ทวีปแอฟริกาตั้งอยู่กึ่งกลางระหว่างอะไร

1. ࢵ����Һ�٧ ��鹷����ͺ�������ͧ��ջ�繷���Һ�٧ �����Ѻ��������� ��ջ��觷���Һ�٧�·ҧ�ա���ѹ�͡���٧���ҫա���ѹ�� �ѡɳ��蹢ͧ����dz����Һ�٧�ҧ�Ҥ���ѹ�͡�ͧ��ջ ��� �繾�鹷�����������٧ �������� ����俷���ժ������§ ��� ���Ҥ����ѹ���� (᷹�����) ����շ����Һ������� �� �����Һ�Ԥ������ (�����Һ��Ө״�˭����ѹ�Ѻ 2 �ͧ�š) �����Һ᷹᡹�ԡ���з����Һ��Ы�

2. ࢵ����Һ ��ջ�Ϳ�ԡ��շ���Һ᤺ � ����dz��½�觷���
3. ࢵ��͡��

• ࢵ��͡�ҷҧ��ȵ��ѹ����§�˹�� ��� ��͡���͵��� �ҧ��Ǣ�ҹ�Ѻ��½�觷���������������¹ ����͡���ؤ����
• ��͡�ҷҧ����� ��� ��͡�Ҵ��ह����� �ҧ��Ǣ�ҹ�Ѻ��½�������ط��Թ��� ����͡���ؤ���

����� �����㹷���Ϳ�ԡ���ǹ�˭��Դ�ҡ����Һ�٧�͹��ҧ ��зҧ���ѹ�͡�ͧ��ջ ����ս����ء ���ͧ�ҡ��鹷���ҧ�дѺ ����Ө֧�Ѵ��о�鹷������Դ���� ��ӵ���ҧ�ӹ�� �֧���ػ��ä��͡�ä��Ҥ� ������ö�����ª��㹡�ü�Ե�����俿����

����ӷ���Ӥѭ ����

• �������� ���������·����Ƿ���ش��š ���ŧ������������������¹ ��Сͺ�������Ӥѭ ��� �Ƿ���� ����������ѵ���� �ҡ��������ŵ��
• ����ӫ����� (�ͧ��) ��������������ѹ�Ѻ 2 �ͧ��ջ ����繷���Һ��������ӷ����ҧ��ҧ ������������ŧ��������ط��͵�Ź�ԡ
• ���������� ���ŧ������ǡԹ�
• �������ຫ� ���ŧ��������ط��Թ��� ��ż�ҹ����Һ�٧������������ҡ

3. �ѡɳ������ҡ�� ࢵ�ҡ��

�Ѩ��·�����Է�Ծŵ�������ҡ�Ȣͧ��ջ�Ϳ�ԡ�

• �еԨٴ ��ջ�Ϳ�ԡ�������ٹ���ٵü�ҹ��ͺ��觡�ҧ��ջ ��е�����������ҧ��鹷�� �Ԥ�Ϳ᤹���� �Ѻ��鹷�ͻԤ�Ϳ᤻�Ԥ��� �������ࢵ�ҡ����͹�繺���dz���ҧ ��੾����ǹ�˹���ش������ش��������ࢵͺ���

2. ����Ш� �� 2 ��Դ���

����ҵ��ѹ�͡��§�� �Ѵ�ҡ�����ط��Թ�����������ط��͵�Ź�ԡ����齹�ء����dz��½���Ϳ�ԡҵ��ѹ�͡��е��ѹ�͡��§��Ѻ��½�����ǡԹ�
����ҵ��ѹ�͡��§�˹�� �Ѵ�ҡ�͹㹢ͧ���������½�� �֧�Ӥ���������������½�觵��ѹ�͡��§�˹�ͧ͢��ջ

3. ����ʹ�� ����

����ʹ����蹡Թ� ��ż�ҹ��½�觵��ѹ���ҡ�����ط��͵�Ź�ԡ��ѧ���ǡԹ�
����ʹ����繤ҹ��� ������º��½�觵��ѹ����§�˹�ͧ͢��ջ
����ʹ�����ວ�-�� ������º��½�觵��ѹ����§��ͧ��ջ
����ʹ�����������ԡ ��ż�ҹ����dz��ͧ᤺������ԡ

4. ������ҧ�ҡ���� ���¤������ҧ�˭�ͧ��ջ ����շ���٧�������ͺ��ջ������Է�ԾŢͧ�����ط��������֧ ��Сͺ�Ѻ���Ѻ�Է�ԾŨҡ���ŷ��¢ͧ��ջ����·ҧ��ҹ���ѹ�͡��§�˹�ͧ͢��ջ ������ջ�Ϳ�ԡ���ࢵ�����ҡ���������繺���dz���ҧ

ทวีปแอฟริกา เป็นทวีปที่มีขนาดใหญ่ที่สุดเป็นอันดับ 2 ของโลกรองจากทวีปเอเชีย ทั้งในแง่ของพื้นที่และจำนวนประชากร ด้วยพื้นที่ประมาณ 30.2 ล้านตารางกิโลเมตร 11.7 ล้านตารางไมล์ รวมทั้งเกาะต่าง ๆ ที่อยู่ข้างเคียง ทวีปแอฟริกามีพื้นที่ประมาณร้อยละ 6 ของพื้นผิวโลกทั้งหมด และนับเป็นพื้นที่ประมาณร้อยละ 20.4 ของพื้นดินทั้งหมด[1] ประชากรกว่า 1,100 ล้านคน พ.ศ. 2556 ในดินแดน 61 ดินแดน นับเป็นร้อยละ 14.72 ของประชากรโลก

ทวีปแอฟริกาถูกล้อมรอบด้วยทะเลเมดิเตอร์เรเนียนทางตอนเหนือ คลองสุเอซและทะเลแดง บริเวณคาบสมุทรไซนายทางตะวันออกเฉียงเหนือมหาสมุทรอินเดียทางตะวันออกเฉียงใต้ และมหาสมุทรแอตแลนติกทางตะวันตก ประกอบด้วย 54 รัฐลักษณะ

แอฟริกาเป็นทวีปที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 2 ของโลก มีทะเลเมดิเตอร์เรเนียนเป็นพรมแดนระหว่างทวีปยุโรปทางตอนเหนือ และมีคลองสุเอซเป็นพรมแดนระหว่างทวีปเอเชียทางตะวันออกเฉียงเหนือ จุดเด่นของทวีปแอฟริกาคือ มีที่ราบสูงถึง 2 ใน 3 ของทวีป โดยเฉพาะทางภาคตะวันออกของทวีป เป็นที่ราบสูงโดยเฉลี่ยประมาณ 1,500 – 2,000 เมตรจากระดับน้ำทะเล มีแนวภูเขาไฟที่ดับแล้ว มีแนวทะเลสาบขนาดใหญ่ แล้วจะลาดต่ำไปทางตะวันตก มีเกาะมาดากัสการ์ ซึ่งอยู่ทางตอนใต้ของทวีป

1. เทือกเขาแบ่งออกเป็น 2 แนว
   1. เขตภูเขาทางภาคเหนือ เป็นเขตเทือกเขาเกิดใหม่อายุราวพอ ๆ กับเทือกเขาแอลป์ในทวีปยุโรป เรียกว่าเทือกเขาแอตลาส ขนานไปกับชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ในเขตพื้นที่ประเทศโมร็อกโก แอลจีเรีย และตูนิเซีย
   2. เขตภูเขาทางภาคใต้ ได้แก่เทือกเขาดราเคนสเบิร์ก ในประเทศแอฟริกาใต้และเลโซโท
2. ทะเลทรายแบ่งเป็น 2 เขตคือ
   1. ทะเลทรายตอนเหนือ ได้แก่ทะเลทรายซาฮารา (ซึ่งเป็นทะเลทรายที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก) และทะเลทรายลิเบีย บริเวณนี้จะเกิดลมร้อนในทะเลทรายซาฮารา เรียกว่า ซิร็อกโก‘
   2. เขตทะเลทรายตอนใต้ ได้แก่ ทะเลทรายนามิบและทะเลทรายคาลาฮารี
3. แม่น้ำ
   1. แม่น้ำไนล์เป็นแม่น้ำสายที่ยาวที่สุดในโลก ต้นน้ำคือทะเลสาบวิกตอเรีย ไหลลงทะเลเมดิเตอร์เรเนียน
   2. แม่น้ำคองโกเป็นแม่น้ำเขตศูนย์สูตร ไหลลงมหาสมุทรแอตแลนติก
   3. แม่น้ำไนเจอร์อยู่ในส่วนแอฟริกาตะวันตก ต้นน้ำอยู่ที่ประเทศเซียร์ราเลโอน ไหลลงสู่อ่าวกินี
   4. แม่น้ำแซมเบซีอยู่ทางด้านตะวันออกของทวีปมีแอ่งน้ำตก น้ำค่อนข้างไหลเชี่ยว ไหลลงมหาสมุทรอินเดีย ที่ประเทศโมซัมบิก

กระแสน้ำในมหาสมุทร

1. กระแสน้ำเย็นคะเนรี
2. กระแสน้ำอุ่นกัลฟ์สตรีม
3. กระแสน้ำอุ่นโซัมบิก

ภูมิอากาศ

ส่วนใหญ่จะมีทะเลทราย อากาศแห้งแล้ง ส่งผลต่อความเป็นอยู่ของประชากรในทวีป ส่วนมากจะอยู่ทางตอนเหนือสุดและใต้สุดของทวีป ซึ่งมีอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน มีภูมิอากาศแบบทุ่งหญ้าสะวันนา อยู่บริเวณตอนเหนือและใต้แนวศูนย์สูตร

การสำรวจ

ดูบทความหลักที่: การสำรวจทวีปแอฟริกา

ยุโรปชาติแรกที่สำรวจแอฟริกาคือโปรตุเกส และหลังจากนั้นก็ถูกสำรวจโดย อังกฤษ ฝรั่งเศส และ ดัตช์ เป็นต้น นักสำรวจที่ยิ่งใหญ่ของแอฟริกามีหลายท่านด้วยกัน นักสำรวจที่รู้จักกันดีคือ ดร. เดวิด ลิฟวิงสโตน

เศรษฐกิจ

แม้ว่าจะมีทรัพยากรธรรมชาติมากมาย แต่แอฟริกากลับเป็นทวีปที่ยากจนและด้อยพัฒนา ซึ่งมีสาเหตุหลายประการ เช่นการระบาดของโรคร้ายแรง (ได้แก่เชื้อเอชไอวี โรคเอดส์ และมาลาเรีย) รัฐบาลคอร์รัปชันและละเมิดสิทธิมนุษยชน การที่รัฐบาลขาดการวางแผน ระดับการรู้หนังสือที่ต่ำ การขาดแคลนเงินทุนต่างชาติ และความขัดแย้งระหว่างชนชาติที่เกิดขึ้นตั้งแต่ในรูปของกองโจรไปจนถึงการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ จากรายงานการพัฒนามนุษย์ของสหประชาชาติในปี ค.ศ. 2003 ประเทศที่อยู่อันดับต่ำสุด 25 ประเทศ (อันดับ 151 ถึง 175) ล้วนเป็นประเทศในทวีปแอฟริก

ทวีปแอฟริกา 

1. ขนาดที่ตั้งและอาณาเขตติดต่อ

ทวีปแอฟริกามีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 2 รองจากทวีปเอเชีย มีพื้นที่ประมาณ 30.3 ล้านตรารางกิโลเมตร มีประชากร 600 ล้านคน อยู่ระหว่างละติจูดที่ 37 องศา 21 ลิปดาเหนือ ถึง 34 องศา 50 ลิปดาใต้ ลองติจูดที่ 51 องศา 24 ลิปดาตะวันออกถึง 17 องศา 32 ลิปดา

อาณาเขตติดต่อ

ทิศเหนือ ติดกับทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ในมหาสมุทรแอตแลนติก ช่องแคบยิบรอลตาร์ จุดเหนือสุดของทวีปอยู่ที่แหลมบอน ประเทศตูนิเซีย
ทิศเหนือ ติดกับมหาสมุทรแอตแลนติก และมหาสมุทรอินเดีย จุดใต้สุดของทวีปอยุ่ที่แหลมอะกอลฮัส (Agulhas) ในประเทศแอฟริกาใต้
ทิศตะวันออก ติดกับทะเลแดง ในมหาสมุทรอินเดีย จุดตะวันออกสุดของทวีปอยู่ที่แหลม ฮาฟูน ประเทศโซมาเลีย
ทิศตะวันตก ติดกับมหาสมุทรแอตแลนติก จุดตะวันตกสุดของทวีปอยู่ที่แหลมเวิร์ดประเทศเซเนกัล

2. ลักษณะภูมิประเทศ

ลักษณะภูมิประเทศทวีปแอฟริกาสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ลักษณะดังนี้

1. เขตที่ราบสูง พื้นที่เกือบทั้งหมดของทวีปเป็นที่ราบสูง จนได้รับสมญาว่าเป็น ทวีปแห่งที่ราบสูงโดยทางซีกตะวันออกจะสูงกว่าซีกตะวันตก ลักษณะเด่นของบริเวณที่ราบสูงทางภาคตะวันออกของทวีป คือ เป็นพื้นที่ที่มีภูเขาสูง และภูเขาไฟ ภูเขาไฟที่มีชื่อเสียง คือ ภูเขาคิลิมันจาโร (แทนซาเนีย) และมีทะเลสาบหลายแห่ง เช่น ทะเลสาบวิคตอเรีย (ทะเลสาบน้ำจืดใหญ่เป็นอันดับ 2 ของโลก) ทะเลสาบแทนแกนยิกาและทะเลสาบไนอะซา

2. เขตที่ราบ ทวีปแอฟริกามีที่ราบแคบ ๆ บริเวณชายฝั่งทะเล
3. เขตเทือกเขา

• เขตเทือกเขาทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ คือ เทือกเขาแอตลาส วางตัวขนานกับชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียน เป็นเทือกเขายุคใหม่
• เทือกเขาทางทิศใต้ คือ เทือกเขาดราเคนสเบิร์ก วางตัวขนานกับชายฝั่งมหาสมุทรอินเดีย เป็นเทือกเขายุคเก่า

แม่น้ำ แม่น้ำในทวีแอฟริกาส่วนใหญ่เกิดจากที่ราบสูงตอนกลาง และทางตะวันออกของทวีป ซึ่งมีฝนตกชุก เนื่องจากพื้นที่ต่างระดับ แม่น้ำจึงกัดเซาะพื้นที่ให้เกิดเป็นแก่ง น้ำตกขวางลำน้ำ จึงเป็นอุปสรรคต่อการคมนาคม แต่สามารถใช้ประโยชน์ในการผลิตกระแสไฟฟ้าได้

แม่น้ำที่สำคัญ ได้แก่

• แม่น้ำไนล์ เป็นแม่น้ำสายที่ยาวที่สุดในโลก ไหลลงสู่ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ประกอบด้วยแควสำคัญ คือ ไวท์ไนว์ บลูไนล์และอัตบารา ปากแม่น้ำเป็นเดลต้า
• แม่น้ำซาอีร์ (คองโก้) เป็นแม่น้ำสายยาวอันดับ 2 ของทวีป และเป็นที่ราบลุ่มแม่น้ำที่กว้างขวาง น้ำในแม่น้ำไหลลงสู่มหาสมุทรแอตแลนติก
• แม่น้ำไนเจอร์ ไหลลงสู่อ่าวกินี
• แม่น้ำแซมเบซี ไหลลงสู่มหาสมุทรอินเดีย ไหลผ่านที่ราบสูงและไหลเชี่ยวมาก

1. ลักษณะภูมิอากาศ เขตอากาศ
   
   ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อภูมิอากาศของทวีปแอฟริกา

• ละติจูด ทวีปแอฟริกามีเส้นศูนย์สูตรผ่านเกือบกึ่งกลางทวีป และตั้งอยู่ระหว่างเส้นทรอ ปิคออฟแคนเซอร์ กับเส้นทรอปิคออฟแคปริคอร์น ทำให้มีเขตอากาศร้อนเป็นบริเวณกว้าง มีเฉพาะส่วนเหนือสุดและใต้สุดที่อยู่ในเขตอบอุ่น

1. ลมประจำ มี 2 ชนิดคือ
   
   ลมค้าตะวันออกเฉียงใต้ พัดจากมหาสมุทรอินเดียและมหาสมุทรแอตแลนติกทำให้ฝนชุกบริเวณชายฝั่งแอฟริกาตะวันออกและตะวันออกเฉียงใต้กับชายฝั่งอ่าวกินี
   ลมค้าตะวันออกเฉียงเหนือ พัดจากตอนในของทวีมาสู่ชายฝั่ง จึงนำความแห้งแล้งมาสู่ชายฝั่งตะวันออกเฉียงเหนือของทวีป3. กระแสน้ำ ได้แก่
   
   กระแสน้ำอุ่นกินี ไหลผ่านชายฝั่งตะวันตกจากมหาสมุทรแอตแลนติกไปยังอ่าวกินี
   กระแสน้ำเย็นคานารี ไหลเลียบชายฝั่งตะวันตกเฉียงเหนือของทวีป
   กระแสน้ำเย็นเบงเก-ลา ไหลเลียบชายฝั่งตะวันตกเฉียงใต้ของทวีป
   กระแสน้ำอุ่นโมซัมบิก ไหลผ่านบริเวณช่องแคบโมซัมบิก4. ระยะห่างจากทะเล ด้วยความกว้างใหญ่ของทวีป การมีที่สูงอยู่โดยรอบทวีปทำให้อิทธิพลของมหาสมุทรเข้าไปไม่ถึง ประกอบกับได้รับอิทธิพลจากทะเลทรายของทวีปเอเชียทางด้านตะวันออกเฉียงเหนือของทวีป ทำให้ทวีปแอฟริกามีเขตภูมิอากาศแห้งแล้งเป็นบริเวณกว้างทวีปแอฟริกาสามรถแบ่งเขตอากาศได้เป็น 8 เขตดังนี้
2. ภูมิอากาศแบบทะเลทราย ได้แก่ บริเวณทะเลทรายสะฮาราและทะเลทรายลิเบียทางตอนเหนือของทวีป ในเขตประเทศไนเจอร์ ชาด ลิเบีย มาลี บุร์กินาฟาโซ มอริเตเนีย คิดเป็นพื้นที่ร้อยละ 30 ของพื้นที่ในทวีปแอฟริกา และถือเป็นเขตทะเลทรายที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก ทะเลทรายที่สำคัญอีกแห่งหนึ่ง คือ ทะเลทรายกาลาฮารี ทางตอนใต้ของทวีป ในเขตประเทศบอตสวานาและนามิเบีย มีลักษณะอากาศร้อนและแห้งแล้งเฉลี่ยสูงกว่า 35 องศาเซลเซียส อุณหภูมิระหว่างกลางวันและกลางคืนแตกต่างกันมาก มีฝนตกน้อย เฉลี่ยต่ำกว่า 250 มิลลิเมตรต่อปี
3. ภูมิอากาศแบบทุ่งหญ้ากึ่งทะเลทราย ได้แก่ บริเวณที่ราบสูงตอนในของทวีปชายฝั่งตะวันตกและตอนใต้ของเส้นศูนย์สูตร ในฤดูร้อนมีอากาศร้อนจัดและมีฝนตกแต่ไม่มากนักประมาณ 600 มิลลิเมตรต่อปี ฤดูหนาวมีอากาศหนาวจัด บางครั้งอาจถึงจุดเยือกแข็ง
4. ภูมิอากาศแบบป่าดิบชื้น ได้แก่ บริเวณลุ่มแม่น้ำคองโก ที่ราบสูงในแอฟริกาตะวันออก ฝั่งตะวันออกของเกาะมาดากัสการ์ และชายฝั่งรอบอ่าวกินี มีอากาศร้อนอุณหภูมิเฉลี่ย 27 องศาเซลเซียส และฝนตกชุกตลอดทั้งปีมากถึง 2,000 มิลลิเมตรต่อปี
5. ภูมิอากาศแบบทุ่งหญ้าสะวันนา ได้แก่ บริเวณเหนือและใต้แนวเส้นศูนย์สูตรในเขตประเทศเอธิโอเปีย ซูดาน เคนยา คองโก สาธารณรัฐคองโก แทนซาเนีย และด้านปลายลมของเกาะมาดากัสการ์ มีอุณหภูมิร้อนเกือบตลอดทั้งปี ในฤดูร้อนมีอากาศร้อนและมีฝนตกปริมาณ 1,500 – 2,000 มิลลิเมตรต่อปี ฤดูหนาวมีอากาศหนาวและแห้งแล้ง
6. ภูมิอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน ได้แก่ บริเวณชายฝั่งของประเทศตูนิเซียแอลจีเรีย โมร็อกโก และตอนใต้ของประเทศแอฟริกาใต้ มีอุณหภูมิไม่แตกต่างกันมากนัก ในฤดูร้อนมีอากาศร้อนและแห้งแล้ง ในฤดูหนาวมีอากาศอบอุ่นและมีฝนตก
7. ภูมิอากาศแบบมรสุม ได้แก่ ประเทศไลบีเรีย และโกตดิวัวร์ เนื่องจากได้รับอิทธิพลจากลมประจำตะวันตกและกระแสน้ำอุ่นกินี ส่งผลให้มีฝนตกชุกประมาณ 2,500 มิลลิเมตรต่อปีและมีอากาศ ร้อนชื้น อุณหภูมิเฉลี่ย 20 องศาเซลเซียส
8. ภูมิอากาศแบบอบอุ่นชื้น ได้แก่ บริเวณตะวันออกเฉียงใต้ของทวีป ในเขตประเทศแทนซาเนีย แซมเบีย โมซัมบิก ซิมบับเว มาลาวี สวาซิแลนด์ เลโซโท และแอฟริกาใต้ ได้รับอิทธิพลจากกระแสน้ำอุ่นโมซัมบิก และลมค้าตะวันออกเฉียงเหนือ ทำให้ฤดูหนาวมีอากาศอบอุ่น ในฤดูร้อนมีฝนตก
9. ภูมิอากาศแบบภูเขา ได้แก่ ที่ราบสูงเอธิโอเปีย และที่ราบสูงเคนยา ทางตะวันออกของทวีป ลักษณะอากาศชื้นอยู่กับความสูงของพื้นที่ ยิ่งสูงขึ้นอากาศจะเย็นลง และมีปริมาณฝนตกน้อยลง
10. ลักษณะเศรษฐกิจ สภาพแวดล้อมทางสังคมวัฒนธรรม
    
    ลักษณะเศรษฐกิจ
    
    การเกษตรกรรม1. การเพาะปลูกแบบยังชีพ เป็นการปลูกพืชเพื่อบริโภคภายในครอบครัว
    2. การทำไร่ขนาดใหญ่ เป็นการเพาะปลูกเพื่อการค้า พืชที่ปลูก เช่น ยางพารา ปาล์ม น้ำมัน
    3. การเกษตรแบบผสม คือ การเพาะปลูกแบบเลี้ยงสัตว์ควบคู่กันไป พืชที่ปลูกคือ ข้าวโพด ข้าวสาลี สัตว์ที่เลี้ยง คือ โคเนื้อ โคนม แกะ
    4. การเกษตรแบบเมดิเตอร์เรเนียน บริเวณชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียนและตอนใต้ของทวีป
    5. การทำไร่ปศุสัตว์ ส่วนใหญ่จะเป็นการเลี้ยงแบบปล่อยคือ การปล่อยให้สัตว์หากินใน ทุ่งหญ้าตามธรรมชาติ
    6. การเลี้ยงสัตว์แบบเร่ร่อน เป็นการเลี้ยงสัตว์ในพื้นทีที่เป็นทะเลทรายการป่าไม้
    
    พื้นที่ที่มีความสำคัญในการทำป่าไม้ คือ แอฟริกาตะวันตก แอฟริกากลาง ป่าไม้สวนใหญ่สูญเสียไปเนื่องจากการทำไร่เลื่อนลอยและการขาดการบำรุงการล่าสัตว์และการประมง
    
    ชนพื้นเมืองจะดำรงชีพด้วยการล่าสัตว์ ส่วนการประมงมีความสำคัญไม่มาก การประมงน้ำจืดจะทำตามลุ่มแม่น้ำสายใหญ่ และทะเลสาบวิคตอเรีย ส่วนประมงน้ำเค็มมักจะทำบริเวณที่มีกระแสน้ำเย็นเบงเก-ลา ไหลผ่านการทำเหมืองแร่
    
    เป็นทวีปที่มีสินแร่อยู่เป็นจำนวนมาก ที่สำคัญคือ เพชร ทองคำ น้ำมัน ก๊าซธรรมชาติการอุตสาหกรรม
    
    การทำอุตสาหกรรมส่วนใหญ่ในทวีปแอฟริกา เป็นอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับการแปรรูปผลิตผลการเกษตร การอุตสาหกรรมส่วนใหญ่ยังไม่ค่อยเจริญมากนักเนื่องจากยังขาดเงินทุนและผู้เชี่ยวชาญด้านการพัฒนาอุตสาหกรรมประชากร
    
    – มีประชากรมากเป็นอันดับ 2 รองจากทวีปเอเชีย
    – ประชากรหนาแน่นบริเวณลุ่มแม่น้ำ และบริเวณชายฝั่งทะเล
    – ประกอบด้วยเชื้อชาตินิกรอยด์และคอเคซอยด์

เนื้อหาสรุปทวีปแอฟริกา

ทวีปแอฟริกาเป็นทวีปใหญ่และเก่าแก่ซึ่งชาวยุโรปรู้จักมานานแล้ว เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า“กาฬทวีป”หรือทวีปมืด เพราะสภาพแวดล้อมเป็นอุปสรรคต่อการสำรวจจึงไม่ค่อยมีใครรู้จักทำให้ชาวยุโรปสนใจทวีปนี้น้อย และชนพื้นเมืองส่วนใหญ่ยังมีการพัฒนาทางวิชาการและเทคโนโลยีสมัยใหม่น้อยและเป็นไปอย่างเชื่องช้า จึงทำให้ทวีปแอฟริกาเป็นทวีปที่ล้าหลังกว่าทวีปอื่นๆ ปัจจุบันทวีปแอฟริกาเป็นทวี…ปที่อุดมสมบูรณ์ด้วย ทรัพยากรน้ำมัน เพชร ทองคำและสัตว์ป่า และเป็นแหล่งของพืชผลเมืองร้อนและเป็นตลาดของสินค้าอุตสาหกรรมที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของโลก

1.ที่ตั้ง อาณาเขตติดต่อ ขนาด
ทวีปแอฟริกาตั้งอยู่ทางใต้ของทวีปยุโรป โดยมีทะเลเมดิเตอร์เรเนียนคั่นและตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของทวีปเอเชีย โดยมีทะเลแดงคั่นมีส่วนแผ่นดินเชื่อมต่อระหว่างทวีปแอฟริกากับทวีปเอเชียคือ คาบสมุทรไซนายและคลองสุเอซ

1. ทวีปแอฟริกามีเส้นศูนย์สูตรลากผ่านกลางทวีปส่งผลให้ทวีปแอฟริกามีพื้นที่อยู่ในซีกโลกเหนือและซีกโลกใต้ในอัตราส่วนเกือบเท่าๆกัน โดยมีพื้นที่อยู่ในซีกโลกเหนือมากกว่าเล็กน้อยเพราะพื้นที่กว้างทางตอนเหนือ
2. ทวีปแอฟริกามีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 2 รองมาจากทวีปเอเชีย
3. ทวีปแอฟริกามีพื้นที่ติดกับพื้นน้ำทุกทิศ มีพื้นที่อยู่ใกล้กับทวีปยุโรปและทวีปเอเชีย

ลักษณะภูมิประเทศ

1. ทวีปแอฟริกามีฝั่งทะเลค่อนข้างราบเรียบทำให้มีประเทศที่ไม่มีทางออกทะเล รวม 14 ประเทศ
2. ทวีปแอฟริกามีฝั่งทะเลสั้น ส่งผลให้พื้นที่ทางตอนในแห้งแล้งเป็นทะเลทรายหลายแห่งส่วนมากอยู่ทางตอนเหนือเพราะความชื้นจากทะเลเข้าไปไม่ถึง เกาะใหญ่ทางตะวันออกเฉียงใต้ของทวีปแอฟริกา คือ เกาะมาดากัสการ์ มีช่องแคบโมซัมบิก กั้นออกจากแผ่นดินใหญ่
3. พื้นที่ส่วนใหญ่ของทวีปแอฟริกา มีลักษณะเป็นที่ราบสูง จึงได้ชื่อว่า ดินแดนแห่งที่ราบสูง ความสูงของทวีปจะสูงมากทางทิศตะวันออกและลาดต่ำไปทางทิศตะวันตก
4. ยอดเขาที่สูงที่สุดในทวีป จะมีน้ำแข็งปกคลุมยอดเขาตลอดปี ทั้งๆที่อยู่ในแนวเส้นศูนย์สูตร(เขตร้อน) คือ ยอดเขาคิลิมานจาโร อยู่ในประเทศแทนซาเนีย
5. ทะเลสาบในทวีปแอฟริกาส่วนใหญ่เกิดจากการทรุดตัวของเปลือกโลก จึงมีลักษณะเรียวยาว ลึก แคบ เช่น ทะเลสาบวิกตอเรีย ทะเลสาบทันกันยิกา ทะเลสาบไนอะซา ทะเลสาบวิกตอเรีย เป็นทะเลสาบที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 2 ของโลกรองมาจาก ทะเลสาบสุพีเรีย ในทวีปอเมริกาเหนือ
   ทะเลสาบทันกันยิกา เป็นทะเลสาบที่มีน้ำลึกเป็นอันดับ 2 ของโลก รองมาจากทะเลสาบไบคาล ในทวีปเอเชีย
6. ลักษณะภูมิประเทศแบบที่ราบจะพบเป็นบริเวณแคบตามชายฝั่งของทวีปทางตะวันตกและทางตะวันออก
7. แม่น้ำสายยาวที่สุดในโลก คือ แม่น้ำไนล์ ต้นกำเนิดอยู่ที่ทะเลสาบวิกตอเรียไหลลงสู่ทะเลเมดิเตอร์เรเนียนประเทศอียิปต์
8. แม่น้ำในทวีปแอฟริกา ที่มีความยากเรียงจากมากไปน้อย ได้แก่ แม่น้ำไนล์ แม่น้ำคองโก แม่น้ำไนเจอร์ แม่น้ำแซมเบซี
9. แม่น้ำในทวีปแอฟริกา ใช้ประโยชน์ในการคมนาคมได้น้อยเพราะไหลผ่านที่ราบสูงทำให้น้ำไหลเชี่ยว และมีแก่งน้ำตกกั้นขวางลำน้ำหลายแห่ง แต่เป็นประโยชน์ในการผลิตกระแสไฟฟ้าพลังน้ำ

14.ลุ่มแม่น้ำคองโก ใกล้เส้นศูนย์สูตร เป็นเขตป่าดิบชื้นที่มีขนาดใหญ่อีกแห่งหนึ่งของโลกถือเป็นลุ่มแม่น้ำที่มีขนาดใหญ่ที่สุดของทวีป

ลักษณะภูมิอากาศ

1. ทวีปแอฟริกามีพื้นที่ส่วนใหญ่อยู่ในเขตอากาศร้อน มีพื้นที่ทางตอนเหนือสุดและใต้สุดมีอากาศอบอุ่น ไม่มีพื้นที่อยู่ในเขตอากาศหนาว
2. ทวีปแอฟริกามีชายฝั่งทะเลค่อนข้างราบเรียบทำให้พื้นที่ตอนในแห้งแล้งเป็นทะเลทรายหลายแห่ง
3. พื้นที่ที่แห้งแล้งเป็นทะเลทรายอยู่ทางตอนเหนือของทวีปคือ ทะเลทรายสะฮารา ถือเป็นทะเลทรายที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก
4. กระแสน้ำที่ไหลผ่านทวีปแอฟริกา มี 4 สาย ได้แก่
   1. กระแสน้ำเย็นคานารี
   2. กระแสน้ำเย็นเบงเกลา
   3. กระแสน้ำอุ่นกินี
   4. กระแสน้ำอุ่นโมซัมบิก
5. ลมประจำที่พัดผ่าน มี 2 ชนิด คือ 1.ลมค้าตะวันออกเฉียงเหนือ พัดจากตอนในสู่ชายฝั่งทำให้แห้งแล้ง 2. ลมค้าตะวันออกเฉียงใต้ พัดจากมหาสมุทรอินเดียเข้าทางใต้ นำความชื้นมาสู่ในทวีป

ลักษณะทางเศรษฐกิจ

1. ทวีปแอฟริกาได้ชื่อว่าเป็นทวีปที่มีความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรแร่ธาตุมากที่สุดในโลก
2. เพชร พบมากในเขตประเทศสาธารณรัฐแอฟริกาใต้ รองลงมา ได้แก่ นามิเบีย บอตสวานา ซิมบับเว โมซัมบิก ( รวม3/4ของโลก )
3. ทองคำ พบมากในประเทศสาธารณรัฐแอฟริกาใต้ แหล่งสำคัญอยู่ที่วิตวอเตอร์สแรนด์ รองลงมา ได้แก่ ซิมบับเว กานา

23.ทองแดง พบมากในประเทศซาอีร์ ถือเป็นสินค้าออกที่ทำรายได้ประมาณร้อยละ 70 ของสินค้าออกทั้งหมดของประเทศซาอีร์

24.น้ำมันและก๊าซธรรมชาติ ประเทศผู้ผลิตที่สำคัญได้แก่ ลิเบีย อียิปต์ แอลจีเรีย ตูนีเซียไนจีเรีย และในเขตทะเลทรายสะฮารา

1. อาชีพหลักของประชากรคือ การเกษตรกรรม ส่วนใหญ่เป็นเกษตรกรรมแบบยังชีพ
2. สัตว์เลี้ยงที่นิยมนำมาเลี้ยงแบบเร่ร่อน ได้แก่ อูฐ ลา
3. ประเทศส่วนใหญ่ในทวีปแอฟริกา จัดเป็นประเทศกำลังพัฒนา
4. ประเทศที่ถือว่าพัฒนาแล้วมีความเจริญทางด้านอุตสาหกรรมมากของทวีปแอฟริกามีประเทศเดียวคือ สาธารณรัฐแอฟริกาใต้

29.แมลงเซตซีถือเป็นอุปกสรรคต่อการเลี้ยงสัตว์ของทวีปแอฟริกาเป็นตัวเหลือบชนิดหนึ่งเป็นพาหะแพร่เชื้อโรคเหงาหลับให้กับสัตว์

1. สัตว์เลี้ยงที่ชาวแอฟริกันนิยมเลี้ยงเพื่อแสดงถึงความมีฐานะทางสังคม คือ โค
2. ทวีปแอฟริกามีสัตว์ป่าขนาดใหญ่จำนวนมาก ถือเป็นทวีปที่มีสัตว์ป่าอุดมสมบูรณ์มาก จนมีการเปิด”ซาฟารี” โดยให้ชาวต่างชาติเข้าชมสัตว์ป่าโดยเสียค่าเข้าชมแก่รัฐบาล
3. การประมงในทวีปแอฟริกามีความสำคัญน้อยมาก เพราะมีชายฝั่งทะเลราบเรียบไม่เหมาะสมเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลา

33.ทวีปแอฟริกามีการคมนาคมขนส่งล้าหลังมาก เพราะมีภูมิประเทศ ภูมิอากาศเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาและขาดแคลนงบประมาณ