รามเกียรติ์ ตอน นารายณ์ปราบนนทก คำนำ หนังสือเรียนเล่มนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชา 366307 ภาษาและเทคโนโลยีดิจิทัล ผู้จัดทำขอขอบคุณ อาจารย์ราชการ สังขวดี เป็นอย่างยิ่ง ที่ได้ให้คำแนะนำและ คณะผู้จัดทำ สารบัญ คำนำ สารบัญ บทที่ 1 ประวัติความเป็นมา ความเป็นมา บทที่ 2 รามเกียรติ์ ตอน นารายณ์ปราบนนทก เรื่องย่อ รามเกียรติ์ บทที่ 3 บทละครน่ารู้ บทที่ 4 ตัวละครสำคัญ สารบัญ บทที่ 5 คุณค่าวรรณคดี คุณค่าด้านวรรณศิลป์ บทที่ 6 เกร็ดความรู้และข้อคิด เกร็ดความรู้ แบบฝึกหัด QR CODE Animation นารายณ์ปราบนนทก บรรณานุกรม คณะผู้จัดทำ บทที่ 1 ขอบคุณภาพจาก : WorawitNu PhotoBook ความเป็นมา รามเกียรติ์ของไทยได้รับเค้าเรื่องมาจาก "มหากาพย์รามายณะ" ภาพจิตรกรรมฝาผนังที่วัดพระแก้ว เรื่อง รามเกียรติ์ 2 ผู้แต่ง พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช มีพระนามเดิมว่า พระองค์เป็นพระมหากษัตริย์ไทยรัชกาลที่ 1 ในราชวงศ์จักรี ทรงขึ้น 3 จุดมุ่งหมายในการแต่ง พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชทรงพระราชนิพนธ์ขึ้นด้วย ลักษณะคำประพันธ์ บทละครในเรื่องรามเกียรติ์แต่งด้วย กลอนบทละคร 4 หลักในการแต่งกลอนบทละคร 1 คำ ในวรรคหนึ่ง มีได้ตั้งแต่ 6-9 คำ แต่ที่นิยมมักเป็น 6-7 คำ สัมผัส ให้ถือหลักเกณฑ์ของกลอนสุภาพเป็นหลัก เพราะกลอนบทละคร 2 เป็นกลอนผสม ในบทหนึ่งอาจจะมี กลอน6 กลอน7 กลอน8 หรือกลอน9 3 เสียงวรรณยุกต์ท้ายวรรค ที่นิยมในกลอนสุภาพ ในกลอนบทละคร วรรคแรกหรือวรรคสดับของบทละคร นิยมใช้ คำนำหรือคำขึ้นต้น 4 เพื่อขึ้นความใหม่หรือเปลี่ยนทำนองร้องใหม่ คำนำใช้ตั้งแต่ 2-4พยางค์ 5 ตัวอย่างแผนผังกลอนบทละคร คำนำ เมื่อนั้น พระตรีภพลบโลกเรืองศรี (รามเกียรติ์ : รัชกาลที่ 1) 6 การขึ้นต้นกลอนบทละคร เมื่อนั้น ใช้สำหรับ ตัวละครเอกของเรื่อง เช่น ตัวเอกหรือกษัตริย์ คือ กลอน6, กลอน7, กลอน8, หรือกลอน9 ผสมกัน ตัวอย่าง เมื่อนั้น พระอิศวรบรมรังสรรค์ บัดนั้น คำแหงหนุมานชาญสมร มาจะกล่าวบทไป ถึงเทพไทเรืองศรี 7 การอ่านกลอนบทละคร การอ่านกลอนบทละคร ควรอ่านเป็นจังหวะ โดยมีช่วงจังหวะหยุดสั้น ๆ ถ้าคำในวรรคมี 7 คำ ควรอ่านเป็นจังหวะ ooo/oo/oo หรือ พระอิศวร / บรม / รังสรรค์ 8 บทที่ 2 รามเกียรติ์ เรื่องย่อ รามเกียรติ์ 1 เริ่มด้วยกล่าวสดุดีแนวพระราชดำริในการทรงพระราชนิพนธ์ รามเกียรติ์ แล้วจึงเข้าสู่เนื้อเรื่องตั้งแต่หิรันตยักษ์ม้วนแผ่นดิน ครั้นพระชนกฤๅษีเก็บผอบได้จึงเลี้ยงนางเป็นพระธิดา ภายหลัง 10 เรื่องย่อ รามเกียรติ์ 2 ฝ่ายทศกัณฐ์ฝันร้าย พิเภกแนะนำให้ส่งนางสีดาคืน ทศกัณฐ์กริ้ว 11 เรื่องย่อ รามเกียรติ์ 3 จ า ก นั้ น สี ด า ข อ ลุ ย ไ ฟ เ พื่ อ พิ สู จ น์ ใ ห้ เ ห็ น ถึ ง ค ว า ม บ ริ สุ ท ธิ์ ข อ ง ต น เ อ ง ค รั้ น อ ยู่ ต่ อ ม า น า ง ม ณ โ ฑ ใ ห้ กำ เ นิ ด ไ พ น า สุ ริ ย ว ง ศ์ ซึ่ ง เ ป็ น ลู ก ข อ ง 12 เรื่องย่อ รามเกียรติ์ 4 ท้าวจักรวรรดิอุปภิเษกไพนาสุริยวงศ์ขึ้นครองกรุงลงกา ฝ่าย อ สุ ร ผั ด ห ล า น พิ เ ภ ก อ อ ก ติ ด ต า ม ห า ห นุ ม า น ผู้ เ ป็ น พ่ อ เ พื่ อ ข อ ค ว า ม ช่ ว ย เ ห ลื อ ต่อมาฤๅษีชุบพระลบให้นางอีกองค์หนึ่ง เมื่อเจริญวัยขึ้น คราว ต่อมาพระลบมาช่วยพระมงกุฎหนี พระรามต้องยกทัพตามมาสู้ 13 เรื่องย่อ รามเกียรติ์ 5 ระหว่างเดินป่าก็ได้รบชนะยักษ์อีกหลายครั้งกว่าจะกลับคืนเมือง สุ ด ท้ า ย พ ร ะ อิ ศ ว ร ต้ อ ง เ ก ลี้ ย ก ล่ อ ม ใ ห้ พ ร ะ ร า ม กั บ น า ง สี ด า คื น ดี กั น แ ล้ ว จึ ง 14 เรื่องย่อ รามเกียรติ์ ตอน นารายณ์ปราบนนทก นนทกเป็นยักษ์ พระอิศวร เทวดาเหล่านั้น บ้างตบหัว โล้นเกลี้ยง 15 เรื่องย่อ รามเกียรติ์ ตอน นารายณ์ปราบนนทก นนทกที่แค้นใจมาก นิ้วเพชรแก่ตน ผู้นั้นจะตาย พระอิศวร 16 เรื่องย่อ รามเกียรติ์ ตอน นารายณ์ปราบนนทก เมื่อได้นิ้วเพชร เทวดาทุกตน เสียสิ้น พระอินทร์จึง ก็กริ้วจึงขอให้ 17 เรื่องย่อ รามเกียรติ์ ตอน นารายณ์ปราบนนทก พระนารายณ์ได้ งดงาม นามว่า เมื่อนนทกเห็นเข้า ให้นนทกรำตาม 18 เรื่องย่อ รามเกียรติ์ ตอน นารายณ์ปราบนนทก ท่าสุดท้าย คือต้องใช้นิ้วชี้ขา ไปถูกขา ขาของ นางสุวรรณอัปสร 19 เรื่องย่อ รามเกียรติ์ ตอน นารายณ์ปราบนนทก นนทกเห็นดังนั้น ตนนั้นมีสองมือ พระนารายณ์ 20 เรื่องย่อ รามเกียรติ์ ตอน นารายณ์ปราบนนทก ส่วนพระองค์ ที่มีสองมือ เมื่อตรัสแล้ว 21 บทที่ 3 ตัวอย่าง 1 เหลือบเห็นสตรีวิไลลักษณ์ พิศพักตร์ผ่องเพียงแขไข เมื่อนนทกได้เห็นนางอัปสรที่มีรูปโฉมงามเกินกว่าใคร หน้าผ่องใสเหมือน พระจันทร์ ปากสวย ผมสวย ตาสวย มือสวย สวยเหมือนนางฟ้า สวยอย่างที่หาใคร เปรียบไม่ได้ ก็หลงรักหลงชอบนางอัปสรทันที 23 ตัวอย่าง 2 เทพนมปฐมพรหมสี่หน้า สอดสร้อยมาลาเฉิดฉิน นางอัปสรร่ายรำในท่าต่างๆ 18 ท่า ได้แก่ เทพนม ปฐม พรหมสี่หน้า สอดสร้อยมาลา 24 ตัวอย่าง 3 บัดนั้น นนทกผู้มีอัชฌาสัย นนทกอ้างว่า เพื่อป้องกันตนเองถูกรังแก จึงขอพรว่า “ให้นิ้วข้าเป็นเพชรมีฤทธิ์ที่สามารถชี้ ครั้นพระอิศวรได้รับฟังความทุกข์ใจของนนทกและการถวายสัตย์ปฏิญาณต่อหน้าเบื้องพระพักตร์ 25 ตัวอย่าง 4 เมื่อนั้น ฝ่ายนางรัชดามเหสี - นนทกเกิดเป็นทศกัณฐ์ โอรสของท้าวลัสเลียนกับรางรัชดาแห่งกรุงลงกา 26 บทที่ 4 พระอิศวร พระอิศวร เป็นเทพเจ้าสำคัญองค์หนึ่ง มีพระกายสีขาว แต่พระศอมีสีนิลเพราะเคย พระอิศวรมีพระนามเรียกต่างๆ เช่น มเหศวร พระตรีศุลี พระศุลี พระศิวะ พระอิศรา 28 พระนารายณ์ พระนารายณ์ เป็นเทพเจ้าฝ่ายปราบปราม มีพระกายสีดอกตะแบก(สีม่วง) และมี พระนารายณ์มีพระนามเรียกต่างๆ กัน เช่น พระสี่กร ศรีสังข์กร พระกฤษณะ 29 นางสุวรรณอัปสร นางสุวรรณอัปสร เป็นนางฟ้าจำแลงขององค์พระนารายณ์ เมื่อครั่งที่นนทกใช้นิ้วเพชร นนทกพบนางสุวรรณอัปสรจึงหลงรักและรำท่าต่างๆ ตามนาง จนถึงท่า "นาคา 30 นนทก นนทก เป็นยักษ์ที่ทำหน้าที่ล้างเท้าเทวดาอยู่ที่เชิงบันไดเขาไกรลาส ถูกเหล่า 31 เหล่าเทวดา เหล่าเทวดา กลั่นแกล้งลูบหัว ตบหัวบ้าง ถอนผมบ้าง จนหัวล้าน นนทกมีความ 32 บทที่ 5 1. คุณค่าด้านวรรณศิลป์ ลีลาในวรรณคดี 1. เสาวรจนี คือ (ชมโฉม ชมความงาม) การชมความงามทั้งของตัว เหลือบเห็นสตรีวิไลลักษณ์ พิศพักตร์ผ่องเพียงเเขไข งามโอษฐ์งามเเก้มงามจุไร งามนัยน์เนตรงามกร งามถันงามกรรณงามขนง งามองค์ยิ่งเทพอัปสร งามจริตกิริยางามงอน งามเอวงามอ่อนทั้งกายา 2. นารีปราโมทย์ คือ (บทเกี้ยวพาราสี) การเล้าโลมเกี้ยวพาราสีหรือพูด อันซึ่งธุระของเจ้า หนักเบาจงเเจ้งให้ประจักษ์ 3.พิโรธวาทัง คือ (บทตัดพ้อต่อว่า หรือ บทโกรธ) ดังตอนที่นนทก บัดนั้น นนทกน้ำใจเเกล้วกล้า 34 4. สัลลาปังคพิสัย คือ (บทเศร้าโศก คร่ำครวญ พร่ำเพ้อ พระองค์ผู้ทรงสักดาเดช ไม่โปรดเกศเเก่ข้าบทศรี กรรมเวรสิ่งใดดังนี้ ทูลพลางโศกีรำพัน ความงามด้านภาษา 1. การซ้ำคำ เช่น ตอนชมความงามของนางสุวรรณอัปสร เหลือบเห็นสตรีวิไลลักษณ์ พิศพักตร์ผ่องเพียงเเขไข งามโอษฐ์งามเเก้มงามจุไร งามนัยน์เนตรงามกร งามถันงามกรรณงามขนง งามองค์ยิ่งเทพอัปสร งามจริตกิริยางามงอน งามเอวงามอ่อนทั้งกายา 2. การใช้คำให้เกิดจินตภาพ (อารมณ์สะเทือนใจ) ดังความว่า อยู่บันไดไกรลาสเป็นนิจ สุราฤทธิ์ตบหัวเเล้วลูบหน้า 35 3. การสรรคำที่สื่อความหมาย ถึงสิ่งเดียวกันมาใช้อย่างหลากหลาย พระอิศวร พระสยมภูวญาณ พระอิศราธิบดี เจ้าไตรโลกา พระนารายณ์ พระสี่กร พระจักรา พระหริวงศ์ โวหารภาพพจน์ อุปมาโวหาร การเปรียบเทียบให้เห็นภาพ เช่น จนผมโก๋นโล้นเกลี้ยงถึงเพียงหู ดูเงาในน้ำเเล้วร้องไห้ ฮึดอัดขัดเเค้นเเน่นใจ ตาเเเดงดั่งเเสงไฟฟ้า ต้องสุบรรณเทวานาคี ดั่งพิษอสุนีไม่ทนได้ 36 2. คุณค่าทางด้านเนื้อหาและสังคม 2.1 การให้ความรู้เกี่ยวกับท่ารำ ลักษณะของท่ารำต่าง ๆ ที่เรียกว่า “รำแม่บท” หมายถึง ท่าที่เป็นหลักของการรำหรือ 2.2 ความสัมพันธ์ระหว่างคนต่างฐานะ เหลือเกื้อกูล ไม่ข่มเหงน้ำใจกัน เรื่องระหว่างนนทกกับเหล่าเทวดา ก็จะไม่เกิดขึ้น 2.3 ความโกรธและความอาฆาตรุนแรง เทวดาล้มตายเป็นจำนวนมาก สร้างความปั่นป่วนให้เทวสังคม พระอิศวรจึงต้อง 2.4 สะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อในเรื่องการกลับชาติมาเกิด ซึ่งเป็นความเชื่อ 2.5 พฤติกรรมของการจองเวร ก่อให้เกิดการล้างแค้นที่ไม่สิ้นสุด 2.6 คติธรรมจากเรื่องนี้สามารถนำไปใช้ในการดำรงชีวิตประจำวันได้ หมดความอดทนหรือแก้แค้นเมื่อมีโอกาส ทั้งยัง สะท้อนให้เห็นว่าการลุ่มหลง 37 บทที่ 6 ทำ ไ ม ต้ อ ง ใ ช้ นิ้ ว ชี้ ที่ นิ้วชี้ เป็นนิ้วที่แสดงถึงอำนาจ ที่ทำหน้าที่ล้างเท้าเทวดา เป็นนิ้วเพชร เพื่อที่จะได้มีอำนาจ 39 พ ร ะ ลั ก ษ ณ์ คื อ ใ ค ร พระลักษณ์ คือ สังข์และบัลลังก์ อวตารมาเกิดเป็นพระอนุชา 40 ท่ า รำ ข อ ง น า ง สุ ว ร ร ณ อั ป ส ร ถือได้ว่ามีความสำคัญ ของนางสุวรรณอัปสร มีดังนี้ 1. เทพนม 2. ปฐม 3. พรหมสี่หน้า 4. สอดสร้อยมาลา 13. มยุเรศฟ้อน 14. ลมพัดยอดตอง 15. พรหมนิมิต 41 ข้ อ คิ ด ที่ ไ ด้ 1. การใช้อำนาจอย่างมีคุณธรรม 2. การใช้สติปัญญาสำคัญกว่าการใช้กำลัง 5. ควรมีเมตตาต่อผู้อื่น จึงจะทำให้สังคมร่มเย็นเป็นสุข 42 คำศัพท์ท้ายบท คำศัพท์ ความหมาย กระเษียรวารี เกษียร สมุทรหรือทะเลน้ำนม 43 คำศัพท์ท้ายบท คำศัพท์ ความหมาย พระองค์ทรงสังข์คทาธร พระนารายณ์ ตามคติอินเดียว่ามีสี่กรถือสังข์ 44 คำศัพท์ท้ายบท คำศัพท์ ความหมาย พระกาย ร่างกาย 45 แบบฝึกหัด |