ดนตรี กับ การ ดำรง ชีวิต

การดำรงชีวิตในปัจจุบันมีปัจจัยแวดล้อมต่างๆ  มากมายที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงสังคมในอดีตมาจนถึงปัจจุบัน  ส่งผลให้มนุษย์ที่อยู่ร่วมกันในสังคมเกิดการปรับตัวเพื่อที่จะสามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างสงบสุข  เช่น  การเข้าแถวเพื่อซื้อสิ่งของอุปโภคบริโภคต่างๆ  เพื่อให้มีระเบียบไม่แย่งชิงกัน  เป็นต้น

จากการปรับเปลี่ยนสิ่งต่างๆ  ในสังคม  ส่งผลต่อความบันเทิง  ความสนุกสนานของคนในสังคมเช่นเดียวกัน  สังเกตได้ว่าในอดีตเราสามารถชมการแสดงดนตรีได้ในเฉพาะโรงละครหรือโรงมหรสพเท่านั้น  แต่ในปัจจุบันด้วยการดำเนินชีวิตที่รีบเร่ง  ส่งผลให้มนุษย์แสวงหาความบันเทิงได้น้อยลง  การแสดงดนตรีส่วนใหญ่จึงถูกจัดขึ้นในสวนสาธารณะ  ร้านอาหารหรือห้างสรรพสินค้าแทน  เพื่อให้มนุษย์หาความรื่นรมย์ได้สะดวกกว่าในอดีต

ในชีวิตประจำวันของเรามีการนำดนตรีเข้าไปประยุกต์ใช้ในชีวิตเป็นอย่างมาก  ทั้งนี้อาจเกิดจากความก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยีการติดต่อสื่อสาร  การคมนาคมที่เจริญก้าวหน้าและพัฒนามากยิ่งขึ้น  เราสามารถพบเห็นการนำดนตรีไปใช้ในชีวิตประจำวันได้  ดังนี้

• การบรรเลงดนตรีในการเปิดและปิดงานที่เป็นพิธีการต่างๆ สามารถทำให้ผู้ร่วมงานทราบได้ว่าขณะนี้เป็นการบรรเลงดนตรีเพื่อเปิดงาน  ซึ่งอาจจะใช้การรัวกลองเพื่อบ่งบอกสัญญาณ
• การบรรเลงดนตรีในขณะขับร้องบทกลอน หรือทำนองเสนาะในโอกาสสำคัญต่างๆ  เช่น การขับเสภาในวันแม่แห่งชาติ  เป็นต้น
• การบรรเลงดนตรีในขบวนแห่ต่างๆ เช่น  งานอุปสมบท  การแห่ขันหมาก  งานรื่นเริงต่างๆ  โดยส่วนใหญ่นิยมใช้วงแตรวงในการบรรเลง  เนื่องจากเป็นวงดนตรีที่บรรเลงเพลงที่สนุกสนานครึกครื้น  เหมาะสมกับประเภทของงานต่างๆ
• การบรรเลงดนตรีประกอบการแสดงละคร การบรรเลงดนตรีนั้นจะขึ้นอยู่กับประเภทของละครและบทละคร  เช่น  ละครกำลังดำเนินเรื่องในฉากของการสู้รบ  ดนตรีที่ใช้ประกอบการแสดงควรมีความตื่นเต้น  เร้าใจ  ซึ่งอาจจะใช้วงปี่พาทย์เครื่องคู่เพื่อเพิ่มเสียงดนตรีให้ฮึกเหิมมากขึ้น
• การบรรเลงดนตรีในพิธีหลวงและพิธีราษฎร์มีความแตกต่างกันซึ่งขึ้นอยู่กับประเภทของงานนั้น เช่น  การแห่พระบรมศพจะบรรเลงดนตรีด้วยวงปี่ไฉน-กลองชนะ  ส่วนพิธีศพของราษฎร์จะบรรเลงดนตรีด้วยวงปี่พาทย์นางหงส์  เป็นต้น

ดนตรีเป็นของคู่กับวัฒนธรรมประเพณี  เราจะสังเกตเห็นได้ว่าเมื่อเราจะมีประเพณีอะไรสักอย่าง  สิ่งที่จะขาดเสียไม่ได้นั่นก็คือ  ดนตรีประกอบพิธี  เช่น  ประเพณีโกนจุก  เราก็ต้องใช้ดนตรีประกอบพิธีการโกนจุกด้วย  แต่ถ้าหากไม่ใช้ก็ไม่ผิดอะไร  แต่เราจะรู้สึกเหมือนว่ามันขาดอะไรไปอย่างหนึ่ง  แม้กระทั่งประเพณีการเผาศพเราก็ยังต้องมีดนตรีเข้าไปเกี่ยวข้อง

3.1 ���Ȩ���������ͧ (�ѹʹ���, 2542)