นวัตกรรม Best Practice ปฐมวัย

การพัฒนาความสามารถทางการพูดของเด็กปฐมวัย 

โดยใช้หนังสือนิทานภาพประกอบการจัดประสบการณ์ 

ชุดคำคล้องจอง

แบบเสนอผลงาน/นวัตกรรมการปฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best  Practice) 

**********************************

ประเภท  ครูผู้สอน                  สาขา  ปฐมวัย

ชื่อผลงาน   การพัฒนาความสามารถทางการพูดของเด็กปฐมวัยโดยใช้หนังสือนิทานภาพ
               ประกอบการจัดประสบการณ์  ชุดคำคล้องจอง  

          
ชื่อผู้เสนอผลงาน  นางณณัท  ไทยประคอง          ตำแหน่ง ครูชำนาญการพิเศษ                       

โรงเรียน  ชุมชนเลิศพินิจพิทยาคม 
สังกัด    สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 2   อำเภอลำลูกกา  จังหวัดปทุมธานี  

โทรศัพท์   02 -9292725                           มือถือ  086 -8809211
E-Mail     

1.ความสำคัญของผลงานหรือนวัตกรรมที่นำเสนอ

          1.1  ความเป็นมาและสภาพปัญหา
              จากการประเมินผลพัฒนาการ  ตามหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช  2546 มาตรฐานคุณลักษณะที่พึงประสงค์ ในมาตรฐานที่  9  ตัวบ่งชี้ที่  1  ซึ่งได้กำหนดไว้ว่า เด็กอายุ 4 ปี สามารถสนทนาโต้ตอบ เล่าเรื่องเป็นประโยคได้อย่างต่อเนื่อง  ฟังแล้วสามารถปฏิบัติตามคำสั่งที่ต่อเนื่องได้   ซึ่งผลจากการประเมินทักษะทางการพูดของเด็กปฐมวัยปีที่ 1 โรงเรียนชุมชนเลิศพินิจพิทยาคม จำนวน 25 คน เด็กมีทักษะทางการพูดที่ไม่เหมาะสม คือ พูดไม่ชัด ไม่กล้าพูด  ไม่กล้าแสดงความคิดเห็น  ไม่สามารถเล่าเป็นประโยคต่อเนื่องได้  อยู่ในระดับที่ต้องปรับปรุง  คิดเป็นร้อยละ 48.00  ซึ่งถือว่าเป็นปัญหาที่ต้องได้รับการแก้ไข  นอกจากนี้การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขณะที่เด็กปฏิบัติกิจกรรมเสริมประสบการณ์  กิจกรรมสร้างสรรค์  และกิจกรรมเสรี เด็กยังขาดความมั่นใจในการพูด ขาดทักษะในการสื่อสาร ไม่กล้าพูดหรือไม่กล้าแสดงความคิดเห็น  พูดด้วยเสียงที่ขาดความชัดเจนต่อเนื่อง   มีจังหวะการพูดที่ไม่เหมาะสม พูดไม่ตรงประเด็น  ใช้คำศัพท์ที่เหมาะสมกับวัยได้น้อย  ใช้คำพูดเป็นประโยคเชื่อมโยงเป็นเรื่องราวเพื่อสื่อความหมายให้ผู้ฟังเกิดความเข้าใจ ได้ไม่ชัดเจน
         1.2 แนวทางการแก้ปัญหาและพัฒนา          

           จากเหตุผลดังที่ได้กล่าวมา  ข้าพเจ้าจึงมีความสนใจที่จะพัฒนาความสามารถทางการพูดของเด็ก โดยการใช้หนังสือนิทานภาพประกอบการจัดประสบการณ์ชุดคำคล้องจอง เป็นสื่อในการจัดประสบการณ์  เพื่อพัฒนาการสื่อสารด้านการพูด  การกล้าพูด  กล้าแสดงความคิดเห็น และมีทักษะในการสื่อสารที่เหมาะสมกับวัย   
2.จุดประสงค์และเป้าหมายของการดำเนินงาน  
              2.1 จุดประสงค์ของการดำเนินงาน
               2.1.1 เพื่อพัฒนาความสามารถทางการพูดของเด็กปฐมวัยปีที่ 1  จำนวน  25 คน โดยการใช้หนังสือนิทานภาพประกอบการจัดประสบการณ์ ชุดคำคล้องจอง
           2.1.2 เพื่อให้เด็กมีความมั่นใจในการพูด  พูดได้ชัดเจนและถูกต้อง

2.1.3เพื่อให้เด็กสามารถสร้างองค์ความรู้ได้  ฟังแล้วสามารถปฏิบัติตาม บอกและเล่าอย่างต่อเนื่องได้      
        2.2 เป้าหมายของการดำเนินงาน
             2.2.1 เด็กมีทักษะการพูด คือพูดได้ถูกต้อง  ขัดเจน  มีความมั่นใจในการพูด อยู่ในระดับดี –ดีมาก
            2.2.2 เด็กสามารถสร้างองค์ความรู้จากคำคล้องจอง วาดภาพและเล่าเรื่องราวอย่างต่อเนื่องได้
3.กระบวนการผลิตผลงาน หรือขั้นตอนการดำเนินงาน
        3.1 การออกแบบผลงาน/นวัตกรรม
           วิธีการและลำดับขั้นตอนในการสร้างหนังสือนิทานภาพประกอบการจัดประสบการณ์ ชุดคำคล้องจองมีดังนี้
            3.1.1 ศึกษาแนวคิด/ทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง ซึ่งได้แก่
                - ความสามารถทางการพูดของเด็กปฐมวัย
                - การจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะทางภาษา(การพูด)ของเด็กปฐมวัย
                - การพูด
                - นิทาน  / คำคล้องจอง
           3.1.2 วิเคราะห์หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2546 ตามมาตรฐานคุณลักษณะที่พึงประสงค์
           3.1.3 ศึกษาหลักการ  จุดมุ่งหมาย คุณลักษณะตามวัย และโครงสร้างหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2546  เพื่อให้ทราบเนื้อหาการจัดประสบการณ์ วัสดุ อุปกรณ์ในการสร้างหนังสือนิทานภาพ  จัดทำแผนการจัดประสบการณ์
          3.1.3 วิเคราะห์ผลการประเมินปัญหาทางการพูดของเด็กปฐมวัย  ปีการศึกษา 2554-2555  ผลการประเมินคุณภาพภายนอก (สมศ.) รอบ 3 ปีการศึกษา 2555
          3.1.4 ออกแบบกิจกรรมการพัฒนาความสามารถทางการพูดของเด็กปฐมวัยโดยใช้หนังสือนิทานภาพประกอบการจัดประสบการณ์  ชุดคำคล้องจอง  หน่วยตัวเรา  จำนวน  11 เรื่อง  ได้แก่
                    1.ตัวเรา  2.ร่างกายของเรา   3. ผิวหนังของเรา  4. ผมของเรา  5.ตาของเรา  

                    6. หูของเรา 7.จมูกของเรา  8.ปาก ฟัน ลิ้น ของเรา 9. มือและเล็บของเรา 

                    10. มือและแขนของเรา  11.เท้าและขาของเรา
      3.2 การดำเนินงานตามกิจกรรม ตามวงจรคุณภาพเดมมิ่ง (Deming Cycle หรือ PDCA )คือ วงจรการบริหารงานคุณภาพ ประกอบด้วย
          3.2.1 ขั้นวางแผน  ศึกษาหลักการ  จุดมุงหมาย คุณลักษณะตามวัย และโครงสร้างหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2546  เพื่อให้ทราบเนื้อหาการจัดประสบการณ์ วัสดุ อุปกรณ์ในการสร้างหนังสือนิทานภาพ  จัดทำแผนการจัดประสบการณ์  วิเคราะห์ผลการประเมินปัญหาทางการพูดของเด็กปฐมวัย  ปีการศึกษา 2554-2555  ผลการประเมินคุณภาพภายนอก (สมศ.) รอบ 3 ปีการศึกษา 2555
              3.2.2 ขั้นดำเนินการจัดกิจกรรมการพัฒนาความสามารถทางการพูดของเด็กปฐมวัยโดยใช้หนังสือนิทานภาพประกอบการจัดประสบการณ์ชุดคำคล้องจอง หน่วยตัวเรา จำนวน 11 เรื่อง 11 สัปดาห์ๆละ1เรื่อง ในกิจกรรมเสริมประสบการณ์ โดยครูนำหนังสือนิทานภาพ ชุดคำคล้องจองมาให้เด็กดู  และครูเปิดหนังสือไปทีละหน้า พร้อมกับอ่านให้เด็กฟังด้วยเสียงที่ชัดเจนมีจังหวะสม่ำเสมอจนจบเรื่อง 

              - เด็กอ่าน / พูดคำคล้องจองตามครูทีละวรรคทีละภาพไปจนจบเรื่อง  
              - เด็กและครูร่วมกันสนทนาและแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับความหมายของคำคล้องจอง 
              - เด็กอ่าน / พูดคำคล้องจองตามครูพร้อมทำท่าทางประกอบตามจินตนาการอย่างอิสระ

              3.3.3 ขั้นตรวจสอบประเมินผล  จากการจัดกิจกรรมการพัฒนาความสามารถทางการพูดของเด็กปฐมวัยโดยใช้หนังสือนิทานภาพประกอบการจัดประสบการณ์  ชุดคำคล้องจอง พบว่าเด็กปฐมวัยที่ได้รับ การจัดกิจกรรม โดยใช้หนังสือนิทานภาพ ประกอบการจัดประสบการณ์  ชุดคำคล้องจอง จากผลสรุปในแบบประเมินพฤติกรรมความสามารถทางการพูดของเด็กปฐมวัย ตลอดทั้ง  11 สัปดาห์  มีความสามารถทางการพูดเปลี่ยนแปลงไปในทางที่สูงขึ้นตลอดช่วงเวลาของการจัดกิจกรรม
               3.3.4 ขั้นปรับปรุงและพัฒนา  ได้มีการศึกษาความสามารถทางการพูดโดยการใช้กิจกรรมอย่างอื่น เช่น การใช้ปริศนา คำทายประกอบภาพวาด การใช้เพลง การแสดงบทบาทสมมติ ควบคู่กับการศึกษา การใช้หนังสือนิทานภาพ ประกอบการจัดประสบการณ์ ชุดคำคล้องจองเพื่อพัฒนาหรือส่งเสริมพฤติกรรม ด้านอื่น ๆ เช่น  ความมีวินัยในตนเอง  ทักษะทางด้านการคิด หรือแม้กระทั้งการพัฒนาทักษะการอ่าน และการเขียนในระดับช่วงชั้นที่สูงขึ้น   
         3.3ประสิทธิภาพของการดำเนินงาน
                 จากการจัดกิจกรรมการพัฒนาความสามารถทางการพูดของเด็กปฐมวัยโดยใช้หนังสือนิทานภาพประกอบการจัดประสบการณ์  ชุดคำคล้องจอง  หน่วยตัวเรา  จำนวน  11 เรื่อง 11 สัปดาห์ เด็กมีพัฒนาการทางการพูดที่ดีขึ้น  กล่าวคือเด็กมีความกระตือรือร้นที่จะพูด  กล้าพูด  กล้านำเสนอความคิด  กล้าตอบคำถามและท่องคำคล้องจองด้วยความสนใจและตั้งใจ  พูดออกเสียงได้อย่างชัดถ้อยชัดคำ สามารถบอกหรือสรุปประเด็นที่เป็นองค์ความรู้จากภาพคำคล้องจอง  เข้าใจเรื่องราวที่ได้ยินได้ฟัง  สามารถปฏิบัติตามคำสั่งได้ อย่างต่อเนื่องและถูกต้อง สามารถพูดหรือนำเสนอเรื่องราวเพื่อสื่อความหมายให้ผู้อื่นเข้าใจได้ และจากการจัดกิจกรรมพบว่าเด็กที่ขึ้นไปอยู่ในชั้นอนุบาลปีที่ 2 ซึ่งเป็นตัวนักเรียนเข้าร่วมแข่งขันกิจกรรมเล่านิทานประกอบสื่อ  กิจกรรมปั้นดินน้ำมัน  และกิจกรรมการสร้างภาพด้วยการฉีก  ตัด ปะกระดาษ   สามารถเล่าเรื่องราวประกอบสื่อ  ประกอบภาพได้อย่างมั่นใจ กล้าแสดงออก  และพูดด้วยน้ำเสียงที่ถูกต้องชัดเจนและมั่นใจในตัวเองสูง
         3.4 การใช้ทรัพยากร ในการจัดกิจกรรมการพัฒนาความสามารถทางการพูดของเด็กปฐมวัยโดยใช้หนังสือนิทานภาพประกอบการจัดประสบการณ์  ชุดคำคล้องจอง บางครั้งครูอาจจะใช้ของจริง  เช่นตัวเด็กเอง  เพื่อนๆ  หรือตัวครูเป็นสื่อในการทำกิจกรรมแทนหนังสือนิทานภาพ  ทั้งนี้เพื่อสร้างความตื่นเต้นแปลกใหม่ให้กับเด็กๆ                                                 
4. ผลการดำเนินการ /ผลสัมฤทธิ์/ประโยชน์ที่ได้รับ
          4.1ผลที่เกิดตามจุดประสงค์  เด็กมีทักษะทางภาษาการพูดที่ดีขึ้น  กล้าพูด  กล้าแสดงออก  มีความมั่นใจในการถาม-ตอบ  กล้าแสดงความคิดเห็น และมีทักษะในการสื่อสารที่เหมาะสมกับวัย  ส่งผลให้เด็กมีความมั่นใจ  ในการทำกิจกรรมต่างๆร่วมกับผู้อื่นและสามารถเข้าร่วมแข่งขันในกิจกรรมเล่านิทานประกอบสื่อ  การปั้นดินน้ำมัน และการสร้างภาพด้วยการฉีก  ตัด ปะกระดาษ  ส่งผลให้ได้รับรางวัลดังต่อไปนี้
          4.2 ผลสัมฤทธิ์ของงาน
               1.ปีพ.ศ. .2556 ได้รับรางวัลเหรียญทองชนะเลิศในการแข่งขันเล่านิทานประกอบสื่อ  รางวัลเหรียญทองชนะเลิศการสร้างภาพด้วยการฉีก ตัด ปะกระดาษ ซึ่งจะเป็นตัวแทนไปแข่งขันระดับภาค ณ จังหวัดเพชรบุรี  และรางวัลเหรียญเงิน การปั้นดินน้ำมัน เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 2
              2.ปีพ.ศ. 2554-2555  ได้รับรางวัลเหรียญเงินการแข่งขันการสร้างภาพด้วยการฉีก ตัด ปะกระดาษ    ระดับภาคตะวันออกงานศิลปหัตถกรรมนักเรียนครั้งที่ 61 จังหวัดกาญจนบุรี  และครั้งที่ 62  จังหวัดระยอง
              3. ปีพ.ศ. 2554-2556 ได้รับรางวัลเหรียญทองชนะเลิศ 3 ปีซ้อน  ในการแข่งขันกิจกรรมการสร้างภาพด้วยการฉีก ตัด ปะกระดาษ  ระดับเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 2
            4.3 ประโยชน์ที่ได้รับ
               4.3.1หนังสือนิทานภาพประกอบการจัดประสบการณ์ ชุดคำคล้องจอง  สามารถกระตุ้นความสนใจ ให้เด็กเกิดสมาธิ  มีความสนใจในการเรียนรู้ในเวลาที่ยาวนานขึ้น  เด็กเกิดความสุขสนุกกับการเรียนรู้ได้เป็นอย่างดี
               4.3.2หนังสือนิทานภาพประกอบการจัดประสบการณ์ ชุดคำคล้องจอง  ที่ได้จัดไว้ในมุมหนังสือ-นิทาน  เพื่อให้เด็กเกิดนิสัยรักการอ่านหนังสือ   สามารถส่งเสริมนิสัยรักการอ่านหนังสือแก่เด็กได้เป็นอย่างดี  ซึ่งประเมินได้จากพฤติกรรมการหยิบจับหนังสือนิทานภาพ ชุดคำคล้องจอง มาเปิดอ่านด้วยความสนใจ
               4.3.3หนังสือนิทานภาพประกอบการจัดประสบการณ์ ชุดคำคล้องจอง  จะกระตุ้นให้ผลงานศิลปะสร้างสรรค์ของเด็กโดยเฉพาะการวาดภาพระบายสีมีความสวยงามชัดเจนและมีความสร้างสรรค์มากยิ่งขึ้น   เด็กจะมีความพิถีพิถันในการสร้างสรรค์ผลงานอย่างประณีต  ทำงานอย่างมีจุดมุ่งหมาย  และนำเสนอผลงาน ได้อย่างมั่นใจรวมถึงเด็กจะกล้าพูดมากขึ้นด้วย
5. ปัจจัยความสำเร็จ
              1.ได้รับการส่งเสริม  สนับสนุนด้านการจัดการศึกษา จากผู้บริหาร รองผู้บริหาร ฝ่ายการเงินจัดสรรงบประมาณให้อย่างเพียงพอ
              2.ด้านการจัดการเรียนการสอน  ได้รับการส่งเสริมจากเพื่อนร่วมงาน  เป็นที่ปรึกษา คอยให้กำลังใจ  และให้คำแนะนำในการออกแบบสื่อนวัตกรรม
              3.ได้รับความร่วมมือจากเด็ก  ผู้ปกครอง  และชุมชนเป็นอย่างดี  เด็กสนใจและมีความสุขในขณะทำกิจกรรมโดยใช้หนังสือนิทานภาพคำคล้องจอง  ในด้านผู้ปกครองและชุมชนให้การสนับสนุนโดยการยืมหนังสือนิทานไปเล่าให้บุตรหลานฟังที่บ้าน  ซึ่งส่งผลให้มีการพัฒนาที่ต่อเนื่องและยั่งยืน               
6. บทเรียนที่ได้รับ (Lesson  Learned)
            6.1. ผลที่เกิดจากการจัดประสบการณ์ทำให้พัฒนาการทางการพูดของเด็กดีขึ้นกล้าพูดกล้าแสดงออก มีความมั่นใจในการถาม-ตอบ  กล้าแสดงความคิดเห็น และมีทักษะในการสื่อสารที่เหมาะสมกับวัย  
            6.2 เด็กสามารถพูดออกเสียงได้อย่างชัดถ้อยชัดคำ  พูดได้อย่างต่อเนื่องโดยมีจังหวะของการพูด ที่พอเหมาะไม่เร็วไม่ช้าจนเกินไป  ใช้ถ้อยคำได้อย่างเชื่อมโยงไม่ติดขัดและชัดเจน
             6.3 สามารถแสดงออกในการเป็นผู้นำ –ผู้ตามที่ดี และอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุขแนวทางในการพัฒนาเพิ่มเติมให้ประสบผลสำเร็จมากยิ่งขึ้น ครูผู้สอนมีบทบาทในการสนับสนุนส่งเสริม ให้เด็กพัฒนาตนเองได้เต็มตามศักยภาพ โดยอำนวยความสะดวก สร้างบรรยากาศที่อบอุ่นเป็นกันเอง กระตุ้นให้เด็กอยากเรียนรู้  และเนื่องจากโรงเรียนชุมชนเลิศพินิจพิทยาคม มีห้องเรียนคู่ขนาน(เด็กพิเศษเรียนร่วม)จึงได้นำหนังสือนิทานภาพประกอบการจัดประสบการณ์ ชุดคำคล้องจอง  ไปทดลองใช้เพื่อพัฒนา ความสามารถทางการพูดของเด็กกลุ่มนี้ต่อไป
7. การเผยแพร่ / การได้รับการยอมรับ / รางวัลที่ได้รับ
       7.1 การเผยแพร่
           7.1.1.เผยแพร่ผลงานไปยังโรงเรียนต่างๆ ในเครือข่าย และโรงเรียนนอกเครือข่าย โดยเผยแพร่                เป็นเอกสารและซีดี
            7.1.2 การเผยแพร่ในเว็ปไซต์ของโรงเรียน
            7.1.3 การเผยแพร่ในเว็ปไซต์ของเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 2
        7.2 การได้รับการยอมรับ ผู้รายงานได้รับมอบหมายให้เป็นคณะกรรมการการดำเนินการแข่งขันงานศิลปหัตถกรรมนักเรียน ระดับสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 2
             รางวัลที่ได้รับด้านนักเรียน
             1. ปีพ.ศ. .2556 ได้รับรางวัลเหรียญทองชนะเลิศในการแข่งขันเล่านิทานประกอบสื่อ  รางวัลเหรียญทองชนะเลิศการสร้างภาพด้วยการฉีก ตัด ปะกระดาษ  ซึ่งจะเป็นตัวแทนไปแข่งขันระดับภาค ณ จังหวัดเพชรบุรี  และรางวัลเหรียญเงิน การปั้นดินน้ำมัน เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 2
             2. ปีพ.ศ. 2554-2555  ได้รับรางวัลเหรียญเงินการแข่งขันการสร้างภาพด้วยการฉีก ตัด ปะกระดาษ    ระดับภาคตะวันออกงานศิลปหัตถกรรมนักเรียนครั้งที่ 61 จังหวัดกาญจนบุรี  และครั้งที่ 62  จังหวัดระยอง
             3.  ปีพ.ศ. 2554-2556 ได้รับรางวัลเหรียญทองชนะเลิศ 3 ปีซ้อน  ในการแข่งขันกิจกรรม การสร้างภาพด้วยการฉีก ตัด ปะกระดาษ  ระดับเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 2
               รางวัลที่ได้รับด้านครู
             1.รับโล่รางวัลครูดีศรีลำลูกกาของอำเภอลำลูกกา  เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 2
             2.รับรางวัลครูดีในดวงใจ     

แบบเสนอผลงาน/นวัตกรรมการปฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best  Practice)

สาขา  ปฐมวัย

ชื่อผลงาน   การพัฒนาความสามารถทางการพูดของเด็กปฐมวัย

โดยใช้หนังสือนิทานภาพประกอบการจัดประสบการณ์ ชุดคำคล้องจอง

ผู้เสนอผลงาน

นางณณัท  ไทยประคอง 

ตำแหน่ง ครูชำนาญการพิเศษ

โรงเรียน  ชุมชนเลิศพินิจพิทยาคม

สังกัด  สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 2

อำเภอลำลูกกา  จังหวัดปทุมธานี 

ตารางการวิเคราะห์ความสอดคล้องของคำคล้องจองกับหน่วยการเรียนรู้และสาระที่ควรเรียนรู้

 ประโยชน์ที่ได้จากการใช้นวัตกรรม

1 เด็กกิดทักษะพื้นฐานทางการพูดโดยการใช้หนังสือนิทานภาพประกอบการจัดประสบการณ์ชุดคำคล้องจอง   พูดออกเสียงคำง่ายๆได้ถูกต้องและชัดเจนขึ้น

             2. เด็กมีความพึงพอใจ สนุกสนาน เพลิดเพลินและสนใจในลักษณะรูปเล่มและภาพในหนังสือนิทานภาพประกอบคำคล้องจองที่ผู้ศึกษาสร้างขึ้น

            3.เด็กเกิดความรู้ความเข้าใจในเรื่องที่ฟังจากการเล่านิทาน และสามารถสรุปเป็นองค์ความรู้ของตนเองได้

           4. ครูได้แนวทางการพัฒนาทักษะด้านอื่น ๆ ของเด็กปฐมวัยด้วยรูปแบบการจัดกิจกรรมการเล่านิทานโดยใช้หนังสือนิทานภาพประกอบประกอบการจัดประสบการณ์  ชุดคำคล้องจอง