กว่า เพอื่ นำ�ไปสู่การสรุปในประเด็นทีข่ วดมกี ารจัดเรียงไวแ้ ลว้ ดงั นั้น การค้นหาข้อมูลที่มีการจัดเรียงไว้แล้วจะทำ�ให้สามารถค้นหาข้อมูลได้ถูกต้องใน เวลาอนั รวดเร็ว สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรบั ครเู ทา่ นน้ั ลิขสิทธิ์ สสวท. หา้ มเผยแพร่หรอื แจกจา่ ยบนสอ่ื สาธารณะ หา้ มจําหน่าย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กจิ กรรมท่ี 7 | การคน้ หาข้อมลู 59 8.2.6 ผู้เรยี นศกึ ษาหนงั สือเรียน หวั ขอ้ ท่ี 2.5.2 การค้นหาขอ้ มลู 8.2.7 ผู้สอนแบ่งผ้เู รยี นออกเปน็ 5 กลมุ่ และแจกชุดบัตรตัวเลขใหผ้ เู้ รยี นทุกกลุ่ม 8.2.8 ผู้เรยี นท�ำ ใบกจิ กรรมท่ี 7.1 ตามหาตัวเลขแบบลำ�ดบั 8.2.9 ผ้เู รยี นทุกกลุ่มสง่ ผลการบันทกึ ค่าเฉลี่ย จากการท�ำ ใบกจิ กรรมที่ 7.1 ใหผ้ สู้ อน 8.2.10 ผูเ้ รยี นทำ�ใบกิจกรรมท่ี 7.2 ตามหาตวั เลขแบบทวิภาค 8.2.11 ผู้เรยี นทกุ กลุม่ ส่งผลการบันทึกค่าเฉล่ีย จากการท�ำ ใบกจิ กรรมที่ 7.2 ใหผ้ ู้สอน 8.2.12 ผู้สอนนำ�ค่าเฉลี่ยของทุกกลุ่มจากการค้นหาตัวเลขทั้ง 2 กิจกรรม มาหาค่าเฉลี่ยเพื่อ เปรียบเทียบกนั ดังตวั อย่าง กจิ กรรมที่ 7.1 ตามหาตัวเลขแบบลำ�ดับ กิจกรรมที่ 7.2 ตามหาตัวเลขแบบทวิภาค ค่าเฉล่ียของกลุม่ ค่าเฉลี่ยของกล่มุ กล่มุ ท่ี 1 7 กล่มุ ท่ี 1 3 กล่มุ ที่ 2 9 ค่าเฉล่ยี ของทุกกลุม่ กลุม่ ท่ี 2 2 คา่ เฉลยี่ ของทุกกลมุ่ กลุ่มที่ 3 3 5.8 กลุ่มที่ 3 3 2.8 กลุ่มที่ 4 4 กลุ่มที่ 4 2 กลมุ่ ท่ี 5 6 กลุ่มท่ี 5 4 ตัวอยา่ ง การเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยจากการทำ�กจิ กรรม 8.2.13 ผเู้ รียนแตล่ ะกล่มุ อภิปรายในประเดน็ ตอ่ ไปนี้ การคน้ หาแต่ละวิธแี ตกต่างกันอยา่ งไร วิธใี ดน่าจะมีประสทิ ธภิ าพดกี วา่ กนั ในกรณที ม่ี ีขอ้ มูลจำ�นวนมาก วิธีใดน่าจะมีประสทิ ธภิ าพดีกวา่ กนั เพราะเหตใุ ด ในกรณีการค้นหาแล้วไม่พบ หรือกรณีข้อมูลซ้ำ� ผลการค้นหาจะเป็นอย่างไร จะมีเทคนิคเพมิ่ เตมิ หรอื ไม่ เพอ่ื ใหก้ ารค้นหาได้เร็วขน้ึ ผเู้ รยี นยกตัวอยา่ งสถานการณ์การน�ำ วิธีค้นหาข้อมูลไปใช้ในชีวิตประจำ�วัน สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรับครูเทา่ น้ัน ลิขสิทธิ์ สสวท. ห้ามเผยแพร่หรอื แจกจ่ายบนส่อื สาธารณะ ห้ามจําหนา่ ย 60 กจิ กรรมที่ 7 | การคน้ หาขอ้ มูล รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) 8.2.14 ผู้เรยี นทำ�ใบกจิ กรรมท่ี 7.3 ค้นขอ้ มูล และแลกกันตรวจคำ�ตอบ 8.2.15 ผู้สอนและผู้เรียนรว่ มกันสรปุ เกีย่ วกับการค้นหาขอ้ มลู 9 การวดั และประเมินผล 9.1 ประเมินจากใบกิจกรรม 9.2 สงั เกตพฤติกรรมจากการทำ�งานกลุม่ 10 สื่อและแหล่งขอ้ มลู https://teachinglondoncomputing.org/secondary-computing-topics/ https://www.khanacademy.org/computing/computer-science/algorithms https://www.khanacademy.org/computing/computer-science/algorithms/ intro-to-algorithms/a/a-guessing-game 11 ขอ้ เสนอแนะ 11.1 ในขั้นตอนการดำ�เนินการที่ 8.2.4 ผู้สอนสามารถปรับจำ�นวนครั้งได้ตามความเหมาะสมใน การทำ�กจิ กรรม 11.2 เมื่อสอนจบผู้สอนควรแนะนำ�หรือชี้แนะให้เห็นถึงความสำ�คัญของการจัดเรียงข้อมูล ก่อนที่ จะท�ำ การคน้ หาข้อมูล เพราะจะทำ�ใหก้ ารค้นหาข้อมูลมคี วามรวดเรว็ มากยงิ่ ขนึ้ แต่กิจกรรมน ี้ ต้องการให้ ผู้เรียนได้เรียนรู้จากการทำ�กิจกรรม ซึ่งจะนำ�ไปสู่การคิดวิเคราะห์ การให้เหตุผล และได้ข้อสรุปที่ผู้เรียนจะต้องสรุปออกมาให้เห็นว่า ในกรณีที่มีข้อมูลจำ�นวนมาก ๆ ข้อมูลที่ จัดเรียงแล้วจะช่วยให้การค้นหาข้อมูลเป็นไปได้อย่างรวดเร็ว ดังนั้นถ้าผู้เรียนยังไม่ได้แสดงให ้ เห็นถงึ ความเข้าใจในส่วนน้ี ผู้สอนต้องหาวธิ ีสอนเพ่ิมเติมตอ่ ไป 11.3 ผู้สอนสามารถใช้สื่อจากอินเทอร์เน็ต เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจวิธีการค้นหาข้อมูล และความ แตกตา่ งของวิธีการคน้ หาข้อมลู แต่ละวิธไี ด้ดียิง่ ขึน้ 11.4 เพื่อให้เห็นความแตกต่างของประสิทธิภาพการค้นหาข้อมูลแบบตามลำ�ดับและแบบทวิภาค อาจจะตอ้ งใช้จ�ำ นวนข้อมูลท่เี พิม่ ข้ึน สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรบั ครเู ทา่ นัน้ ลิขสิทธิ์ สสวท. หา้ มเผยแพร่หรือแจกจ่ายบนสือ่ สาธารณะ ห้ามจําหนา่ ย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กจิ กรรมท่ี 7 | การคน้ หาข้อมลู 61 ชดุ บตั รตวั เลข 22 89 41 75 93 27 39 56 32 11 คยี ต์ วั เลข 11 27 32 39 41 56 62 75 89 93 สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรบั ครเู ทา่ นัน้ ลิขสทิ ธิ์ สสวท. ห้ามเผยแพร่หรอื แจกจา่ ยบนสือ่ สาธารณะ หา้ มจําหนา่ ย 62 กิจกรรมที่ 7 | การค้นหาขอ้ มลู รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) ใบ กิจก รรมที่ 7.1 ตามหาตวั เลขแบบล�ำ ดับ สมาชิกในกลุ่ม ___________________________________________________________________ 1. ช่อื -สกุล __________________ เลขที่ ____ 2. ชอ่ื -สกลุ __________________ เลขที่ ____ 3. ชอ่ื -สกุล __________________ เลขที่ ____ 4. ชอ่ื -สกลุ __________________ เลขที่ ____ ให้แต่ละกลมุ่ ด�ำ เนนิ การตามขนั้ ตอนต่อไปน้ี 1 รบั ชุดบตั รตัวเลข 1 ชุด จ�ำ นวน 10 ใบ ควำ�่ ชุดบัตรตวั เลขทไ่ี ดร้ บั โดยวางเรยี งบตั รตวั เลขเป็นแถวจาก ซา้ ยไปขวาแบบสุ่ม 2 ตัวแทนแต่ละกล่มุ รบั คีย์ตวั เลขส�ำ หรบั การค้นหา 1 ตัวจากผู้สอน 3 ผูเ้ รียนบันทกึ คียต์ ัวเลขท่ีได้ลงในตาราง 4 ผู้เรยี นเปิดบตั รตัวเลข เริม่ จากซา้ ยไปขวาทีละใบ จนกวา่ จะพบคีย์ตัวเลขทกี่ �ำ หนดไว้ และนับจำ�นวน ครั้งทีเ่ ปดิ แลว้ บันทึกลงในตาราง 5 เม่ือจบการค้นหาใหค้ ว่�ำ บัตรตวั เลขแล้ววางเรียงแบบสมุ่ ใหม่อีกครัง้ เพอื่ ใหส้ มาชกิ ในกลมุ่ ท�ำ กจิ กรรม ในข้อ 4 จนครบทุกคน 6 นำ�จ�ำ นวนครัง้ ทใี่ ชใ้ นการค้นหาขอ้ มลู ของสมาชิกทุกคนในกลมุ่ มาหาคา่ เฉลีย่ และบันทึกผล ตารางบันทกึ ผลการค้นหา ชดุ บัตรตัวเลข จ�ำ นวนครงั้ ชุดบัตรตัวเลข จ�ำ นวนคร้ัง คียต์ ัวเลข ค่าเฉลยี่ สมาชิกคนที่ จำ�นวนครง้ั ค่าเฉล่ยี สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรับครูเท่านัน้ ลขิ สทิ ธ์ิ สสวท. ห้ามเผยแพรห่ รือแจกจ่ายบนสื่อสาธารณะ ห้ามจําหน่าย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กิจกรรมท่ี 7 | การคน้ หาข้อมูล 63 ใบ กจิ ก รรมที่ 7.2 ตามหาตวั เลขแบบทวิภาค สมาชกิ ในกลุ่ม ___________________________________________________________________ 1. ชอื่ -สกุล __________________ เลขที่ ____ 2. ชอ่ื -สกลุ __________________ เลขที่ ____ 3. ชอื่ -สกุล __________________ เลขท่ี ____ 4. ชอื่ -สกลุ __________________ เลขที่ ____ ให้แต่ละกลุ่มดำ�เนนิ การตามขั้นตอนต่อไปน้ี 1 รับชดุ บัตรตัวเลข 1 ชุด จ�ำ นวน 10 ใบ วางเรียงบัตรตวั เลขตามลำ�ดบั เปน็ แถวจากน้อยไปมาก 2 ตวั แทนแต่ละกลุม่ รบั คยี ต์ วั เลขสำ�หรบั การคน้ หา 1 ตวั จากผ้สู อน 3 ผเู้ รยี นบนั ทกึ คยี ต์ วั เลขท่ไี ดล้ งในตาราง 4 ผเู้ รยี นเรม่ิ เปดิ บตั รตวั เลขต�ำ แหนง่ กลางขนึ้ มา ดวู า่ ตวั เลขตรงกบั คยี ต์ วั เลขหรอื ไม่ การหาต�ำ แหนง่ กลาง หาไดโ้ ดย (จ�ำ นวนบตั ร + 1)÷2 หากหารไมล่ งตวั ใหป้ ดั เศษขน้ึ หรอื ลงอยา่ งใดอยา่ งหนง่ึ แตต่ อ้ งใชเ้ หมอื น กนั ทุกครงั้ 5 ถา้ พบขอ้ มูลทต่ี ้องการ ให้หยุดการคน้ หาและบนั ทึกจ�ำ นวนครงั้ ทค่ี ้นหา จากนนั้ ข้ามไปดำ�เนนิ การตาม ขอ้ 8 6 ถา้ ยังไม่พบข้อมลู ท่ีต้องการ ใหด้ ตู ัวเลขในบตั รตวั เลขว่า มากกวา่ หรอื น้อยกวา่ คีย์ตัวเลข (1) ถา้ บัตรท่ีเปิดมคี ่ามากกว่าคยี ์ตวั เลข ใหก้ ำ�หนดขอบเขตของการค้นหาใหม่ให้อยตู่ ้ังแต่ต�ำ แหนง่ ท่ี 1 ถึงตำ�แหน่งท่อี ยูท่ างซา้ ยที่ตดิ กับบตั รที่เปิดของขอบเขตเดมิ (2) ถ้าบัตรท่ีเปิดมีค่าน้อยกว่าคีย์ตัวเลข ให้กำ�หนดขอบเขตของการค้นหาใหม่ให้อยู่ตั้งแต่ตำ�แหน่ง ทางขวาท่ีตดิ กับบัตรทเี่ ปิด ถึงต�ำ แหน่งสดุ ทา้ ยของขอบเขตเดิม 7 ด�ำ เนนิ การตามข้อ 4 จนถงึ ขอ้ 6 จนกระทงั่ พบตัวเลขทีต่ อ้ งการคน้ หา 8 เมื่อจบการค้นหาให้นำ�บัตรตัวเลขมาวางเรียงลำ�ดับใหม่อีกคร้ัง เพื่อให้สมาชิกในกลุ่มทำ�กิจกรรมจน ครบทุกคน 9 นำ�จำ�นวนคร้งั ที่ใช้ในการคน้ หาข้อมลู ของสมาชกิ ทกุ คนในกลุ่ม มาหาคา่ เฉล่ียและบันทกึ ผล ตารางบนั ทกึ ผลการค้นหา สมาชิกคนท่ี คีย์ตวั เลข จ�ำ นวนคร้งั คา่ เฉล่ีย สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรบั ครเู ทา่ นั้น ลิขสิทธิ์ สสวท. ห้ามเผยแพรห่ รือแจกจา่ ยบนสื่อสาธารณะ ห้ามจาํ หนา่ ย 64 กิจกรรมที่ 7 | การคน้ หาข้อมลู รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) ใบกิจกรรมท่ี 7.3 ค้นขอ้ มูล ชอ่ื -สกลุ ___________________________________________________________ เลขท่ี ________ พิจารณารายการข้อมูลต่อไปน้ี 8, 9, 13, 35, 42, 44, 50, 54, 58, 60, 61, 62, 77, 84, 86, 90, 92, 96 ใหเ้ ขยี นขอ้ มูลจากรายการลงในตารางดา้ นลา่ งใหต้ รงตามดัชนใี นแถวแรก ดชั นี 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 ข้อมูล 58 ในทน่ี ้ี n = _________________________ จากนั้น ให้แสดงการท�ำ งานของขั้นตอนวิธีในการหา 62 ในรายการดังกลา่ ว โดยเตมิ ค่าตัวแปรเม่อื เริ่มต้น การทำ�งานในแต่ละรอบ รอบที่ left right mid x ผลการเปรยี บเทียบกบั target 1 1 18 9 58 น้อยกว่า 2 10 18 3 4 5 สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรบั ครเู ทา่ นนั้ ลขิ สิทธ์ิ สสวท. ห้ามเผยแพรห่ รอื แจกจ่ายบนสอ่ื สาธารณะ ห้ามจําหนา่ ย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กิจกรรมที่ 8 | โครงงานสรา้ งสรรค์ 65 กจิ กรรมที่ 8 โครงงานสร้างสรรค์ คาบท่ี 15 - 16 | เวลา 2 ชว่ั โมง 1 ตวั ชว้ี ดั ประยกุ ตใ์ ชแ้ นวคดิ เชงิ ค�ำ นวณในการพฒั นาโครงงานทมี่ กี ารบรู ณาการกบั วชิ าอน่ื อยา่ งสรา้ งสรรคแ์ ละ เชือ่ มโยงกับชีวติ จรงิ 2 สาระการเรียนรู้ 2.1 การก�ำ หนดปัญหา 2.2 การศึกษาและก�ำ หนดขอบเขตของปัญหา 2.3 การน�ำ แนวคดิ เชงิ คำ�นวณไปพัฒนาโครงงานทเ่ี กี่ยวกบั ชีวิตประจ�ำ วนั 3 จดุ ประสงค์ ให้ผู้เรยี นสามารถ 3.1 ระบุปญั หาในชวี ิตประจ�ำ วัน ที่สามารถแกไ้ ขไดด้ ้วยเทคโนโลยสี ารสนเทศ 3.2 เลือกหวั ขอ้ โครงงานทเ่ี หมาะสมตอ่ การพฒั นา 3.3 กำ�หนดจดุ ประสงค์และขอบเขตของโครงงานไดอ้ ยา่ งเหมาะสม 4 ทกั ษะและกระบวนการ ทกั ษะการแก้ปญั หา ทักษะการคดิ วิเคราะห ์ ทกั ษะการสือ่ สารและการร่วมมือ ทักษะการคดิ สร้างสรรค ์ 5 ความรเู้ ดิมท่ีนกั เรียนต้องมี - สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรับครเู ท่านั้น ลขิ สทิ ธ์ิ สสวท. หา้ มเผยแพร่หรอื แจกจ่ายบนสือ่ สาธารณะ หา้ มจําหนา่ ย 66 กจิ กรรมที่ 8 | โครงงานสรา้ งสรรค์ รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) 6 สาระสำ�คญั การพัฒนาโครงงานเป็นกระบวนการ ท่ีสามารถใช้แนวคิดเชิงคำ�นวณ ในการแก้ปัญหา โดยเริ่มจาก การระบปุ ญั หาทสี่ นใจในชวี ติ ประจ�ำ วนั วเิ คราะหส์ าเหตขุ องปญั หา ศกึ ษาและหาแนวทางการแกป้ ญั หา เพอ่ื ใหส้ ามารถแกป้ ญั หาไดอ้ ย่างมีประสทิ ธภิ าพ การพัฒนาโครงงานท่ีดีต้องมีการระบุปัญหาให้ชัดเจน โดยท่ีมาของปัญหาหรือการกำ�หนดปัญหา สามารถหาไดจ้ ากแหล่งตา่ ง ๆ ท่ีอยู่ใกลต้ ัว กจิ กรรมทที่ ำ�ในชีวิตประจำ�วัน ข่าวสาร ส่ือออนไลน์ รวมทง้ั การ เข้าชมสถานที่สำ�คัญหรือนิทรรศการ และการประกวดแข่งขัน สิ่งเหล่านี้ล้วนแล้วแต่สามารถจุดประกาย ความคิดในการเริม่ คิดหวั ข้อโครงงานทส่ี นใจ จากนนั้ ใหป้ ระเมนิ ความสามารถในการท�ำ โครงงานจากความ รแู้ ละทกั ษะพ้ืนฐานทม่ี ี แหล่งคน้ ควา้ เพิม่ เตมิ งบประมาณและทรพั ยากร เวลาทใี่ ช้ คุณค่า และประโยชน์ ของโครงงานในการนำ�ไปใช้ 7 สือ่ และอปุ กรณ์ 7.1 ใบกจิ กรรม ใบกจิ กรรมที่ เรอื่ ง เวลา (นาที) 40 8.1 รู้จักปัญหา 40 8.2 พัฒนาโครงงานกนั เถอะ 7.2 ใบความรู้ - 7.3 อน่ื ๆ หนังสอื เรยี น รายวชิ าพื้นฐานวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) ช้นั มธั ยมศึกษา ปที ่ี 4 ของสถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ตัวอยา่ งโครงงาน http://oho.ipst.ac.th/projects แบบสังเกตพฤตกิ รรมการท�ำ งานกลมุ่ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรับครูเทา่ นนั้ ลิขสทิ ธ์ิ สสวท. ห้ามเผยแพรห่ รือแจกจ่ายบนสื่อสาธารณะ ห้ามจาํ หนา่ ย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กจิ กรรมท่ี 8 | โครงงานสร้างสรรค์ 67 8 แนวทางการจัดการเรยี นรู้ 8.1 การจัดเตรียม 8.1.1 ใบกจิ กรรมที่ 8.1 ตามจำ�นวนผเู้ รียน 8.1.2 ใบกจิ กรรมท่ี 8.2 ตามจ�ำ นวนกลุม่ 8.1.3 แบบประเมินประเดน็ ปัญหา ตามจำ�นวนกลุ่ม 8.2 ขนั้ ตอนการดำ�เนินการ 8.2.1 ผสู้ อนน�ำ เขา้ สบู่ ทเรยี น โดยตง้ั ประเดน็ อภปิ รายรว่ มกนั เกย่ี วกบั ปญั หาในชวี ติ ประจ�ำ วัน ที่สามารถแก้ไขได้ด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ เช่น เทคโนโลยีที่พบระหว่างทางมา โรงเรยี นทช่ี ว่ ยอ�ำ นวยความสะดวกในการด�ำ เนนิ ชวี ติ ประจ�ำ วนั (ตวั อยา่ ง กลอ้ งวงจรปิด ไฟจราจร ปา้ ยโฆษณาอจั รยิ ะ) และยกตัวอยา่ งโครงงานทางเทคโนโลยสี ารสนเทศและ การสื่อสารในหนังสือเรียนบทที่ 3 การพัฒนาโครงงาน ได้แก่ โครงงานการพัฒนา ระบบจัดการพฤติกรรมการเดินหลง โดยใช้เทคนิคกระแสข้อมูลภูมิสารสนเทศ และ โครงงานเรยี นรู้การพูดออกเสียงและเขยี นภาษาองั กฤษ 8.2.2 ผสู้ อนแบ่งกลมุ่ ผูเ้ รยี นเปน็ กลมุ่ กลุม่ ละ 3-4 คน 8.2.3 ผเู้ รยี นท�ำ กจิ กรรมท่ี 3.1 ศกึ ษาโครงงาน ในหนงั สอื เรยี น และอภปิ รายรว่ มกนั ในกลมุ่ 8.2.4 ผู้เรียนศึกษาหัวข้อที่ 3.1 การกำ�หนดปัญหา ในหนังสือเรียน และทำ�ใบกิจกรรมที่ 8.1 รจู้ กั ปญั หา จากนน้ั แตล่ ะกลมุ่ รว่ มกนั พจิ ารณาประเดน็ ปญั หาของสมาชกิ ทกุ คนในกลมุ่ 8.2.5 ผู้สอนแจกแบบประเมินประเด็นปัญหา เพื่อให้ผู้เรียนใช้เป็นเครื่องมือประกอบการ ตัดสินใจเลอื กประเด็นปญั หาท่ีจะเปน็ หวั ขอ้ โครงงานของกล่มุ 8.2.6 ผู้เรียนแต่ละกลุ่มนำ�เสนอประเด็นปัญหาที่เลือกเป็นหัวข้อโครงงานและแนวทางการ ตัดสนิ ใจ 8.2.7 ผู้เรียนศึกษาหัวข้อที่ 3.2 การศึกษาและกำ�หนดขอบเขตของปัญหา ในหนังสือเรียน แลว้ แตล่ ะกลมุ่ ท�ำ ใบกจิ กรรมที่ 8.2 พฒั นาโครงงานกันเถอะ 8.2.8 ผู้สอนและผู้เรียนร่วมกันสรุปผลการทำ�กิจกรรม ในขั้นตอนของการพัฒนาโครงงานท ่ี ไดด้ ำ�เนินการเสร็จเรยี บร้อยแล้ว 9 การวัดและประเมนิ ผล 9.1 ประเมนิ จากใบกิจกรรม 9.2 ประเมินจากแบบประเมนิ ประเด็นปญั หา 9.3 สงั เกตพฤติกรรมจากการท�ำ งานกลมุ่ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรบั ครเู ท่านน้ั ลขิ สิทธิ์ สสวท. หา้ มเผยแพร่หรือแจกจา่ ยบนสอื่ สาธารณะ ห้ามจําหนา่ ย 68 กจิ กรรมท่ี 8 | โครงงานสร้างสรรค์ รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) 10 สอื่ และแหลง่ ข้อมูล - 11 ขอ้ เสนอแนะ 11.1 ผู้สอนควรเนน้ ใหผ้ ู้เรียนเลือกหัวข้อโครงงานทสี่ อดคลอ้ งกบั นโยบายสนับสนุนไทยแลนด์ 4.0 และยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี ที่เน้นสนับสนุนกลุ่มเทคโนโลยีและอุตสาหกรรมเป้าหมาย 5 กลุ่ม ประกอบด้วย กลมุ่ อาหาร เกษตร และเทคโนโลยชี ีวภาพ กลมุ่ สาธารณสขุ สขุ ภาพ และเทคโนโลยีทางการแพทย์ กลมุ่ เครื่องมืออปุ กรณอ์ ัจฉรยิ ะ หนุ่ ยนต์ และเทคโนโลยีเมคาทรอนิกส์ กลุ่มดจิ ิทลั Internet of Things ปญั ญาประดษิ ฐ์และเทคโนโลยสี มองกลฝังตัว กลมุ่ เศรษฐกจิ สร้างสรรค์วัฒนธรรมและบรกิ ารทม่ี ีมูลค่าสูง 11.2 ก่อนการทำ�ใบกิจกรรมที่ 8.1 เพื่อให้ผู้เรียนได้มีข้อมูลในการเขียนรายละเอียดของปัญหาได้ด ี ขน้ึ ผสู้ อนควรมอบหมายใหผ้ เู้ รยี นส�ำ รวจปญั หาหรอื สง่ิ ทผ่ี เู้ รยี นสนใจทเ่ี กดิ ขน้ึ ในชวี ติ ประจ�ำ วัน โดยแนะนำ�ให้พิจารณาปัญหาจากอาชีพผู้ปกครอง อาชีพในชุมชน หรือศึกษาแหล่งข้อมูล ใกล้ตัว เช่น ห้องสมุด ห้องพยาบาล โรงอาหาร งานทะเบียน ห้องเรียน โครงการในโรงเรียน ปัญหาทเี่ กดิ ขึ้นในรายวชิ าทีเ่ รยี น สบื ค้นแหล่งข้อมลู เว็บไซต์ตา่ ง ๆ โครงงานเก่าของรุ่นพ่ี 11.3 ผสู้ อนอาจยกตวั อยา่ งการเขา้ ไปศกึ ษาวถิ ชี วี ติ การท�ำ งานของชาวสวนมะมว่ ง แลว้ สงั เกตเหน็ วา่ ชาวสวนตอ้ งแบกถงั ใสป่ ยุ๋ น�ำ้ ทม่ี นี �ำ้ หนกั มากเพอ่ื ฉดี ใหท้ ว่ั สวน นกั เรยี นสามารถพฒั นาโครงงาน เพอ่ื แกป้ ญั หานไ้ี ด้ เชน่ การสรา้ งระบบทอ่ สง่ ปยุ๋ น�ำ้ การพฒั นาปยุ๋ ชนดิ ใหมทไ่ี มต่ อ้ งผสมน�ำ้ มาก การใชอ้ ปุ กรณช์ ว่ ยขนยา้ ยถงั หรอื อาจจะเปน็ การพฒั นาปยุ๋ ชนดิ ผงทม่ี นี �ำ้ หนกั เบาแลว้ ใชโดรน ในการใหป้ ุ๋ย 11.4 ในการทำ�ใบกิจกรรมที่ 8.1 ผู้สอนจะต้องกระตุ้นให้ผู้เรียนหาข้อมูลมาสนับสนุนปัญหาของ ตนเองให้มากพอที่จะสามารถนำ�ไปใช้ในการนำ�เสนอภายในกลุ่มเพื่อให้เพื่อนเห็นด้วย และ เลือก หัวขอ้ ปัญหาของตนเอง 11.5 ในการทำ�ใบกิจกรรมที่ 8.1 และ 8.2 ผู้สอนอาจจะให้ผู้เรียนได้ฝึกคิดหัวข้อโครงงานใน 3 ลกั ษณะ ไดแ้ ก ่ ลกั ษณะท่ี 1 โครงงานตอ่ ยอด โดยศกึ ษาจากโครงงานเกา่ แลว้ น�ำ มาคดิ พัฒนา ต่อยอด ลักษณะที่ 2 โครงงานที่ทำ�ได้ เป็นการทำ�โครงงานที่นักเรียนคิดว่าจะทำ�เสร็จใน ระยะเวลาที่กำ�หนด และลักษณะที่ 3 โครงงานในฝัน เป็นโครงงานที่นักเรียนอยากจะทำ�แต่ อาจจะมีปัญหาอื่น ๆ เข้ามาเก่ียวข้อง เช่น ความรู้ ทกั ษะ งบประมาณ หรอื เวลา 11.6 ผสู้ อนแนะน�ำ การจดั เก็บไฟล์ข้อมูลและการแบ่งปนั ไฟล์ ในการทำ�งานกนั โดยใช้ระบบคลาวด์ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรับครูเทา่ นนั้ ลขิ สิทธิ์ สสวท. หา้ มเผยแพร่หรือแจกจ่ายบนส่อื สาธารณะ หา้ มจําหนา่ ย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กิจกรรมท่ี 8 | โครงงานสรา้ งสรรค์ 69 ใบกจิ กรรมท่ี 8.1 รจู้ ักปญั หา ชอื่ -สกลุ ___________________________________________________________ เลขที่ ________ ให้ระบุปญั หาทีเ่ กดิ ขน้ึ ในชีวิตประจ�ำ วนั ปัญหาทพ่ี บ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ ท่ีมาของปญั หา _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ รายละเอยี ดของปญั หา _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ แนวทาง/วธิ กี ารแกป้ ้ญหา _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรับครูเทา่ นั้น ลิขสทิ ธ์ิ สสวท. หา้ มเผยแพรห่ รอื แจกจา่ ยบนสือ่ สาธารณะ ห้ามจําหนา่ ย 70 กจิ กรรมที่ 8 | โครงงานสรา้ งสรรค์ รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) ใบ กิจก รรมท่ี 8.2 พัฒนาโครงงานกนั เถอะ สมาชิกในกลุ่ม ___________________________________________________________________ 1. ช่ือ-สกลุ __________________ เลขท่ี ____ 2. ชอื่ -สกลุ __________________ เลขที่ ____ 3. ช่อื -สกุล __________________ เลขที่ ____ 4. ชอ่ื -สกลุ __________________ เลขที่ ____ 1 ให้สมาชิกในกลุ่มช่วยกันพิจารณาปัญหาที่เลือกนำ�มาเป็นหัวข้อโครงงานอีกคร้ัง โดยกำ�หนดปัญหา สาเหตุ และแนวทางการแก้ปญั หาที่ชัดเจน ปญั หาทเ่ี ลอื ก _____________________________________________________________________ วาดผังมโนทัศน์แสดงสาเหตขุ องปญั หาที่เกดิ ข้ึนที่เปน็ ไปได้ทั้งหมด 2 ใหส้ มาชกิ ชว่ ยกนั คิดวธิ กี ารแก้ปัญหาจากสาเหตุทีเ่ ลอื ก โดยสามารถคิดวธิ กี ารแกป้ ญั หาได้หลาย ๆ วธิ ี ซง่ึ อาจเปน็ วิธกี ารเดมิ ทเ่ี คยใช้ หรอื วิธีการใหม่ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรบั ครเู ท่านัน้ ลิขสิทธ์ิ สสวท. หา้ มเผยแพร่หรือแจกจา่ ยบนสอื่ สาธารณะ หา้ มจาํ หน่าย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กจิ กรรมที่ 8 | โครงงานสร้างสรรค์ 71 3 จากการกำ�หนดปญั หาในข้อ 1 ให้เขยี นรายละเอียดเพ่ือน�ำ มาพัฒนาเปน็ โครงงานในหัวข้อตอ่ ไปน้ี ช่ือหัวขอ้ โครงงาน _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ วัตถปุ ระสงค์ในการพฒั นาโครงงาน _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ ขอบเขตการพัฒนาโครงงาน _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ ระยะเวลาในการพัฒนาโครงงาน _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ แหลง่ ข้อมลู ทีเ่ ก่ยี วขอ้ ง _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรบั ครูเท่าน้นั ลิขสิทธ์ิ สสวท. ห้ามเผยแพรห่ รือแจกจ่ายบนสื่อสาธารณะ ห้ามจําหนา่ ย 72 กจิ กรรมท่ี 9 | วางแผนและออกแบบโครงงาน รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กจิ กรรมท่ี 9 วางแผนและออกแบบโครงงาน คาบท่ี 17 - 18 | เวลา 2 ชั่วโมง 1 ตวั ชี้วัด ประยกุ ตใ์ ชแ้ นวคดิ เชงิ ค�ำ นวณในการพฒั นาโครงงานทม่ี กี ารบรู ณาการกบั วชิ าอนื่ อยา่ งสรา้ งสรรคแ์ ละ เชอื่ มโยงกบั ชวี ติ จรงิ 2 สาระการเรียนรู้ 2.1 แนวทางและขอบเขตของโครงงาน 2.2 ข้อเสนอโครงงาน 2.3 การนำ�แนวคดิ เชงิ ค�ำ นวณชว่ ยในการพฒั นาโครงงานท่ีเกย่ี วกับชวี ติ ประจ�ำ วัน 3 จดุ ประสงค์ ใหผ้ ู้เรยี นสามารถ 3.1 วางแผนและออกแบบการพฒั นาโครงงาน 3.2 จดั ท�ำ ขอ้ เสนอโครงงานโดยใชแ้ หล่งข้อมลู ที่มคี วามนา่ เช่อื ถือและอ้างอิงอยา่ งถูกตอ้ ง 4 ทักษะและกระบวนการ ทกั ษะการสงั เคราะห์ ทกั ษะการวิเคราะห ์ ทักษะการส่ือสารและการร่วมมือ ทกั ษะการแกป้ ัญหา 5 ความรเู้ ดิมที่นักเรียนตอ้ งมี การก�ำ หนดปัญหา การศึกษาและกำ�หนดขอบเขตของปัญหา สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรบั ครูเท่านน้ั ลขิ สิทธิ์ สสวท. ห้ามเผยแพร่หรอื แจกจา่ ยบนสื่อสาธารณะ ห้ามจําหนา่ ย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กิจกรรมที่ 9 | วางแผนและออกแบบโครงงาน 73 6 สาระสำ�คญั การวางแผนและออกแบบโครงงาน เป็นการดำ�เนินการหลังจากกำ�หนดวัตถุประสงค์ ขอบเขต และ แนวทางในการพัฒนาโครงงาน ซ่ึงประกอบด้วย การศึกษาเอกสารเพิ่มเติมและความเป็นไปได้เบ้ืองต้น การกำ�หนดผลสำ�เร็จของโครงงาน การแบ่งการดำ�เนินงานออกเป็นกิจกรรมย่อย และการกำ�หนดลำ�ดับ ขั้นตอนท่ถี กู ต้องในการท�ำ กจิ กรรมยอ่ ยต่าง ๆ การจดั ท�ำ ขอ้ เสนอโครงงานเปน็ เอกสารส�ำ คญั ทร่ี ะบถุ งึ ชอ่ื โครงงาน ผจู้ ดั ท�ำ ทปี่ รกึ ษา สาระส�ำ คญั ของ โครงงาน ทม่ี าและความส�ำ คญั วัตถปุ ระสงค์ เป้าหมายและขอบเขตโครงงาน ทฤษฎี เทคนิค และโครงการ หรอื งานช้ินอนื่ ๆ ท่ีเกีย่ วข้อง วธิ ดี ำ�เนนิ งาน ขนั้ ตอนการด�ำ เนินงาน ผลทีค่ าดว่าจะได้รบั และแหล่งขอ้ มูล การจัดทำ�ข้อเสนอโครงงานต้องมีการวางแผนเพ่ือช่วยให้การพัฒนาโครงงานประสบความสำ�เร็จอย่างมี ประสทิ ธภิ าพ การด�ำ เนนิ การจดั ท�ำ จะตอ้ งใชก้ ารคดิ วเิ คราะห์ สงั เคราะห์ ศกึ ษาคน้ ควา้ และเรยี บเรยี งขอ้ มลู ตัดสินใจเลือก ก�ำ หนดการท�ำ งานตามเป้าหมายและขอบเขตของทรัพยากรทมี่ อี ยา่ งจำ�กัด 7 สือ่ และอุปกรณ์ 7.1 ใบกิจกรรม ใบกจิ กรรมท่ี เรือ่ ง เวลา (นาที) 9.1 40 9.2 วางแผนโครงงาน 40 ข้อเสนอโครงงาน 7.2 ใบความรู้ - 7.3 อื่นๆ หนงั สือเรียน รายวิชาพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี (วิทยาการค�ำ นวณ) ชั้นมธั ยมศกึ ษา ปีที่ 4 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี แบบประเมนิ ขอ้ เสนอโครงงาน แบบสงั เกตพฤติกรรมการทำ�งานกลุ่ม สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรบั ครเู ทา่ น้ัน ลขิ สทิ ธ์ิ สสวท. ห้ามเผยแพรห่ รอื แจกจ่ายบนสือ่ สาธารณะ ห้ามจาํ หน่าย 74 กิจกรรมที่ 9 | วางแผนและออกแบบโครงงาน รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) 8 แนวทางการจัดการเรยี นรู้ 8.1 การจัดเตรยี ม 8.1.1 ใบกจิ กรรมที่ 9.1 ตามจ�ำ นวนกลุ่ม 8.1.2 ใบกิจกรรมที่ 9.2 ตามจำ�นวนกลุ่ม 8.2 ขั้นตอนการดำ�เนนิ การ 8.2.1 ผู้สอนทบทวนขั้นตอนในการพัฒนาโครงงานที่ได้ทำ�ไปแล้วในกิจกรรมที่ 8 ซึ่งเป็น การกำ�หนดปัญหาและแนวทางการพัฒนาโครงงาน และชี้แจงว่ากิจกรรมนี้จะเป็น การวางแผนและออกแบบเพ่ือพฒั นาโครงงาน 8.2.2 ผู้สอนคืนใบกิจกรรมที่ 8.2 พัฒนาโครงงานกันเถอะ ให้แต่ละกลุ่ม เพื่อเป็นข้อมูล สำ�หรบั ทบทวนรายละเอียดของโครงงาน 8.2.3 ผู้เรียนศึกษาหวั ข้อ 3.3 การวางแผนและออกแบบโครงงาน ในหนังสือเรียน และทำ� ใบกิจกรรมท่ี 9.1 วางแผนโครงงาน 8.2.4 ผู้สอนตรวจสอบการวางแผนโครงงานของทุกกลุ่ม และให้กลุ่มที่ผ่านการตรวจสอบ แลว้ ท�ำ ใบกจิ กรรมท่ี 9.2 ขอ้ เสนอโครงงาน โดยชแ้ี จงรายละเอยี ดการประเมนิ ขอ้ เสนอ โครงงานตามแบบประเมนิ ให้ผเู้ รยี นทราบ 8.2.5 ผู้สอนแนะนำ�ผูเ้ รยี นเรอ่ื งการสืบคน้ ขอ้ มลู ทเ่ี กีย่ วข้องในการทำ�โครงงานท่ตี ้องมคี วาม นา่ เชอื่ และการอ้างอิงแหลง่ ข้อมูลท่ีถูกต้อง 8.2.6 ผสู้ อนแจง้ กำ�หนดการส่งข้อเสนอโครงงาน 8.2.7 เมอ่ื ผเู้ รยี นสง่ ขอ้ เสนอโครงงานแลว้ ผสู้ อนประเมนิ ขอ้ เสนอโครงงานตามแบบประเมนิ และสง่ คนื ผเู้ รยี น 9 การวดั และประเมนิ ผล 9.1 ประเมนิ จากใบกิจกรรม 9.2 ประเมินขอ้ เสนอโครงงานจากแบบประเมินขอ้ เสนอโครงงาน 9.3 สงั เกตพฤติกรรมจากการทำ�งานกลุ่ม 10 สอื่ และแหลง่ ข้อมูล - สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรบั ครเู ท่านั้น ลิขสิทธิ์ สสวท. ห้ามเผยแพรห่ รือแจกจ่ายบนสอ่ื สาธารณะ ห้ามจาํ หน่าย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กิจกรรมท่ี 9 | วางแผนและออกแบบโครงงาน 75 11 ขอ้ เสนอแนะ 11.1 ผู้สอนควรแนะนำ�ผู้เรียนในการวางแผน การนำ�เสนอและเผยแพร่โครงงาน ควบคู่ไปกับการ วางแผนการปฏิบัติงาน เช่น การสร้างคลิปวีดิทัศน์ (เน้นด้านประโยชน์ที่ได้รับจากโครงงาน) ตวั อย่าง เว็บไซต์ www.kickstarter.com 11.2 ผสู้ อนควรมอบหมายใหผ้ เู้ รยี น ไปพบอาจารยท์ ป่ี รกึ ษาโครงงานนอกเวลาเรยี นอยา่ งสมำ�่ เสมอ เพื่อขอคำ�แนะนำ�ในการพัฒนาโครงงาน อาจารย์ที่ปรึกษาโครงงานอาจเป็นครูประจำ�วิชา หรอื ครูวิชาอื่นท่ีมคี วามเช่ียวชาญในเรอื่ งทีเ่ กี่ยวขอ้ งกับโครงงาน 11.3 การประเมนิ ขอ้ เสนอโครงงานของนกั เรยี น ควรจะใชว้ ธิ กี ารพดู คยุ ซกั ถาม ประกอบการประเมนิ ข้อเสนอโครงงานที่อยู่ในรูปแบบเอกสาร เพื่อได้ทราบถึงแนวทางความเป็นไปได้ในการทำ� โครงงานให้สำ�เรจ็ 11.4 ผู้สอนควรแนะนำ�ผู้เรียนให้ทราบว่าวัตถุประสงค์และขอบเขตของปัญหาที่ทำ�โครงงาน เมื่อ ดำ�เนินการท�ำ โครงงานไปแล้ว สามารถปรบั เปลย่ี นวตั ถุประสงคแ์ ละขอบเขตของปัญหาได้ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรับครูเท่าน้นั ลิขสทิ ธ์ิ สสวท. ห้ามเผยแพรห่ รือแจกจา่ ยบนสื่อสาธารณะ ห้ามจําหนา่ ย 76 กจิ กรรมที่ 9 | วางแผนและออกแบบโครงงาน รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) ใ บกจิ กรรมท ี่ 9.1 วางแผนโครงงาน สมาชกิ ในกล่มุ ___________________________________________________________________ 1. ชอ่ื -สกลุ __________________ เลขที่ ____ 2. ชอื่ -สกลุ __________________ เลขที่ ____ 3. ชอ่ื -สกุล __________________ เลขที่ ____ 4. ชอื่ -สกลุ __________________ เลขที่ ____ ใหผ้ เู้ รยี นระดมความคดิ เกย่ี วกบั แผนการปฏบิ ตั งิ าน โดยแบง่ การท�ำ งานออกเปน็ กจิ กรรมยอ่ ยใหช้ ดั เจน แล้วบันทกึ ลงในตารางใหส้ มบรู ณ์ และใช้ข้อมูลจากใบกจิ กรรมท ่ี 8.2 ประกอบ แผนปฏบิ ตั ิงาน หัวขอ้ โครงงาน ________________________________________________________________________ ขนั้ ตอนการปฏบิ ตั งิ าน ผู้รับผิดชอบ ทรัพยากรท่ใี ช้ ระยะเวลาใน หมายเหตุ การทำ�งาน 1. ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ 2. ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ 3. ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ 4. ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ 5. ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรับครูเท่านัน้ ลขิ สทิ ธิ์ สสวท. ห้ามเผยแพรห่ รือแจกจ่ายบนสอ่ื สาธารณะ ห้ามจําหนา่ ย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กิจกรรมที่ 9 | วางแผนและออกแบบโครงงาน 77 วาดผงั กิจกรรม (activity diagram) ของโครงงาน สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรับครเู ทา่ น้นั ลิขสิทธ์ิ สสวท. ห้ามเผยแพร่หรอื แจกจา่ ยบนสื่อสาธารณะ ห้ามจาํ หนา่ ย 78 กิจกรรมที่ 9 | วางแผนและออกแบบโครงงาน รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) ใบ กจิ ก รรมที่ 9.2 ขอ้ เสนอโครงงาน สมาชิกในกลมุ่ ___________________________________________________________________ 1. ช่อื -สกุล __________________ เลขที่ ____ 2. ชอื่ -สกลุ __________________ เลขที่ ____ 3. ช่ือ-สกลุ __________________ เลขที่ ____ 4. ชอื่ -สกลุ __________________ เลขที่ ____ ให้เตมิ ข้อมูลเกีย่ วกบั โครงงานทีด่ �ำ เนนิ การในหัวข้อต่อไปน้ี ชอ่ื โครงงาน (ภาษาไทย) _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ ชือ่ โครงงาน (ภาษาองั กฤษ) _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ ชื่อผู้จัดทำ�โครงงาน _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ ชือ่ ท่ีปรกึ ษาโครงงาน _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ ระยะเวลาด�ำ เนนิ งาน _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรบั ครเู ทา่ นน้ั ลขิ สิทธิ์ สสวท. ห้ามเผยแพรห่ รือแจกจ่ายบนสือ่ สาธารณะ หา้ มจาํ หน่าย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กิจกรรมที่ 9 | วางแผนและออกแบบโครงงาน 79 สาระส�ำ คญั ของโครงงาน _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ ทม่ี าและความสำ�คัญ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ วตั ถุประสงค์ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรบั ครเู ท่านั้น ลขิ สทิ ธ์ิ สสวท. ห้ามเผยแพร่หรือแจกจ่ายบนสอ่ื สาธารณะ ห้ามจาํ หน่าย 80 กิจกรรมที่ 9 | วางแผนและออกแบบโครงงาน รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) ขอบเขตของโครงงาน _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ ทฤษฎี เทคนคิ โครงงานหรอื งานทเ่ี กีย่ วข้อง _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ วิธกี ารด�ำ เนินงาน _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรับครูเทา่ นัน้ ลิขสทิ ธิ์ สสวท. ห้ามเผยแพรห่ รือแจกจ่ายบนสือ่ สาธารณะ หา้ มจําหนา่ ย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กิจกรรมท่ี 9 | วางแผนและออกแบบโครงงาน 81 แผนปฏบิ ัตงิ าน (gantt chart หรือ activity diagram) _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ ผลทคี่ าดวา่ จะได้รับ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ แหลง่ อา้ งอิง _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรับครูเท่านนั้ ลขิ สทิ ธิ์ สสวท. ห้ามเผยแพร่หรือแจกจา่ ยบนสื่อสาธารณะ ห้ามจําหน่าย 82 กิจกรรมท่ี 10 | พฒั นาโครงงาน รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กจิ กรรมที่ 10 พัฒนาโครงงาน คาบท่ี 19 - 36 | เวลา 18 ชวั่ โมง 1 ตัวช้วี ัด ประยกุ ตใ์ ชแ้ นวคดิ เชงิ ค�ำ นวณในการพฒั นาโครงงานทมี่ กี ารบรู ณาการกบั วชิ าอน่ื อยา่ งสรา้ งสรรคแ์ ละ เชือ่ มโยงกบั ชีวิตจรงิ 2 สาระการเรยี นรู้ 2.1 การพัฒนาโครงงาน 2.2 การน�ำ แนวคิดเชิงคำ�นวณไปใช้ในการพฒั นาโครงงานท่ีเก่ยี วกบั ชีวติ ประจำ�วัน 3 จดุ ประสงค์ ใหผ้ ู้เรียนสามารถ 3.1 พฒั นาโครงงานตามทวี่ างแผนไว้ 3.2 แกป้ ัญหาทีเ่ กิดขน้ึ ระหวา่ งการลงมอื พฒั นาโครงงาน 3.3 ทำ�งานรว่ มกบั ผอู้ ื่น 4 ทกั ษะและกระบวนการ ทกั ษะการสงั เคราะห์ ทักษะการแกป้ ัญหา ทกั ษะการส่อื สารและการร่วมมือ ทักษะการคิดสร้างสรรค ์ 5 ความร้เู ดิมทนี่ ักเรียนตอ้ งมี การวางแผนและออกแบบโครงงาน สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรบั ครูเท่าน้นั ลขิ สทิ ธิ์ สสวท. หา้ มเผยแพร่หรอื แจกจา่ ยบนสอ่ื สาธารณะ หา้ มจาํ หน่าย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กิจกรรมที่ 10 | พฒั นาโครงงาน 83 6 สาระสำ�คญั การด�ำ เนนิ การพฒั นาโครงงาน เปน็ การลงมอื ปฏบิ ตั ติ ามขน้ั ตอนในขอ้ เสนอโครงงาน ซง่ึ แนวทางส�ำ หรบั ก�ำ กบั ตดิ ตามและตรวจสอบความคบื หนา้ ตามระยะเวลาทกี่ �ำ หนด รวมทง้ั แกไ้ ขปญั หาและอปุ สรรคทเ่ี กดิ ขน้ึ เพ่ือใหโ้ ครงงานส�ำ เรจ็ ตามเป้าหมาย โดยอาศยั การท�ำ งานและตัดสินใจร่วมกัน 7 ส่อื และอปุ กรณ์ 7.1 ใบกจิ กรรม ใบกิจกรรมท่ี เรอ่ื ง เวลา (ชวั่ โมง) 10.1 18 ตดิ ตามโครงงาน 7.2 ใบความรู้ - 7.3 อ่ืนๆ หนงั สอื เรยี น รายวิชาพืน้ ฐานวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี (วิทยาการคำ�นวณ) ชั้นมัธยมศึกษา ปีท่ี 4 ของสถาบนั ส่งเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ใบนัดหมายการรายงานความก้าวหน้าการท�ำ โครงงาน แบบสงั เกตพฤติกรรมการทำ�งานกล่มุ 8 แนวทางการจัดการเรียนรู้ 8.1 การจัดเตรยี ม 8.1.1 ใบกจิ กรรมที่ 10.1 ตามจ�ำ นวนกลุ่ม 8.1.2 ใบนดั หมายการรายงานความก้าวหนา้ การท�ำ โครงงาน ตามจำ�นวนกล่มุ 8.2 ขน้ั ตอนการดำ�เนินการ 8.2.1 ผเู้ รยี นลงมอื พฒั นาโครงงาน โดยก�ำ หนดใหม้ รี ะยะเวลาด�ำ เนนิ การโครงงาน 18 ชวั่ โมง 8.2.2 ผเู้ รยี นวางแผนการรายงานความกา้ วหนา้ การด�ำ เนนิ การโครงงาน ขอ้ มลู ในใบนดั หมาย การรายงานความก้าวหน้าการทำ�โครงงานเสนอตอ่ ครทู ่ีปรกึ ษา สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรบั ครูเทา่ นน้ั ลขิ สิทธิ์ สสวท. หา้ มเผยแพรห่ รือแจกจา่ ยบนส่อื สาธารณะ ห้ามจําหน่าย 84 กิจกรรมท่ี 10 | พัฒนาโครงงาน รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) 8.2.3 ผู้เรียนทำ�ใบกิจกรรมที่ 10.1 ติดตามโครงงาน โดยบันทึกความคืบหน้าของการ ปฏบิ ัตงิ านตามแผน ตามจ�ำ นวนครง้ั ทนี่ ดั หมายกบั ผู้สอน 8.2.4 ผสู้ อนตรวจสอบความกา้ วหน้าในการพฒั นาโครงงานของผู้เรียนเป็นระยะ และพูด คยุ กับผเู้ รียนในประเด็นเกีย่ วกบั แนวทางในการปฏบิ ัติงานทีใ่ ช้ ปัญหาหรอื อปุ สรรค รวมทั้งแนวทางหรือวธิ ีการในการแกไ้ ข 8.2.5 ผสู้ อนแนะน�ำ ชว่ ยเหลอื ผเู้ รยี นเพอ่ื ใหก้ ารด�ำ เนนิ การพฒั นาโครงงานส�ำ เรจ็ ตามแผน 9 การวดั และประเมินผล 9.1 ประเมนิ ความก้าวหน้าของการพฒั นาโครงงานจากใบกิจกรรมท่ี 10.1 9.2 สงั เกตพฤตกิ รรมจากการท�ำ งานกล่มุ 10 สือ่ และแหลง่ ขอ้ มูล - 11 ข้อเสนอแนะ 11.1 ผู้สอนอาจจะแนะนำ�การนำ�เสนอความก้าวหน้าในการพัฒนาโครงงาน โดยบันทึกเป็นคลิป วดี ทิ ัศน์ขั้นตอนการดำ�เนนิ การต่าง ๆ ไว้ เพื่อน�ำ เสนอประกอบการรายงานความกา้ วหนา้ 11.2 กรณีล้มเหลวหรือมีแนวโน้มว่าจะล้มเหลว ถ้าเป็นไปได้ไม่ควรให้นักเรียนเปลี่ยนหัวข้อ แต่ให้ วิเคราะห์ความผิดพลาดและปรับขนาดของโครงงานใหเ้ หมาะสม โดยครูแนะนำ�แนวทางการ พัฒนาท่สี ามารถท�ำ ให้สำ�เร็จ เชน่ ปรกึ ษาผเู้ ช่ยี วชาญในเร่ืองทเี่ กย่ี วข้องกบั โครงงาน สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรบั ครูเทา่ นน้ั ลขิ สิทธ์ิ สสวท. หา้ มเผยแพร่หรอื แจกจ่ายบนสือ่ สาธารณะ ห้ามจําหนา่ ย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กจิ กรรมท่ี 10 | พฒั นาโครงงาน 85 ใบนัดหมายการรายงานความก้าวหนา้ ในการท�ำ โครงงาน กลมุ่ ท่ี __________ ชือ่ โครงงาน _____________________________________________________ สมาชิกในกลุ่ม ___________________________________________________________________ 1. ชอื่ -สกลุ __________________ เลขที่ ____ 2. ชอื่ -สกลุ __________________ เลขที่ ____ 3. ชอ่ื -สกุล __________________ เลขที่ ____ 4. ชอ่ื -สกลุ __________________ เลขที่ ____ ให้นักเรียนสรุปกิจกรรมในแผนปฏิบัติงานเพื่อรายงานความก้าวหน้าต่อครูที่ปรึกษา 3-4 คร้ัง โดยต้อง นัดหมายก�ำ หนดเวลารายงานรว่ มกบั ครทู ป่ี รึกษา สำ�หรบั นกั เรียน สำ�หรบั ครทู ป่ี รกึ ษา ครัง้ ท่ี กจิ กรรมตาม ก�ำ หนดเวลา วัน/เดือน/ปี ท่ี ลงนาม หมายเหตุ แผนปฏิบัติ รายงานความ สง่ รายงาน ก้าวหนา้ การ งาน ความกา้ วหนา้ ปฏบิ ัตงิ าน สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรับครเู ท่าน้นั ลขิ สทิ ธิ์ สสวท. หา้ มเผยแพร่หรอื แจกจ่ายบนส่อื สาธารณะ หา้ มจาํ หนา่ ย 86 กจิ กรรมที่ 10 | พฒั นาโครงงาน รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) ใบ กิจกร รมที่ 10.1 ตดิ ตามโครงงาน สมาชกิ ในกลมุ่ ___________________________________________________________________ 1. ชื่อ-สกุล __________________ เลขท่ี ____ 2. ชอื่ -สกลุ __________________ เลขที่ ____ 3. ชอื่ -สกุล __________________ เลขท่ี ____ 4. ชอื่ -สกลุ __________________ เลขที่ ____ ให้นกั เรียนบันทึกรายละเอยี ดการทำ�โครงงาน ใหค้ รบถ้วนและสมบรู ณ์ แบบรายงานความกา้ วหนา้ ในการพัฒนาโครงงาน ครัง้ ที่ __________ วันท่ี _______ เดือน ________________ พ.ศ. ____________ สำ�หรบั นกั เรียน สำ�หรบั ครูทปี่ รกึ ษา งาน แผน ผลการ ปัญหา แนวทาง การประเมนิ ขอ้ เสนอแนะ การแก้ ผลการท�ำ งาน ท่ี ปฏบิ ตั งิ าน ปฏบิ ัตงิ าน ปัญหา ลงชือ่ …………………………………………ครทู ีป่ รึกษา (...........................................................................) สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรบั ครเู ท่านั้น ลขิ สทิ ธ์ิ สสวท. ห้ามเผยแพร่หรือแจกจา่ ยบนสือ่ สาธารณะ ห้ามจาํ หน่าย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กิจกรรมที่ 11 | รายงานโครงงาน 87 กิจกรรมท่ี 11 รายงานโครงงาน คาบท่ี 37 - 38 | เวลา 2 ชว่ั โมง 1 ตวั ช้วี ัด ประยกุ ตใ์ ชแ้ นวคดิ เชงิ ค�ำ นวณในการพฒั นาโครงงานทมี่ กี ารบรู ณาการกบั วชิ าอนื่ อยา่ งสรา้ งสรรคแ์ ละ เชอ่ื มโยงกับชีวติ จรงิ 2 สาระการเรยี นรู้ 2.1 การสรปุ ผลและเผยแพรโ่ ครงงาน 3 จุดประสงค์ ใหผ้ ู้เรียนสามารถ 3.1 เขยี นรายงานโครงงานฉบบั สมบูรณ์ 4 ทักษะและกระบวนการ ทักษะการสงั เคราะห์ ทักษะการสอ่ื สารและการรว่ มมอื 5 ความรู้เดิมทีน่ กั เรียนตอ้ งมี การเขียนข้อเสนอโครงงาน การพัฒนาโครงงาน สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรบั ครูเทา่ น้ัน ลขิ สิทธิ์ สสวท. ห้ามเผยแพร่หรอื แจกจ่ายบนส่ือสาธารณะ หา้ มจาํ หน่าย 88 กิจกรรมท่ี 11 | รายงานโครงงาน รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) 6 สาระสำ�คัญ การรายงานโครงงานเป็นขั้นตอนการนำ�ข้อมูลรายละเอียดต่าง ๆ ในการพัฒนาโครงงาน ที่ผ่านการ วเิ คราะห ์ มาเรยี บเรยี งและสรปุ เพอ่ื น�ำ เสนอใหผ้ อู้ นื่ เขา้ ใจแนวคดิ การด�ำ เนนิ การ และผลทไ่ี ดจ้ ากการพฒั นา โครงงาน ควรใชภ้ าษาท่เี ขา้ ใจง่าย กระชับและชดั เจน ในรปู แบบเอกสารรายงานท่ีนา่ สนใจ 7 ส่อื และอปุ กรณ์ 7.1 ใบกจิ กรรม ใบกิจกรรมที่ เร่ือง เวลา (นาที) 11.1 การเขียนรายงานโครงงานฉบับสมบูรณ์ 90 7.2 ใบความรู้ - 7.3 อ่นื ๆ หนงั สอื เรยี น รายวชิ าพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี (วิทยาการคำ�นวณ) ช้ันมัธยมศึกษา ปีที่ 4 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี แบบสังเกตพฤตกิ รรมการทำ�งานกลุ่ม 8 แนวทางการจัดการเรยี นรู้ 8.1 การจดั เตรยี ม 8.1.1 ใบกิจกรรมท่ี 11.1 ตามจำ�นวนกลมุ่ 8.2 ขั้นตอนการดำ�เนินการ 8.2.1 ผู้สอนทบทวนขั้นตอนการทำ�โครงงานที่ได้ดำ�เนินการมาแล้ว 4 ขั้นตอน ได้แก่ การ กำ�หนดปัญหา การศึกษาและกำ�หนดขอบเขตของปัญหา การวางแผนและออกแบบ โครงงาน การดำ�เนินงาน และเชื่อมโยงไปยังขั้นตอนสำ�คัญของการทำ�โครงงาน คือ การเขียนรายงานฉบบั สมบูรณ์ 8.2.2 ผเู้ รียนศกึ ษาหัวข้อ 3.5 การสรุปผลและการเผยแพร่ผลงาน หัวขอ้ ย่อย 3.5.1 การ เขยี นรายงาน ในหนงั สือเรียน สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรบั ครเู ทา่ นน้ั ลขิ สทิ ธ์ิ สสวท. หา้ มเผยแพรห่ รอื แจกจา่ ยบนสื่อสาธารณะ ห้ามจําหนา่ ย รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กจิ กรรมท่ี 11 | รายงานโครงงาน 89 8.2.3 ผเู้ รียนแต่ละกลุ่มท�ำ ใบกจิ กรรมที่ 11.1 การเขียนรายงานโครงงานฉบบั สมบูรณ์ 8.2.4 ผู้สอนแจ้งก�ำ หนดการสง่ รายงานฉบับสมบูรณใ์ ห้ผ้เู รียนทราบ 8.2.5 ผู้สอนแจ้งผู้เรียนถึงการเตรียมการในการนำ�เสนอโครงงานเพื่อเผยแพร่ ซึ่งเป็น กจิ กรรมสดุ ทา้ ยของการท�ำ โครงงานในคาบเรยี นถดั ไป โดยก�ำ หนดเวลาในการน�ำ เสนอ ของแตล่ ะกลมุ่ รปู แบบการน�ำ เสนอทน่ี า่ สนใจ ชแ้ี จงเกณฑก์ ารใหค้ ะแนน โดยศกึ ษา เพ่มิ เตมิ ได้จากหวั ขอ้ ที่ 3.5.2 การน�ำ เสนอ ในหนังสือเรยี น 9 การวดั และประเมนิ ผล 9.1 ประเมินจากใบกิจกรรม 9.2 สงั เกตพฤตกิ รรมจากการทำ�งานกลมุ่ 10 สือ่ และแหลง่ ขอ้ มลู ตัวอย่างรายงานโครงงาน http://oho.ipst.ac.th/projects 11 ข้อเสนอแนะ 11.1 ผู้สอนควรแนะนำ�การจัดเก็บและการแบ่งปันไฟล์ขอ้ มูล ในการทำ�งานกลมุ่ บนระบบคลาวด์ 11.2 ผู้สอนควรแนะน�ำ แนวทางการน�ำ เสนอและเผยแพรโ่ ครงงาน ด้วยแนวคดิ ท่ีแปลกใหม่ สอ่ื สาร ใหเ้ ขา้ ใจง่ายตรงประเดน็ กระชบั ชัดเจน โดยศึกษาจากเวบ็ ไซต์ เชน่ เวบ็ ไซต์ www.kickstarter.com เทคนคิ การนำ�เสนอของสตฟี จ๊อบส์ https://www.youtube.com/watch?v=RbLp1dQqOSE สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรับครเู ท่านน้ั ลิขสทิ ธิ์ สสวท. หา้ มเผยแพร่หรือแจกจา่ ยบนส่ือสาธารณะ หา้ มจาํ หน่าย 90 กจิ กรรมท่ี 11 | รายงานโครงงาน รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) ใบกิจกรรมท่ี 11.1 การเขียนรายงานโครงงานฉบับสมบรู ณ์ สมาชกิ ในกลมุ่ ___________________________________________________________________ 1. ชื่อ-สกลุ __________________ เลขที่ ____ 2. ชอื่ -สกลุ __________________ เลขที่ ____ 3. ช่อื -สกุล __________________ เลขท่ี ____ 4. ชอื่ -สกลุ __________________ เลขที่ ____ ใหน้ กั เรยี นระดมความคดิ เพือ่ เขียนรายละเอยี ดในแต่ละบทของรายงานฉบับสมบูรณ์ บทท่ี 1 ทม่ี าและความส�ำ คญั _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สาํ หรับครเู ทา่ นน้ั ลขิ สิทธิ์ สสวท. หา้ มเผยแพรห่ รือแจกจ่ายบนส่ือสาธารณะ หา้ มจาํ หน่าย 91 รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) กจิ กรรมท่ี 11 | การเขยี นรายงานโครงงานฉบบั สมบูรณ์ บทที่ 2 หลกั การ ทฤษฎี และงานทเี่ กย่ี วข้อง _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สําหรับครเู ทา่ น้ัน ลิขสทิ ธิ์ สสวท. หา้ มเผยแพรห่ รือแจกจา่ ยบนสือ่ สาธารณะ หา้ มจําหน่าย 92 กิจกรรมที่ 11 | การเขยี นรายงานโครงงานฉบบั สมบรู ณ์ รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ | เทคโนโลยี (วทิ ยาการค�ำ นวณ) บทท่ี 3 วิธกี ารดำ�เนินงาน _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี