แม้แต่ชื่อเรียกยุคสมัยต่างๆ แห่งประวัติศาสตร์ของตะวันตก ก็เป็นถ้อยคำที่มีความหมายเกี่ยวข้องกับคริสต์ศาสนา ตั้งขึ้นโดยปรารภความเป็นไปที่เกี่ยวข้องกับคริสต์ศาสนา หรือแม้แต่เป็นคำเรียกเหตุการณ์ในคริสต์ศาสนาโดยตรง กล่าวคือ ๑. Middle Ages หรือ สมัยกลาง (แห่งยุโรป) ค.ศ.476-1453 เป็นระยะเวลา ๑ พันปีที่คริสต์ศาสนามีกำลังและอิทธิพลเป็นเอกอันเดียวในยุโรป วัฒนธรรมมีแหล่งกำเนิดจากคริสต์ศาสนาแผ่ครอบคลุมชีวิตทุกด้านของสังคม รวมทั้งเศรษฐกิจ การเมือง และการทหาร แต่ในสมัยกลางเองนั้น คำว่า “สมัยกลาง” หรือ “Middle Ages” ยังไม่เกิดขึ้น ต่อมา เมื่อชาวยุโรปหลุดพ้นออกมาจากยุคสมัยนี้ พวกนักปราชญ์ตะวันตกผู้มองเห็นว่ายุโรปมีโอกาสหวนกลับคืนสู่ศิลปวิทยาการของกรีกและโรมันโบราณอีกครั้งหนึ่ง จึงเรียกชื่อยุคสมัยที่ผ่านมา นั้นว่า “Middle Ages” (“สมัยกลาง”) ในความหมายว่าเป็นช่วงเวลาท่ามกลางระหว่างการเสื่อมสลายของศิลปวิทยาของกรีกและโรมันโบราณ จนกระทั่งศิลปวิทยานั้นกลับฟื้นคืนขึ้นมาใหม่อีกในยุคของพวกตน ที่เรียกว่า Renaissance อนึ่ง ในระยะที่หลุดพ้นออกมาใหม่ๆ นั้น (จนถึงยุค Enlightenment ในคริสต์ศตวรรษที่ ๑๘) ความรู้สึกที่เป็นปฏิกิริยาต่อสภาพของสมัยกลางนั้นยังเด่นแรงอยู่ คนยุโรปจึงเรียกชื่อสมัยกลางนั้นอีกอย่างหนึ่งว่า Dark Ages แปลว่า ยุคมืด หมายถึงช่วงเวลาอันยาวนาน ที่อารยธรรมคลาสสิกอันอุดมด้วยศิลปวิทยาการของกรีกและโรมันโบราณได้เลือนลับไป ทำให้ยุโรปตกอยู่ในความมืดมนอับปัญญา พวกนักมนุษยนิยม (humanists) ที่คิดศัพท์ Middle Ages ขึ้นมาใช้ มองช่วงเวลาที่ล่วงผ่านไปก่อนยุคของพวกเขาว่า เป็นพันปีแห่งความมืดมัวและโมหะ (a thousand-year period of darkness and ignorance; บางทีก็เรียกสั้นๆว่า the age of ignorance หรือ a period of intellectual darkness and barbarity คือ ยุคแห่งความโหดและโฉดเขลา หรือยุคเฉาโฉดโหดเหี้ยม) จึงเรียกว่าเป็น Dark Ages (บางทีนักประวัติศาสตร์ก็จำกัดช่วงเวลาให้จำเพาะลงไปอีกว่า Dark Ages เป็นช่วงต้นๆ ของสมัยกลางนั้น คือ ราว ค.ศ. 500-1000 และบางทีก็จำกัดสั้นลงไปอีกเป็น ค.ศ.476-800) ต่อมา คนสมัยหลังที่ห่างเหตุการณ์มานาน มีความรู้สึกที่เป็นปฏิกิริยาต่อสภาพของยุคสมัยนั้นเบาบางลง ก็เริ่มกลับไปเห็นคุณค่าบางอย่างของความเป็นไปในสมัยกลางนั้น เช่นว่า ถึงอย่างไรสมัยกลาง หรือยุคมืดนั้น ก็เป็นรากฐานที่ช่วยให้เกิด Renaissance โดยเฉพาะที่สำคัญยิ่ง คือการที่ศาสนจักรคริสต์ได้เผชิญและผจญกับศาสนาอิสลาม ในสงครามครูเสดเป็นต้น ในหลายแห่งที่ฝ่ายคริสต์ชนะ ก็พลอยได้ตำรับตำราวิชาการต่างๆ ของกรีกและโรมันโบราณ ที่ชาวมุสลิมนำไปเก็บรักษา ถ่ายทอดและพัฒนาสืบมา ตำรับตำราเหล่านี้ นักบวชคริสต์ได้คัดลอก เก็บรักษา หรือไม่ก็แปลกลับจากภาษาอาหรับเป็นภาษาละติน ซึ่งกลายมาเป็นแหล่งความรู้ให้แก่ยุค Renaissance (ยุคคืนชีพ) ต่อมา ปราชญ์ชาวตะวันตกยุคหลังๆ จึงเห็นว่า ในสมัยกลางนั้น ประทีปแห่งวิทยาการยังส่องแสงอยู่บ้าง แม้จะริบหรี่ แต่ก็ไม่ถึงกับดับมืดเสียทีเดียว ดังนั้น บัดนี้คำว่า Dark Ages จึงไม่เป็นที่นิยมใช้กันอีก (บางท่านแปลคำว่า ยุคมืด/Dark Ages นั้นให้หมายความว่าเป็นช่วงเวลาแห่งประวัติศาสตร์ที่เรารู้เรื่องกันน้อย) ในสมัยกลางนี้ ผู้ที่จะเป็นจักรพรรดิก็ต้องให้องค์สันตะปาปา (Pope) สวมมงกุฏให้ จักรวรรดิโรมันที่เจ้าเยอรมันรื้อฟื้นตั้งขึ้นใหม่ ก็มาเรียกโดยเติมคำว่า “holy” เข้าข้างหน้า เป็น the Holy Roman Empire (ช่วง ค.ศ.962-1806) การที่ศาสนาคริสต์มีอำนาจยิ่งใหญ่ครอบคลุมอย่างนี้ ก็ทำให้เกิดมีความคิดที่ให้ถือยุโรป(ตะวันตก) เป็นศาสนรัฐที่กว้างใหญ่อันหนึ่งอันเดียว เรียกว่า “Christendom” (แปลได้ว่า “คริสต์จักร” หรือ “คริสต์อาณาจักร”) Christendom นี้ ประกอบด้วยเจ้าหน้าที่หรือข้าราชการ ๒ ฝ่าย คือ ฝ่ายศาสนาธิการ (sacerdotium) ซึ่งองค์สันตะปาปา (Pope) มีอำนาจสูงสุด กับฝ่ายรัฏฐาธิการ (imperium) ซึ่งมีจักรพรรดิ (Emperor) ทรงอำนาจสูงสุด โดยทั้งสองฝ่ายปฏิบัติงานเสริมซึ่งกันและกัน (นี้เป็นเพียงทฤษฎี แต่ในทางปฏิบัติสองฝ่ายได้ขัดแย้งแย่งชิงอำนาจกันมาตลอด) ในสมัยกลางนี้เช่นกัน ที่คริสต์ศาสนจักรได้รวมพลังกษัตริย์ ขุนพล และพลเมืองของประเทศทั้งหลายทั่วยุโรป ทำสงครามศักดิ์สิทธิ์ หรือสงครามเพื่อพระผู้เป็นเจ้า (holy war) เพื่อปลดปล่อยดินแดนศักดิ์สิทธิ์ (Holy Land คือ เมืองเยรูซาเลม) จากการยึดครองของพวกมุสลิมเตอร์กส์ อันมีชื่อเรียกเฉพาะว่า “ครูเสด” (Crusades) ซึ่งเป็นสงครามกับมุสลิมที่ยืดเยื้อยาวนานประมาณ ๒๐๐ ปี (ค.ศ.1096-1270) นับเป็นครูเสดครั้งใหญ่ทั้งหมด ๘ ครั้ง กับครูเสดเด็กอีก ๒ ครั้ง ����ѵ���ʵ�����¡�ҧ����ҳ �.� 476 � 1453 ���͠ �����������ҳҨѡ����ѹ�������� �繵��Ҩ��ö֧ȵ���ɷ�� 15 ����������һ���ҳ� 1000�� ���ѡ����ѵ���ʵ��ҧ���դ��������Ҡ ����ѵ���ʵ�����¡�ҧ����ش㹠 �.� 1492 ����ͤ��������������ʠ �鹾���ջ����ԡҠ ������������������§�ѹ� ��͠ 㹤�����ѧ�ͧȵ���ɷ�� 15� ���ؤ���ûᵡ�¡���ҳҨѡõ�ҧ��ҡ�� �ѧ�������繻���ȷ����� �ҹ��ª���������ѹ�������ҧ�����Ҥ�ͺ��ͧ��ջ���û��������ҳҨѡ�����ͧ�������᷹��� �繪�ǧ�������դ���ʧ����º���º�ҹ���ͧ��蹻�ǹ� ���ú��ʹ���Ҡ ��д�������Ҥ�����ԭ��ҹ��Ż�Է�ҡ�õ�ҧ����ش��ѡŧ���� ������û��������Ҵѧ����ǹ��ѡ����ѵ���ʵ�����¡�ѹ��Ҡ �ؤ��ҧ� (Middle� Ages)� ���͠ �ؤ�״� (Dark� Ages)� �ѹ���¶֧������ش��觷ҧ���Իѭ����ԧ���ҧ��ä� �ѡɳС�û���ͧ����û���¡�ҧ� (Middle� Ages)� �������ش�ͧ�ؤ��ҧ ������ԭ�ͧ��Ż�Է�ҡ������¡�ҧ �ؤ��ÿ�鹿���Ż��Է�ҡ�à �[� Renaissance ] [���ʵ�ȵ���ɷ�� ��14 � 16 ] �����ؤ��ҧ �Դ�������¹�ŧ����û����Ӥѭ� ��� �Դ��â��µ�Ǣͧ����鹡�ҧ� �Դ�����������ͧ��ʹҤ��ʵ� ��з���Ӥѭ �ӹҨ��ѵ���������Ѻ��Ҡ �����������Դ������������Ѱ�ҵԵ�ҧ��鹠 �蹠 �ѧ��ɠ ������ʠ ���� ��ա�õԴ��ͤ�Ң�µ�����ͧ��ҧ������û� ��餹��蹵�����¹�����Ż��Է�ҡ�âͧ��ǡ�ա��� ������ѹ��ҳ� ������Դ���¿�鹿���Ż��Է�ҡ�à ����������鹷��Թᴹ�Ե��ա����������ѧ��ǹ��ҧ�ͧ��ջ���û� �ؤ�������شŧ������ҳҨѡ����ѹ���ѹ�͡( ��ا��ᵹ������ ) �١�ǡ���졷����㹻ՠ �.Ƞ 1453� �ؤ��ÿ�鹿���Ż��Է�ҡ���� ����繨ش�������ͧ͢����ѵ���ʵ�����¡�ҧ�Ѻ�������蠠 3.� ���������� 㹪�ǧ���ҵ������ʵ�ȵ���ɷ�� 15 ( �.� 1453 � 1945 ) ����������㹪�ǧ���ҷ���ÿ�鹿���Ż��Է�ҡ�á��ѧ������ͧ� ��觹�����������¹�ŧ�ҡ�������û� ��觹�����������¹�ŧ�ҡ�������û ��������û������ͧ������ӹҨ�٧�ش��ؤ�ѡ���ôԹ��� ����ѵ���ʵ��������������ش㹠 �.� 1945�� ��������û���ʺ������¹Шҡʧ�����š���駷�� 2 ������������������������ 3.5� �������չ��� �ҵԹ���� ��л�ЪҸԻ� ( �.� 1798 � 1914 )� �����Դ�ҧ������ͧ����� �������觡�����˵ؼ�����ؤ��觡������駠 ������Դ�����Դ�����ͧ���չ���� �ҵԹ�����ЪҸԻ� ���������û���ѵ�㹽�����ʠ ��л�����������Ҡ ������ա�û���ͧẺ�������кͺ��ЪҸԻ� ��ǹ�����Դ�����ͧ�ҵԹ������������������� �����ѹ� �Ե��ՠ ������Ǥ����Դ��� �����������ѧ��ǹ��ҧ�ͧ�š�����駻����� ���¹�����شŧ� �.Ƞ 1914 ������Դʧ�����š���駷�� 1 4.� �����ѵ���ʵ�����»Ѩ�غѹ� (� �.Ƞ 1945 � �Ѩ�غѹ� )� ���ͻ���ѵ���ʵ��������� ����������������شʧ�����š���駷�� 2� ����з�觶֧�Ѩ�غѹ 㹻���ѵ���ʵ�����»Ѩ�غѹ� �Ҩ�����������´ѧ��� Ref : http://www.ro.ac.th/angkana/Middle%20Age.doc 21/02/2008 |