วัฒนธรรมสากลที่ไม่พึงประสงค์ มี อะไร บาง

บทที่ ๑

บทนำ

ความสำคัญและที่มาของการศึกษา

          อิทธิพลของวัฒนธรรมตะวันตกที่แฝงมาในรูป ต่างๆ ตามสื่อมวลชนภาพยนตร์ ซึ่งเราบริโภคอยู่จนคิดว่าเป็นวัฒนธรรมสากล จนหลงไปว่าเป็นอารยธรรม จนทำให้เราหลงลืมภูมิปัญญาดั้งเดิมที่ดีงามไป และมีอิทธิพลต่อวิธีคิดวิธีทำงานของพวกเราเป็นอย่างมาก จนยากที่จะถอนออกไปได้ (แอนนา พิศวงศ์ : ๒๕๕๕)

          ความเป็นตัวของตัวเองมากเกินไปหรือการมีโลกส่วนตัวมากเกินไป นำไปสู่การเห็นแก่ตัวขาดความสัมพันธ์กับ สิ่งรอบตัว ทำให้ไม่เข้าใจในความสัมพันธ์ที่ควรจะเป็นไม่สามารถที่จะรวมพลังกันที่จะทำ สิ่งที่ยิ่งใหญ่ให้เกิดขึ้น การแข่งขันที่ไม่ใช่เฉพาะแข่งดี แต่เป็นการแข่งกันทำลายล้างกันในขณะเดียวกัน ดังจะเห็นได้จากความพยายามที่จะพิชิตสิ่งต่างๆ ที่จะเป็นหนึ่งอันก่อให้เกิดการ ทำลายสิ่งแวดล้อม เบียดเบียนเพื่อมนุษย์ด้วยกันอย่างไม่รู้ตัว และการมองโลกแบบเครื่องจักร ที่คิดให้ทุกสิ่งทุกอย่างเป็นเครื่องจักรที่ควบคุ้มด้วยกฏเกณฑ์ต่างๆทางวิทยาศาสตร์ ซึ่งก่อให้เกิดความซับสนและความขัดแย้ง ไม่สามารถที่จะเห็นถึงผลกระทบในองค์รวม และความสัมพันธ์เชื่อมโยง

          ไทยได้รับวัฒนธรรมตะวันตกหลายด้านมาตั้งแต่สมัยอยุธยา ในระยะแรกเป็นความก้าวหน้าด้านการทหาร สถาปัตยกรรม ศิลปะวิทยาการ ในสมัยรัตนโกสินทร์ตั้งแต่รัชกาลที่ 3 เป็นต้นมา คนไทยรับวัฒนธรรมตะวันตกมากขึ้น ทำให้มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงวิถีของคนไทยมาจนถึงปัจจุบัน

          การติดต่อกับชาวต่างชาติของคนไทยในยุคสมัยต่าง ๆ มีผลต่อสังคมไทยหลายด้าน วัฒนธรรมตะวันออกและตะวันตกได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมไทย โดยวัฒนธรรมบางอย่างได้ถูกปรับใช้ให้เหมาะสมกับวิถีชีวิตและประเพณีดั้งเดิมของคนไทย ขณะที่วัฒนธรรมบางอย่างรับมาใช้โดยตรง (น้ำทิพย์ ทองเพ็ง : ๒๕๕๓)

          ปัจจุบันวัฒนธรรมตะวันตกได้เข้ามามีบทบาทและมีอิทธิพลต่อวัฒนธรรมทางสังคมของไทยมากขึ้น ทั้งนี้เนื่องมากจากเทคโนโลยีและการสื่อสารที่ก้าวหน้า รวดเร็ว ส่งผลทำให้วัยรุ่นมีพฤติกรรมลอกเลียนแบบ และดำเนินชีวิตตามวัฒนธรรมตะวันตก ซึ่งวัฒนธรรมบางอย่างก่อให้เกิดปัญหาทางสังคมมากมาย โดยเฉพาะการมีพฤติกรรมทางเพศที่ไม่เหมาะสม (บ้านจอมยุทธ์ : ๒๕๕๓)

          การเลียนแบบวัฒนธรรมตะวันตกไม่ว่าจากสื่อโทรทัศน์ ภาพยนตร์ หนังสือ หรืออินเตอร์เน็ตก็ตาม ได้ทำให้ขนบธรรมเนียม จารีตประเพณี วัฒนธรรมที่ดีงามของสังคมไทยเปลี่ยนไป ซึ่งวัฒนธรรมบางอย่างส่งผลดี เช่น การกล้าแสดงความคิดเห็น ความขยัน และความทุ่มเทให้กับงาน การมองโลกในแง่บวก การมีแนวคิดที่ดีต่างๆ  เป็นต้น

          อิทธิพลวัฒนธรรมตะวันตก  วัฒนธรรมตะวันตกได้แพร่กระจายไปทั่วโลกรวมทั้งประเทศไทยด้วย ได้แก่วัฒนธรรมการแต่งกาย  การร้องเพลง  การแสดงต่างๆ ที่พบเห็นจากภาพยนตร์ หรือเทปมาถ่ายทอดทางโทรทัศน์ ซึ่งจากภาพยนตร์ หรือการแสดงทุกเรื่องจะมีบทรักที่แสดงทั้งแบบสุภาพและไม่สุภาพหรือมีอนาจารให้เห็นมากมาย การแต่งกายแสดงแฟชั่นบางกลุ่มแต่งกายแบบใช้เสื้อผ้าน้อยชิ้นทำให้คนบางกลุ่มเลียนแบบซึ่งบางครั้งบางโอกาสทำให้เกิดปัญหาทางเพศ

วัตถุประสงค์

                การศึกษาในครั้งนี้ เพื่อศึกษาผลกระทบของวัฒนธรรมตะวันตกต่อสังคมไทย โดยศึกษาหาความรู้เพื่อหาสิ่งที่เหมาะสมและค่านิยมที่พอดีให้กับสังคมไทย

          ๑. ศึกษาและพัฒนาความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับผลกระทบวัฒนธรรมตะวันตกต่อสังคมไทยที่มีมาเป็นเวลานาน เพื่อสามารถนำไปเผยแพร่ต่อสาธารณะชนให้เกิดความรู้ความเข้าใจและเป็นประโยชน์ต่อชนรุ่นหลัง

          ๒. ศึกษาการได้รับผลประโยชน์จากวัฒนธรรมตะวันตกที่ช่วยให้สังคมไทยมีความเจริญก้าวหน้า โดยที่ไม่ก่อให้เกิดผลกระทบของวัฒนธรรมตะวันตกในด้านลบและความเสื่อมต่อสังคม ค่านิยม วัฒนธรรม จารีตและประเพณีไทย

          ๓. ศึกษาแนวทางป้องกันค่านิยมและวัฒนธรรมที่มีผลกระทบในด้านลบของวัฒนธรรมตะวันตกต่อสังคมไทย เพื่อดำรงรักษาไว้ซึ่งวัฒนธรรม ค่านิยม จารีตและประเพณีที่มีมาอย่างยาวนานของสังคมไทย

ความคิดเห็น เรื่อง ผลกระทบวัฒนธรรมตะวันตกต่อสังคมไทย

          แนวคิดของวัฒนธรรมที่มีอิทธิพลต่อสังคม และองค์กรหลายๆองค์กร ทำให้ยิ่งมีการพัฒนาก็ยิ่งก่อให้เกิดปัญหาในสังคมไทยอย่างต่อเนื่องมากมาย และก็ยังคงดำรงสภาพนี้ต่อไปถ้าหากไม่ทำอะไรที่จะแก้ปัญหา ผู้นำจะต้องออกมาช่วยเหลือในส่วนนี้ โดยสร้างการมีส่วนร่วม และสร้างความสัมพันธ์ให้เกิดขึ้น ผู้นำอย่างได้เป็นปัญหาเสียเอง ซึ่งทุกวันนี้ผู้นำยุคปัจจุบันยังคงวนเวียนกับการที่ไม่รู้ว่าจะทำงานร่วม กันอย่างไร การจัดหาสรรหา สิ่งที่จำเป็นและต้องการอย่างรวดเร็วได้อย่างไร และจะทำงานให้บรรลุผลตรงตามจุดประสงค์เป้าหมายได้อย่างไร เราต้องเปลี่ยนแนวคิดจากสิ่งที่ทำให้เราอยู่แยกกัน และแบ่งแยกทุกสิ่งทุกอย่าง ให้มีพฤติกรรมองค์กรใหม่อย่างเร่งด่วน ในการเรียนรู้ การทำงานร่วมกันท่ามกลางความแตกต่าง เปลี่ยนการมองแบบเครื่องจักรมาเป็นแนวคิดที่ยืดหยุ่น

ตัวอย่างวัฒนธรรมตะวันตกที่มีอิทธิพลต่อสังคมไทยที่สำคัญมีดังนี้

          1. ด้านการทหาร เป็นวัฒนธรรมตะวันตกแรก ๆ ที่คนไทยรับมาตั้งแต่อยุธยา โดยซื้ออาวุธปืนมาใช้ มีการสร้างป้อมปราการตามแบบตะวันตก เช่น ป้อมวิไชยประสิทธิ์ที่ริมแม่น้ำเจ้าพระยา ออกแบบโดยวิศวกรชาวฝรั่งเศส ในสมัยรัตนโกสินทร์มีการจ้างชาวอังกฤษเข้ามารับราชการเพื่อทำหน้าที่ให้คำ ปรึกษาด้านการทหาร มีการตั้งโรงเรียนนายร้อย การฝึกหัดทหารแบบตะวันตก

          2. ด้านการศึกษา ในสมัยรัชกาลที่ 3 มีชนชั้นนำจำนวนหนึ่ง เช่น พระอนุชาและขุนนางได้เรียนภาษาอังกฤษและวิทยาการตะวันตก ในสมัยรัชกาลที่ 4 ทรงจ้างครูต่างชาติมาสอนภาษาอังกฤษและความรู้แบบตะวันตกในราชสำนัก

          3. ด้านวิทยาการ เช่น ความรู้ทางด้านดาราศาสตร์ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงใช้ความรู้ทางดาราศาสตร์จนสามารถ คำนวณการเกิดสุริยุปราคาได้อย่างถูกต้อง ความรู้ทางการแพทย์สมัยใหม่ ซึ่งเริ่มในสมัยรัชกาลที่ 3 ในสมัยรัชกาลที่ 5 มีการจัดตั้งโรงพยาบาล โรงเรียนฝึกหัดแพทย์และพยาบาล ความรู้ทางการแพทย์แบบตะวันตกนี้ได้เป็นพื้นฐานทางการแพทย์และสาธารณสุขไทย ในปัจจุบัน

          4. ด้านแนวคิดแบบตะวันตก การศึกษาแบบตะวันตกทำให้แนวคิดทางการปกครอง เช่นประชาธิปไตย คอมมิวนิสต์ สาธารณรัฐแพร่เข้ามาในไทย และมีความต้องการให้มีการเปลี่ยนแปลงทางการเมือง

          5. ด้านวิถีการดำเนินชีวิต การรับวัฒนธรรมตะวันตกและสิ่งประดิษฐ์ต่าง ๆ มาใช้ ทำให้วิถีการดำเนินชีวิตของคนไทยแบบเดิมเปลี่ยนแปลงไป เช่น การใช้ช้อนส้อมรับประทานอาหารแทนการใช้มือ การนั่งเก้าอี้แทนการนั่งพื้น การใช้เครื่องแต่งกายแบบตะวันตกหรือปรับจากตะวันตก การปลูกสร้างพระราชวัง อาคารบ้านเรือนแบบตะวันตก ตลอดจนนำกีฬาของชาวตะวันตก เช่น ฟุตบอล กอล์ฟ เข้ามาเผยแพร่ เป็นต้น

          สรุปได้ว่า คนไทยมีวัฒนธรรมที่เป็นของตนเองมาตั้งแต่สุโขทัย ซึ่งแสดงออกถึงความเป็นชาติที่มีความรัก ความสามัคคีและสงบสุข อย่างไรก็ตาม วัฒนธรรมไทยก็เหมือนวัฒนธรรมของชนชาติอื่นที่เป็นวัฒนธรรมแบบผสมผสาน คือ

          ๑. มีวัฒนธรรมดังเดิมเป็นของตนเอง

          ๒. รับเอาวัฒนธรรมอื่นจากภายนอกที่ได้ติดต่อสัมพันธ์กัน มาผสมผสานให้เกิดประโยชน์ต่อส่วนรวม

ผลกระทบวัฒนธรรมตะวันตกต่อสังคมไทย

          ผลกระทบเชิงบวกได้แก่

                   ๑. สามารถเข้าถึงข้อมูลข่าวสารได้มากขึ้น

                   ๒. เกิดวัฒนธรรมและศาสนาที่หลากหลาย

                   ๓. การเพิ่มคุณค่าและเคารพสิทธิมนุษยชนมากขึ้น

                   ๔. เกิดการพัฒนาเอกลักษณ์และวัฒนธรรมชุมชนเพื่อเป็นการต่อสู้วัฒนธรรมภายนอก

                   ๕. เกิดการพัฒนาตามแนววิถีเศรษฐกิจพอเพียง

          ผลกระทบเชิงลบได้แก่

                   ๑. รับข้อมูลข่าวสารและวัฒนธรรมที่ไม่พึงประสงค์

                   ๒. เกิดกระแสวัตถุนิยมมากขึ้น

                   ๓. เกิดสภาพปัจเจกนิยม ( ต่างคนต่างอยู่ ตัวใครตัวมัน ) สูงขึ้น

                   ๔. วัฒนธรรมไทยบางส่วนถูกละเลย

                   ๕. คุณธรรม จริยธรรมของบุคคลลดลง

                   ๖. ความสัมพันธ์ในครอบครัวลดลง

          แนวทางแก้ไขผลกระทบ

                   ๑. ทำความเข้าใจและยอมรับว่าวัฒนธรรมเป็นเรื่องลึกซึ้งของภาพที่ทับซ้อนหลายภาพ ต้องให้ความสำคัญของความหลากหลาย ไม่ใช่คอยต่อต้าน แต่ควรปรับใช้ให้เหมาะสม เช่นปรับใช้แง่ดีของวันวาเลนไทน์

                   ๒. ต้องปลูกฝังสั่งสอนเยาวชนไทยในเรื่องความหลากหลายของวัฒนธรรม

                   ๓. ต้องพัฒนาประเทศให้เป็นสังคมแห่งการเรียนรู้ เพื่อจะได้รู้เองว่าอะไรดีไม่ดีอย่างไร

                   ๔. กระทรวงวัฒนธรรมต้องเน้นเรื่องการวิจัยและพัฒนาเพื่อแก้ปัญหาผลกระทบทางลบ

                   ๕. เน้นการเรียนประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท้องถิ่นให้เห็นคุณค่า

                   ๖. ศึกษาจุดเด่นของคนในประเทศต่าง ๆ เพื่อนำมาศึกษาและพิจารณาเลือกรับวัฒนธรรมได้ อย่างเหมาะสม

           โปรแกรมที่ใช้ในการเผยแพร่สื่อ

          https://sites.google.com/site/workgetech/

          แผนการดำเนินงาน

          ผลที่คาดว่าจะได้รับ

          ๑. เกิดความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับผลกระทบวัฒนธรรมตะวันตกต่อสังคมไทย  และสามารถนำไปเผยแพร่ ต่อสาธารณะชนให้เกิดความรู้ความเข้าใจและเป็นประโยชน์ต่อชนรุ่นหลังได้

          ๒. นำผลประโยชน์จากวัฒนธรรมตะวันตกที่ช่วยให้สังคมไทยมีความเจริญก้าวหน้า ไปพัฒนาและก่อให้เกิดประโยชน์ต่อสังคม ค่านิยม วัฒนธรรม จารีตและประเพณีไทย

          ๓. สามารถแก้ไขและป้องกันค่านิยม และวัฒนธรรมที่มีผลกระทบในด้านลบของวัฒนธรรมตะวันตกต่อสังคมไทย ให้สามารถดำรงรักษาไว้ซึ่งวัฒนธรรม ค่านิยม จารีตและประเพณีที่มีมาอย่างยาวนานของสังคมไทยได้

          แหล่งข้อมูลที่อ้างอิง

          https://th.answers.yahoo.com/question/index?qid=20130213212454AACzeUv

          http://www.oknation.net/blog/manawca1/2007/09/10/entry-1

          http://www.trueplookpanya.com/new/cms_detail/knowledge/2783-00/

          http://westernculturetothai.blogspot.com/2012/12/3-3-1.html