การสัมภาษณ์ เป็นเทคนิควิธีการรวบรวมข้อมูลวิธีหนึ่งซึ่งเป็นการเก็บข้อมูลจากแหล่งปฐมภูมิโดยอาศัยการเผชิญหน้า (face-to-face) โดยอาจเป็นการสัมภาษณ์แบบเดี่ยวเป็นรายบุคคล หรืออาจสัมภาษณ์เป็นกลุ่มก็ได้ แต่ผู้ให้ข้อมูลจะให้ข้อมูลจากปากของตนเอง ในยุคปัจจุบัน การสัมภาษณ์อาจดำเนินการโดยอาศัยเทคโนโลยีสารสนเทศช่วย เช่น การสัมภาษณ์ผ่านระบบการประชุมทางไกล (Video Conference) แต่สิ่งที่สำคัญคือ จะต้องมีการเผชิญหน้ากันเสมอ และผู้ถูกสัมภาษณ์จะต้องทำหน้าที่เป็นผู้ให้ข้อมูลด้วยตนเองเสมอ Show การเก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ อาจทำการจดบันทึกคำตอบไว้บนกระดาษ หรืออาจใช้การบันทึกเสียงของผู้ให้สัมภาษณ์โดยตรงเลยก็ได้ อย่างไรก็ตาม ด้วยมารยาทและจรรยาบรรณของนักวิจัย/นักพัฒนาหลักสูตร หากมีการบันทึกเสียงของผู้ให้สัมภาษณ์ นักวิจัย/นักพัฒนาหลักสูตรควรต้องขออนุญาตผู้ถูกสัมภาษณ์ก่อนเสมอ สิ่งที่นักวิจัย/นักพัฒนาหลักสูตรควรให้ความสำคัญเกี่ยวกับการเก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์ คือ การเก็บข้อมูลอย่างเป็นระบบ เนื่องจากในการสัมภาษณ์แต่ละครั้ง ผู้ถูกสัมภาษณ์อาจมีการตอบนอกประเด็นไปบ้าง ด้วยเหตุนี้ การจัดเตรียมลำดับและการตั้งคำถามไว้ล่วงหน้าอย่างเป็นระบบจึงเป็นสิ่งจำเป็นโดยทั่วไปการสัมภาษณ์ สามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภท คือ ประเภทของการสัมภาษณ์
เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล แบบสัมภาษณ์ (Interview Form) เป็นเครื่องมือการวิจัยอีกประเภทหนึ่งที่ถูกนำมาใช้เพื่อการเก็บรวบรวมข้อมูลที่ได้จากการสนทนา ซึ่งอาจเป็นการถามและตอบกันโดยตรงแบบเผชิญหน้า (face-to-face interview) หรือผ่านทางโทรศัพท์ (telephone interview) ก็ได้ ทั้งนี้ ผู้ถามจะมีฐานะเป็นผู้สัมภาษณ์ (Interviewer) ส่วนผู้ตอบจะมีฐานะเป็นผู้ถูกสัมภาษณ์ (Interviewee) แบบสัมภาษณ์สามารถแบ่งออกได้เป็น 3 แบบ ได้แก่
ส่วนประกอบของแบบสัมภาษณ์ โดยทั่วไป แบบสัมภาษณ์ สามารถแบ่งออกได้เป็น 4 ส่วน ดังต่อไปนี้
ตัวอย่างแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง เขียน/เรียบเรียง : อ้างอิง : บทความที่เกี่ยวข้อง : สัมภาษณ์แบบเป็นทางการมีลักษณะอย่างไร๒. การสัมภาษณ์แบบเป็นทางการ การสัมภาษณ์แบบนี้มีหลักเกณฑ์มากกว่าแบบแรก คือ ผู้สัมภาษณ์จะต้องเตรียมสถานที่ นัดวัน เวลา ไปพบ หรือเชิญผู้ให้สัมภาษณ์ทราบล่วงหน้า คุณสมบัติของผู้สัมภาษณ์ ๑. จะต้องเตรียมตัวให้พร้อม และเข้าใจจุดประสงค์ว่าต้องการทราบข้อมูลอะไรจากผู้ให้
การสัมภาษณ์อย่างเป็นทางการและการสัมภาษณ์อย่างไม่เป็นทางการแตกต่างกันอย่างไร1.การสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง คือ มีทิศทางในการสัมภาษณ์ที่ แน่นอน ตั้งคำถามที่เฉพาะเจาะจงชัดเจน ไม่ถามนอกเหนือจากที่เตรียม มา 2.การสัมภาษณ์แบบไม่มีโครงสร้างหรือไม่เป็นทางการ คือ มีความ ยืดหยุ่นและเปิดกว้าง ผู้สัมภาษณ์และผู้ถูกสัมภาษณ์มีอิสระมากในการ ถามและตอบคำถาม ลักษณะการวิเคราะห์ข้อมูลยากกว่าการสัมภาษณ์ แบบมีโครงสร้าง
การสัมภาษณ์มีความสําคัญอย่างไรประโยชน์ของการสัมภาษณ์ เพื่อตรวจสอบคุณสมบัติ และความเหมาะสมกับงานของผู้สมัคร เพื่อให้ข้อมูลแก่ผู้สมัคร ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อการตัดสินใจก่อนการรับข้อเสนอเข้าทำงาน เพื่อทดสอบดูว่า ผู้สมัครมีความสนใจในงานที่สมัครจริงหรือไม่
การสัมภาษณ์งานมีกี่ลักษณะ6 รูปแบบการสัมภาษณ์ควรรู้. 1.การสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง (Structure interview) ... . 2.การสัมภาษณ์แบบไม่มีโครงสร้าง (Unstructured interview) ... . 3.การสัมภาษณ์โดยวิธีการสร้างแรงกดดัน (Stress interview) ... . 4.การสัมภาษณ์แบบเป็นคณะกรรมการ (Board interview) ... . 5.การสัมภาษณ์แบบแพนแนล (Panel interview) ... . 6.การสัมภาษณ์แบบกลุ่ม (Group interview). |