หน่วยการเรียนรู้ที่ 6 ภูมิปัญญาและศิลปวัฒนธรรมไทยสมัยอยุธยาและธนบุรี
คำชี้แจง เลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว
1. ปัจจัยพื้นฐานที่ทำให้เกิดการสร้างสรรค์ภูมิปัญญาไทยสมัยอยุธยาและธนบุรีคืออะไร
2. การนำปลามาทำปลาเค็มเกี่ยวข้องกับปัจจัยที่ทำให้เกิดการสร้างสรรค์ภูมิปัญญาไทยด้านใดมากที่สุด
3. งานศิลปกรรมส่วนใหญ่ในสมัยอยุธยาเกี่ยวข้องกับเรื่องอะไร
ค ความศรัทธาต่อพระพุทธศาสนา
ง ความเป็นอยู่ของเจ้านายและขุนนาง
4. ศิลปกรรมสมัยธนบุรีรับแบบอย่างมาจากไหน
5. พระพุทธรูปปางมารวิชัยได้รับอิทธิพลมาจากศิลปะแบบใด
6. ผลงานชิ้นใดจัดเป็นงานประณีตศิลป์ในสมัยอยุธยา
ข พระพุทธรูปสลักด้วยศิลาทรายสีแดง
ค พระเจดีย์ทรงลังกาวัดพระศรีสรรเพชญ์
ง ประตูโบสถ์ประดับมุกที่วัดพระศรีมหาธาตุ
7. ละครประเภทใดมีการดำเนินเรื่องรวดเร็ว ตลกขบขัน และโลดโผน
8. ลิลิตโองการแช่งน้ำแต่งขึ้นมาเพื่ออะไร
ค ใช้อ่านในพิธีถือน้ำพระพิพัฒน์สัตยา
ง ให้ขุนนางชั้นผู้ใหญ่นำไปเป็นแนวปฏิบัติ
9. วรรณกรรมต่อไปนี้เรื่องใดให้ข้อมูลทางประวัติศาสตร์มากที่สุด
10. พระราชพิธีเห่เรือจัดขึ้นในเดือนใด
ค ความศรัทธาต่อพระพุทธศาสนา
ง ประตูโบสถ์ประดับมุกที่วัดพระศรีมหาธาตุ
ค ใช้อ่านในพิธีถือน้ำพระพิพัฒน์สัตยา
ห้ามส่งรหัสผ่านใน Google ฟอร์ม
โจทย์ปัญหา
- ประถม
- ประวัติศาสตร์
รบกวนด้วยครับ
อยุธยารับศิลปวัฒนธรรมไทยจากสุโขทัยเข้ามาผสมเข้ากับวัฒนธรรมของอยุธยา จนกลายเป็นศิลปวัฒนธรรมของอยุธยาในที่สุด และในระยะต่อมาได้กลายเป็นรากฐานของศิลปวัฒนธรรมไทยในสมัยต่างๆจนถึงปัจจุบัน อยุธยาได้รับวัฒนธรรมจากสุโขทัยมาผสมผสานเข้าด้วยกันจนกลายเป็นศิลปวัฒนธรรมของอยุธยา ซึ่งมีทั้งทางด้านศิลปกรรม อันประกอบด้วย สถาปัตยกรรม
ประติมากรรมจิตรกรรม ประณีตศิลป์ และ ศิลปการแสดง นอกจากนี้มีด้านวรรณกรรม ด้านประเพณี และ ด้านพระพุทธศาสนา ศิลปวัฒนธรรมสมัยอยุธยาทั้งในตอนต้นและตอนปลาย ล้วนแต่เป็นวัฒนธรรมที่เกี่ยวข้องกับสถาบันพระมหากษัตริย์และสถาบันพระพุทธศาสนาแทบทั้งสิ้น หรือที่กล่าวอย่าสั้นๆคือ จาก “วัง” กับ “วัด”ศิลปกรรมต่างๆ จะมีส่วนเกี่ยวข้องทั้งวังและวัดเป็นส่วนใหญ่ ศิลปะการแสดงมาจากวังเป็นส่วนใหญ่และส่วนหนึ่งเป็นของชาวบ้าน วรรณกรรมส่วนใหญ่ได้สะท้อนเรื่องราวในราชสํ านัก และสะท้อนให้เห็นถึงหลักคํ าสอนของพระพุทธศาสนา
ศิลปวัฒนธรรมเหล่านี้ได้รับการสืบทอดเป็นมรดกทางวัฒนธรรมมาจนถึงสมัยรัตนโกสินทร์
1.
ข้อใดคือภูมิปัญญาไทย ?
ก. ผลงานของไทยที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินชีวิต
ข. เอกลักษณ์เฉพาะและพื้นฐานการใช้ชีวิตของคนไทย
ค. เอกลักษณ์ที่ถ่ายทอดจากคนรุ่นหนึ่งสู่คนอีกรุ่นหนึ่ง
ง. วิธีการและผลงานของคนไทยที่เป็นประโยชน์ต่อการดำรงชีวิต
2.
เหตุใดประชาชนทุกภาคส่วนจึงมีความสำคัญของการมีส่วนร่วมอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมและภูมิปัญญาไทย ?
ก. ทำให้สังคมน่าอยู่ มีคุณภาพชีวิตที่ดี
ข. เกิดการพัฒนาทางสังคมและเศรษฐกิจ
ค. เป็นการสืบสานและรักษาเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรม
ง. ทำให้ประเทศไทยเป็นที่รู้จัก และได้รับการยอมรับจากทั่วโลก
3.
วัฒนธรรมและภูมิปัญญาไทยเกิดขึ้นเพราะมีจุดประสงค์หลายประการ ยกเว้นด้านใด ?
ก. ทำให้สังคมสงบสุข
ข. ทำให้ผู้คนมีความสุข
ค. ทำให้การประกอบอาชีพคล่องตัว
ง. ทำให้ความสัมพันธ์กับต่างประเทศดีขึ้น
4.
"สังคมไทยส่วนใหญ่เป็นสังคมชนบท สังคมเกษตร มีส่วนสำคัญในการสร้างสรรค์ภูมิปัญญาที่เป็นนามธรรมในสังคมไทย" ข้อใดมีความสัมพันธ์กับข้อความข้างต้นมากที่สุด ?
ก. โลกทัศน์ด้านพระพุทธศาสนา เรื่องของบาปบุญคุณโทษ
ข. คติความเชื่อที่เกี่ยวกับธรรมชาติ เช่น เชื่อในพระแม่โพสพ
ค. การกำหนดข้อห้ามและข้อปฏิบัติทำให้เกิดผลดีต่อการประกอบอาชีพ
ง. อิทธิพลแนวคิดความจากศาสนาพราหมณ์-ฮินดู เกี่ยวกับพระพรหมเป็นผู้สร้างทุกสิ่งในโลก
5.
ข้อใด ไม่ใช่ ปัจจัยพื้นฐานที่มีผลต่อการสร้างสรรค์ภูมิปัญญา ?
ก. สิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ
ข. การลอกเลียนแบบธรรมชาติ
ค. ความพยายามที่จะเอาชนะธรรมชาติ
ง. ความพยายามที่จะปรับตัวให้เข้ากับธรรมชาติิ
6.
ข้อใดเป็นภูมิปัญญาที่เกี่ยวข้องกับการประกอบอาชีพ ?
ก. การทอผ้า
ข. การสร้างโบสถ์
ค. การใช้คันไถไถนา
ง. การปลูกบ้าน
7.
การแต่งกายของหญิงชาวอยุธยาที่นุ่งโจงกระเบนและห่มผ้าแถบ จัดเป็นภูมิปัญญาด้านใด ?
ก. การดำรงชีวิต
ข. การประกอบอาชีพ
ค. การจัดระเบียบสังคม
ง. การแสดงออกทางศิลปะ
8.
การจัดระบบไพร่โดยให้มีการเข้าเดือน - ออกเดือน และให้มีศักดินา จัดเป็นภูมิปัญญาด้านใด ?
ก. การดำรงชีวิต
ข. การประกอบอาชีพ
ค. การจัดระเบียบสังคม
ง. การแสดงออกทางศิลปะ
9.
การปลูกฝังให้คนเคารพเทิดทูนในองค์พระมหากษัตริย์ จัดเป็นภูมิปัญญาด้านใด ?
ก. การดำรงชีวิต
ข. การประกอบอาชีพ
ค. การจัดระเบียบสังคม
ง. การแสดงออกทางศิลปะ
10.
ภูมิปัญญาในอดีตที่ไม่มีแล้วในปัจจุบัน คืออะไร ?
ก. การสร้างที่อยู่อาศัย
ข. การประกอบอาชีพ
ค. การแต่งกายและกินอาหาร
ง. การปกครองและระบบไพร่
11.
ข้อใด ไม่ใช่ ภูมิปัญญาไทยสมัยอยุธยา ?
ก. หนังสือจินดามณี
ข. พระมาลัยคำหลวง
ค. ไตรภูมิพระร่วง
ง. ระบบไพร่
12.
การนับถือพระพุทธศาสนา จัดเป็นภูมิปัญญาหรือไม่ ?
ก. เป็น เพราะเป็นการจัดระเบียบสังคม
ข. เป็น เพราะได้รับอิทธิพลจากภายนอก
ค. ไม่เป็น เพราะไม่เกี่ยวกับธรรมชาติ
ง. ไม่เป็น เพราะไม่ใช่การประดิษฐ์ขึ้นมาใหม่
13.
ข้อใดเป็นการแสดงออกที่แสดงให้เห็นถึงความเชื่อด้านจิตวิญญาณ ?
ก. การปลูกบ้านอยู่ริมน้ำ
ข. การทำบุญในวันออกพรรษา
ค. การสร้างเจดีย์เพื่อบูชาผู้ล่วงลับ
ง. การประกอบพิธีถือน้ำพิพัฒน์สัตยา
14.
ข้อใดแสดงให้เห็นการใช้ภูมิปัญญาเพื่อแก้ไขปัญหาและพัฒนาคุณภาพชีวิต ?
ก. การชลประทาน
ข. เครื่องถ้วยชามสังคโลก
ค. ประเพณีชักพระ
ง. การควบคุมคนในระบบไพร่
15.
ข้อใดคือประเพณี/พิธีกรรม แสดงถึงร่วมมือร่วมใจกันทำงานเพื่อสังคมได้ชัดเจนที่สุด ?
ก. พิธีบูชาแม่ย่านางเรือ
ข. ประเพณีบุญบั้งไฟ
ค. พิธีลอยกระทง เผาเทียนเล่นไฟ
ง. ประเพณีตักบาตรเทโว
16.
การปลูกเรือนของไทยในแต่ละภูมิภาค มีการพัฒนาและปรับปรุงให้สอดคล้องกับเรื่องใดมากที่สุด ?
ก. วิถีการดำรงชีวิต
ข. ความเชื่อของท้องถิ่น
ค. ขนบธรรมเนียบประเพณี
ง. ลักษณะภูมิประเทศ ภูมิอากาศ
17.
เพราะเหตุใดบ้านเรือนไทยในอดีตจึงมีการยกพื้นสูง ?
ก. เป็นที่สำหรับพักผ่อนในยามว่างจากการทำการเกษตร
ข. ทำให้บ้านเรือนมีความมั่นคงแข็งแรง
ค. ป้องกันน้ำท่วม ป้องกันสัตว์ร้าย
ง. ทำให้อากาศปลอดโปร่งเย็นสบาย
18.
จากรูปคือเรือนประเภทใดของไทย ?
ก. เรือนเครื่องต้น
ข. เรือนเครื่องผูก
ค. เรือนเครื่องสับ
ง. เรือนคหบดี
19.
จากรูปภาพสามารถพบเรือนนี้ได้ส่วนใหญ่ในภาคใดของไทย ?
ก. ภาคใต้
ข. ภาคอีสาน
ค. ภาคเหนือ
ง. ภาคกลาง
ข. ภาคกลาง - เป็นเรือนหมู่ มีชานโล่ง ไม่มุงหลังคา กลางชานมีช่องสำหรับปลูกต้นไม้ให้ร่มเงา
ค. ภาคอีสาน - มักสร้างเป็นที่พักชั่วคราว รูปทรงเรียบง่าย มีหน้าต่างบานเล็ก ๆ รับลม
ง. ภาคใต้ - ยกพื้นสูง นิยมเอาท่อนไม้ หิน หรือปูนหล่อเป็นฐานรองรับเสาไม้
21. "การแห่ปลา" เป็นประเพณีหนึ่งทางภาคเหนือ สอดคล้องกับประเพณีใด และภาคใดของไทย ? ก. ภาคอีสาน - ประเพณีบุญบั้งไฟ
ข. ภาคกลาง - การแห่พระเจ้าฝนแสนห่า
ค. ภาคกลาง - ประเพณีพิธีทำขวัญ
ง. ภาคอีสาน - ประเพณีผีตาโขน
22. พิธีทำขวัญข้าว จะกระทำเมื่อใด ? ก. ก่อนเริ่มหว่านกล้า
ข. เมื่อข้าวตั้งท้อง
ค. เมื่อต้องการเสี่ยงทาย
ง. เมื่อต้องการเก็บเกี่ยว
23. ข้อใดเป็นขนมหวานที่มีในงานตรุษสงกรานต์ ?
24. "หวด" เป็นวัสดุอุปกรณ์ในการทำสิ่งใด ? ก. นึ่งอาหาร
ข. อบร่ำน้ำปรุง
ค. อยู่ไฟ
ง. หุงข้าว
25. "คนไทยทุกท้องถิ่น บริโภคอาหารที่บำรุงสุขภาพ มีสรรพคุณเป็นยา และมักจะรับประทานเคียงกันกับผักท้องถิ่น..." จากข้อความข้างต้นนั้น คนไทยรับประทานอาหารหลักในข้อใด ? ก. แกงฮังเล
ข. แกงกะทิ
ค. น้ำพริก
ง. ตำส้ม
26. อาหารภาคใดมีรสชาติครบทั้งเปรี้ยว หวาน มัน เค็ม เผ็ด ? ก. ภาคเหนือ
ข. ภาคใต้
ค. ภาคกลาง
ง. ภาคอีสาน
27. "ขนมฝอยทอง ทองหยิบ และทองหยอด" แสดงให้เห็นถึงสิ่งที่เกิดขึ้นในสังคมไทยในอดีตมากที่สุด ? ก. มีการใช้ไข่ในส่วนประกอบหลักของขนมไทย
ข. การได้รับอิทธิพลจากการเข้ามาชาติตะวันตก คือ โปรตุเกส
ค. การเผยแผ่ความเชื่อเกี่ยวกับขนมมงคลของคนไทย
ง. แสดงให้เห็นถึงความเป็นเอกลักษณ์ของการขนมไทย
28. การสวมเสื้อราชปะแตน ริเริ่มในสมัยใด ?
ก. อยุธยาตอนปลาย
ข. รัชกาลที่ 3
ค. รัชกาลที่ 4
ง. รัชกาลที่ 5
ข. ผ้าขาวม้า
ค. ผ้าลายน้ำไหล
ง. ผ้าห่ม (สไบ)
30. ถ้านักเรียนต้องการย้อมสีจากพืชที่ใช้ในการย้อม จะใช้พืชใดที่สามารถนำมาย้อมเป็นสีของธงชาติไทยได้อย่างน้อย 1 สี ? ก. แก่นขนุน
ข. ผลมะเกลือ
ค. รากยอ
ง. เปลือกต้นฝาง
31. สมุนไพรในข้อใดที่ช่วยรักษาอาการแก้ไข้ ขับเสมหะ ?
32. "สมุนไพรไทย นำไปใช้เป็นส่วนผสมในเครื่องสำอาง นำไปใช้ทำเป็นยารักษาโรคแทนยาแผนปัจจุบันเกิดประสิทธิภาพในการรักษาได้ดี" เหตุใดจึงกล่าวเช่นนั้น ? ก. สมุนไพรไทยมีหลายขนาน รักษาได้แทบทุกโรค
ข. สมุนไพรไทยมีการขึ้นทะเบียนตำรับยาที่ทั่วโลกยอมรับ
ค. สมุนไพร มีผลข้างเคียงหรืออาการแพ้ต่ำกว่ายาแผนปัจจุบัน
ง. นักวิทยาศาสตร์ชาวไทยและต่างชาติให้ความสนใจในการศึกษาสมุนไพรไทย
33. ข้อใดคือลักษณะของภูมิปัญญาไทย ที่เป็นการสร้างความสัมพันธ์ในสังคมเรื่องของการช่วยเหลือแบ่งปันซึ่งกันและกัน ? ก. พิธีครอบครู
ข. การลงแขกเกี่ยวข้าว
ค. พิธีลอยกระทง
ง. พิธีตรุษสงกรานต์
34. ภูมิปัญญาด้านที่อยู่อาศัย ในการเลือกทำเลที่อยู่อาศัยมีปัจจัยที่สำคัญคือข้อใด ? ก. มีอาหารเพียงพอ
ข. ต้องอยู่ใกล้แหล่งน้ำ
ค. บ้านเรือนตั้งอยู่ในเขตที่รับลม
ง. มีผู้คนอาศัยกันอย่างหนาแน่น
35. การปลูกต้นไม้ใดในบริเวณบ้านของไทยตามคติความเชื่อ ที่เชื่อว่า จะทำให้มีเกียรติมีศักดิ์ศรี ? ก. ต้นขนุน
ข. ต้นมะยม
ค. ต้นยอ
ง. ต้นมะขาม
36. กรรมวิธีในการหุงข้าว ที่นำเมล็ดข้าว พร้อมน้ำใส่ลงในกระบอกไม้ไผ่แล้วนำไปเผาเรียกว่าอะไร ? ก. บ้องข้าว
ข. หลามข้าว
ค. เผาข้าว
ง. เม่าข้าว
37. "ตุ๊กตาเสียกบาล" เป็นภูมิปัญญาด้านใดของไทยในสมัยสุโขทัย ? ก. ด้านยารักษาโรค
ข. ด้านที่อยู่อาศัย
ค. ด้านไสยศาสตร์
ง. ด้านเครื่องนุ่งห่ม
38. วิธีการที่ดีที่สุดในการอนุรักษ์ภูมิปัญญาไทย คือข้อใด ? ก. จัดแสดงนิทรรศการเกี่ยวกับภูมิปัญญาไทย
ข. จดสิทธิบัตรหรือทะเบียนทรัพย์สินทางปัญญา
ค. ศึกษาหาความรู้ต่อยอดทางภูมิปัญญาไทย
ง. นำความรู้ทางภูมิปัญญาไทยไปเผยแพร่ให้ผู้อื่นทราบ
39. การมีส่วนร่วมอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมของภาคประชาชนส่งผลดีต่อประเทศทางด้านใด ? ก. เป็นการพัฒนาเศรษฐกิจสังคมให้ดีขึ้น
ข. เป็นการยกระดับคุณภาพชีวิตของสังคมให้ดีขึ้น
ค. เป็นการทำให้เกิดแหล่งท่องเที่ยวใหม่ ๆ เกิดขึ้น
ง. เป็นการรักษาและสืบทอดเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรม
40. บุคคลใดกระทำที่มีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ภูมิปัญญาไทยที่ถูกต้อง ? ก. น้อยรับประทานอาหารไทยทุกวัน
ข. นิดชอบไปเดินดูสินค้าโอท็อปกับคุณแม่
ค. น้ำชอบซื้อสินค้าอกใหม่จากศูนย์ศิลปาชีพ
ง. นพเรียนการนวดแผนไทยจากวัดโพธิ์หารายได้เสริม
41. ปัจจัยใดที่มีความสำคัญที่สุดในการอนุรักษ์สมบัติวัฒนธรรมให้ประสบผลสำเร็จ ? ก. ให้ความรู้ที่ถูกต้องกับเยาวชน
ข. ภาครัฐให้การสนับสนุนงบประมาณอย่างเต็มที่
ค. จัดตั้งหน่วยงานเฉพาะกิจขึ้นมาดูแล
ง. ระดมผู้มีความรู้ความสามารถมาช่วย
42. ถ้านักเรียนมีเพื่อนเป็นชาวต่างชาติ และต้องการพาเพื่อนคนนั้นไปท่องเที่ยวในกรุงเทพมหานคร นักเรียนจะเลือกไปย่านประวัติศาสตร์ใดตามการจำแนกประเภทของโบราณสถานของกรมศิลปากร ? ก. พระที่นั่งอนันตสมาคม
ข. เกาะรัตนโกสินทร์
ค. อุทยานแห่งชาติศรีสัชนาลัย
ง. พระบรมมหาราชวัง
43. ข้อใดคือแนวทางการดำเนินงานของสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติเพื่อเป็นการสร้างขวัญและกำลังใจแก่ผู้ที่สร้างสรรค์ผลงานศิลปกรรมอันทรงคุณค่า ? ก. โครงการงานมหกรรมวัฒนธรรมพื้นบ้าน
ข. การจัดวันอนุรักษ์มรดกไทย
ค. การจัดตั้งศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย
ง. การคัดเลือกศิลปินแห่งชาติ
44. ข้อใดคือแนวทางการดำเนินงานของสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติในการเป็นศูนย์กลางในการให้บริการการศึกษา และส่งเสริมการเผยแพร่ศิลปวัฒนธรรมไทยสาขาต่าง ๆ ? ก. โครงการงานมหกรรมวัฒนธรรมพื้นบ้าน
ข. การจัดวันอนุรักษ์มรดกไทย
ค. การจัดตั้งศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย
ง. การคัดเลือกศิลปินแห่งชาติ
45. ข้อใดคือแนวทางการดำเนินงานของสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติโดยมีการจัดนำเสนอในรูปแบบของนิทรรศการวัฒนธรรม และการแสดงนาฏศิลป์ ? ก. โครงการงานมหกรรมวัฒนธรรมพื้นบ้าน
ข. การจัดวันอนุรักษ์มรดกไทย
ค. การคัดเลือกศิลปินแห่งชาติ
ง. การจัดตั้งศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย