ปลาที่สําคัญในทวีปยุโรป

เศรษฐกิจทวีปยุโรป

เกษตรกรรม และการเลี้ยงสัตว์ ส่วนใหญ่จะปลูกพืชอาหาร เช่น ข้าวสาลี ข้าวบาร์เลย์ ข้าวโพด มันฝรั่ง องุ่น พืชตระกูลส้ม  

 เขตเพาะปลูกอยู่ในยุโรปตะวันตก ภาคตะวันออกและภาคใต้ของอังกฤษ ภาคเหนือและภาคตะวันตกของฝรั่งเศส ตอนเหนือของเยอรมนี  ยูเครน  พืชที่สำคัญคือ ข้าวสาลี ปลูกได้มากที่สุดคือ  ยูเครน  รองลงไปคือ  ฝรั่งเศส  อิตาลี  สเปน  โรมาเนีย  บัลแกเรีย  เยอรมนี  ฮังการี  ข้าวโอ๊ต  ข้าวบาร์เลย์  ข้าวไรย์  ถั่ว  มันฝรั่ง  ปลูกได้โดยทั่วไป  องุ่น ส้ม มะกอก มะนาว แอปเปิลและผลไม้ชนิดต่างๆ ปลูกได้มากเขตอากาศแบบเมดิเตอร์เนียน ได้แก่ประเทศอิตาลี ฝรั่งเศส สเปน กรีซ ต้นแฟล็กซ์ ใช้ใบทำป่านลินิน ปลูกมากในโปแลนด์  เบลเยียม
แหล่งเพาะปลูกสำคัญอยู่ในเขตที่ราบใหญ่ มีการประมงในเขตทะเลเหนือ แบ่งออกตามลักษณะเขตอากาศ คือ

• เขตภูมิอากาศภาคพื้นสมุทรชายฝั่งตะวันตก ได้แก่ประเทศสหราชอาณาจักร เบลเยียม เนเธอร์แลนด์ เดนมาร์ก สวีเดน มีการเกษตรแบบผสม คือ การเพาะปลูกควบคู่กับการเลี้ยงสัตว์ เช่น ปลูกข้าวสาลี ข้าวโอ๊ต ข้าวบาร์เลย์ และ เลี้ยงโคนม
  2 เขตภูมิอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน ได้แก่ประเทศสเปน โปรตุเกส อิตาลี กรีซ มีการปลูกพืชตระกูลส้ม องุ่น มะกอก มะนาว ข้าวสาลี ข้าวโพด สัตว์เลี้ยง คือ แพะ แกะ วัวเนื้อ
  1.3 เขตภูมิอากาศแบบทุ่งหญ้ากึ่งทะเลทราย เป็นเขตแห้งแล้ง มีการเลี้ยง โคเนื้อ แพะ แกะ และ ม้า ในเขตทุ่งหญ้าสเตปป์ เขตนี้มีการปลูกข้าวสาลี มากที่สุด
  1.4 เขตภูมิอากาศแบบทุนดรา มีอากาศหนาวเย็นมาก บริเวณตอนเหนือของประเทศ นอร์เวย์ ฟินแลนด์ ไอซ์แลนด์ เลี้ยงกวางเรนเดียร์ เร่ร่อนย้ายที่ตามฤดูกาล

ไอร์แลนด์เกษตรกรรม ทวีปยุโรปมีการใช้ที่ดินทำการเกษตรกรรมอย่างหนาแน่น ยกเว้นบริเวณที่มีอากาศหนาวเย็นในภาคเหนือ และบริเวณเทือกเขาสูง แทบไม่มีพื้นที่ใดที่ปล่อยว่างไว้โดยไม่ใช้ประโยชน์ทางการเกษตร นอกจากนี้ผลผลิตทางการเกษตรกรรมอยู่ในเกณฑ์สูงมากด้วย สาเหตุที่ทวีปยุโรปมีความก้าวหน้าทางเกษตรกรรมมาก เนื่องจากปัจจัยต่างๆ ดังต่อไปนี้ คือ

ความเหมาะสมด้านภูมิอากาศ
พื้นที่ส่วนใหญ่ของทวีปมีอากาศอบอุ่น ฤดูเพาะปลูกยาวนาน มีฝนตกเพียงพอที่จะทำการเพาะปลูกได้ โดยไม่ค่อยมีปัญหาการขาดแคลนน้ำ หรือมีฝนตกชุกเกินไปจนเกิดน้ำท่วมไร่นาเสียหาย

ความเจริญด้านวิชาการและเทคโนโลยีการเกษตร 
เกษตรกรรู้จักปรับปรุงดิน โดยการใช้ปุ๋ยและการไถที่ถูกต้อง มีการคัดเลือกพันธุ์พืชและพันธุ์สัตว์ของทวีปยุโรปมีชื่อเสียงไปทั่วโลก นอกจากนี้ยังมีการใช้เครื่องจักรทุ่นแรงช่วยในการเกษตร ทำให้ประหยัดแรงงานและได้ผลผลิตสูง

ความเหมาะสมด้านการตลาด 
เนื่องจากทวีปยุโรปมีประชากรหนาแน่น และประชากรในเมืองมีอัตราสูง ทำให้ความต้องการผลิตผลเกษตรกรรมมีมาก เกษตรกรจึงสามารถหาตลาดจำหน่ายผลิตผลได้ง่าย นอกจากนี้ยังมีมาตรการต่างๆ ในด้านการตลาดที่ทำให้เกษตรกรขายผลิตผลของตนได้ราคาดี

เขตเกษตรกรรมของทวีปยุโรป
เนื่องจากทวีปยุโรปมีความแตกต่างในด้านภูมิอากาศ และภูมิประเทศของท้องถิ่นอาจแบ่งเขตเกษตรกรรมของทวีปยุโรป ออกได้เป็น 5 เขตใหญ่ๆ ดังนี้

เขตเกษตรกรรมแบบผสม
เป็นเขตที่มีการเพาะปลูกและเลี้ยงสัตว์ควบคู่กันไป พืชที่ปลูกได้แก่ ข้าวสาลี บ้าวบาเลย์ ข้าวไรย์ มันฝรั่ง หัวผักกาดหวาน หญ้า ส่วนสัตว์เลี้ยง ได้แก่ โคเนื้อ โคนม แกะ อาจจะเน้นความสำคัญของพืชหรือสัตว์อย่างหนึ่งอย่างใดมากเป็นพิเศษตามความต้องการของตลาดก็ได้ เขตเกษตรกรรมแบบนี้มีแพร่หลายมากที่สุดในทวีป โดยเฉพาะในภาคตะวันตก และภาคกลางของทวีปในเขตประเทศฝรั่งเศส เยอรมนี และสเปน

เขตเกษตรกรรมแบบเมดิเตอร์เรเนียน
เป็นเขตที่เหมาะสำหรับการปลูกพืชผลที่เจริญเติบโตได้ดีในภูมิอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน ซึ่งมีฝนตกค่อนข้างน้อย และมีแสงแดดมาก พืชสำคัญ ได้แก่ ส้ม มะนาว องุ่น มะกอก มีอยู่ตามบริเวณชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียนในยุโรปภาคใต้ ได้แก่ อิตาลี กรีซ

เขตปลูกข้าวสาลี
เป็นเขตที่มีการปลูกข้าวสาลีในไร่ขนาดใหญ่ คล้ายคลึงกับเขตปลูกข้าวสาลีในทวีปอเมริกาเหนือ ได้แก่ ในบริเวณภาคกลาง เช่น ฮังการี โรมาเนีย อูเครนและภาคใต้ของรัสเซีย

การเลี้ยงสัตว์ เลี้ยงไปตามลักษณะภูมิประเทศและภูมิอากาศ เขตทุนดรา มีการเลี้ยงกวางเรนเดียร์ / เขตทุ่งหญ้าสเตปป์ มีการเลี้ยงโคเนื้อ แพะ แกะ ม้า /  เขตเมดิเตอร์เรเนียน มีการเลี้ยงโคเนื้อ และแกะ / เขตภูเขาสูง และที่ราบสูง มีการเลี้ยงโคเนื้อ  โคนม  แกะ / เขตอบอุ่นชื้นตอนเหนือของคาบสมุทรบอลข่าน  มีการเลี้ยงสุกรด้วยข้าวโพด / เขตภาคพื้นสมุทรชายฝั่งตะวันตก  มีการทำฟาร์มโคนม

เขตทำไร่ปศุสัตว์
เป็นเขตที่มีการเลี้ยงสัตว์ในไร่นาขนาดใหญ่ ซึ่งมีภูมิอากาศค่อนข้างแห้งแล้งไม่เหมาะสำหรับการปลูกพืช ได้แก่ บริเวณชายฝั่งทะเลแคสเปียนในภาคใต้สุดของอูเครนและรัสเซีย

เขตเลี้ยงสัตว์แบบเร่ร่อน
เป็นเขตที่มีการเลี้ยงสัตว์แบบเร่ร่อนย้ายที่ไปตามฤดูกาล เนื่องจากพื้นที่ขาดความอุดมสมบูรณ์ ได้แก่ บริเวณชายฝั่งมหาสมุทรอาร์กติกทางตอนเหนือของทวีป ซึ่งมีภูมิอากาศแบบทุนดรา สัตว์เลี้ยงสำคัญ คือ กวางเรนเดียร์ ซึ่งพบได้ในประเทศฟินแลนด์ ไอซ์แลนด์ และนอร์เวย์

การทำป่าไม้
เนื่องจากทวีปยุโรปมีประชากรหนาแน่น และมีการใช้ที่ดินทางเกษตรกรรมอย่างกว้างขวาง ฉะนั้นเนื้อที่ป่าไม้จึงมีไม่มากนัก บริเวณที่เป็นแหล่งป่าไม้ขนาดใหญ่ ได้แก่ ในเขตภูมิอากาศแบบไทกา ในคาบสมุทรสแกนดิเนเวีย แะภาคเหนือของรัสเซีย นอกจากนี้ก็มีแหล่งป่าไม้ขนาดย่อยๆ กระจัดกระจายอยู่ในภาคกลางและภาคใต้ของทวีป โดยเฉพาะอย่างยิ่งตามบริเวณที่เป็นภูเขา ซึ่งไม่เหมาะสำหรับการเกษตรพบมากในประเทศฟินแลนด์ สวีเดน รัสเซีย นอร์เวย์ ในบริเวณป่าสน ซึ่งเป็นไม้เนื้ออ่อน นำมาผลิตเป็นเยื่อกระดาษกระดาษถึงแม้จะมีเนื้อที่ป่าไม้ไม่มาก แต่ทวีปยุโรปก็มีความสำคัญในด้านผลผลิตของป่าไม้มากพอสมควร โดยมีผลผลิตร้อยละ 30 ของผลผลิตทั่วโลก สาเหตุที่ทวีปยุโรปมีการผลิตไม้ได้มาก เนื่องจากป่าไม้ในยุโรปส่วนใหญ่เป็นไม้ที่ปลูกขึ้น มีการคัดเลือกพันธ์ และการดูแลจัดการที่ดี ทำให้ได้ผลผลิตสูง มีมาตรการควบคุมดูแล และอนุรักษ์ป่าไม้ให้อยู่ในสภาพที่ดี การตัดชักลากไม้ทำได้สะดวก เพราะส่วนใหญ่เป็นป่าโปร่ง เกษตรกรนิยมกันพื้นที่ถือครองไว้ส่วนหนึ่งให้เป็นป่าไม้ เพื่ไม้มีค่าทางเศรษฐกิจ คือป่าไม้สน เป็นไม้เนื้ออ่อน มีประโยชน์ในการทำอุตสาหกรรมเยื่อกระดาษ แหล่งใหญ่อยู่ในประเทศนอร์เวย์ สวีเดน ฟินแลนด์ ตอนเหนือของรัสเซีย รัฐบาลของประเทศต่างๆในทวีปยุโรป ส่งเสริมให้มีการอนุรักษ์ป่า และปลูกป่าทดแทนอตัดไม้มาใช้สอยในครอบครัวของตน หรือเพื่อจำหน่าย ป่าไม้ขนาดย่อมๆ จึงมีแทรกอยู่ในเขตเกษตรกรรมโดยทั่วไป

การประมง
ยุโรปมีชายฝั่งทะเลยาวและเว้าแหว่งมาก เหมาะแก่การพักอาศัยของสัตว์น้ำ ทั้งยังมีกระแสน้ำอุ่นแอตแลนติกเหนือไหลเลียบชายฝั่งประเทศฝรั่งเศสขึ้นไปถึงชายฝั่งประเทศนอร์เวย์ ในหน้าหนาวน้ำจึงไม่เป็นน้ำแข็ง ทำให้น่านน้ำของยุโรปมีปลาอุดมสมบูรณ์ตลอดปี แหล่งประมงทีสำคัญของยุโรป ได้แก่ บริเวณน่านน้ำทะเลเหนือ ทะเลนอร์วีเจียน และเกาะไอซ์แลนด์ ประเทศที่มีความสำคัญด้านการประมงของยุโรป ได้แก่ อังกฤษ ฝรั่งเศส เนเธอร์แลนด์ นอร์เวย์ และไอซ์แลนด์แหล่งประมงที่สำคัญอยู่ในเขตทะเลเหนือ เป็นเขตน้ำตื้นชายฝั่งทวีป มีกระแสน้ำอุ่นแอตแลนติกเหนือ ไหลผ่าน ทำให้น้ำไม่เป็นน้ำแข็งในฤดูหนาว มีแหล่งปลาชุกชุม ชื่อ ดอกเกอร์แบงก์ (Dogger Bank)แหล่งประมงที่สำคัญ ได้แก่ ทะเลเหนือ โดยเฉพาะบริเวณที่กระแสน้ำอุ่นแอตแลนติกเหนือบรรจบกับกระแสน้ำเย็นกรีนแลนด์ตะวันออก เกิดเป็นแหล่งที่มีปลาชุกชุมมากแห่งหนึ่งของโลกเรียกว่า  ดอกเกอร์แบงก์  ประเทศที่จับปลาได้มาก  สหราชอาณาจักร  ไอซ์แลนด์  นอร์เวย์ / บริเวณอ่าวบิสเคย์จนถึงทะเลเมดิเตอร์เรเนียน โดยเฉพาะบริเวณทะเลดำ ทะเลสาบการทำเหมืองแร่
แร่เศรษฐกิจที่สำคัญมากของทวีปยุโรป คือ แร่ถ่านหิน และแร่เหล็ก ซึ่งมีปริมาณการผลิตเป็นจำนวนมากในประเทศต่างๆ แหล่งถ่านหินที่สำคัญ ได้แก่ บริเวณภาคเหนือของฝรั่งเศส ภาคกลางของเบลเยี่ยม ลุ่มแม่น้ำรูห์ในเยอรมนี ภาคใต้ของโปแลนด์ และรัสเซีย ส่วนแหล่งแร่เหล็กที่สำคัญ ได้แก่ ภาคเหนือและภาคกลางของสวีเดน ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของฝรั่งเศส และภาคใต้ของรัสเซีย

นอกจากถ่านหินและแร่เหล็กแล้ว ยังมีแร่อื่นๆ ที่มีความสำคัญ ได้แก่ น้ำมันปิโตรเลียม และก๊าซธรรมชาติซึ่งมีแหล่งผลิตในทะเลเหนือ เนเธอร์แลนด์ เยอรมนี โรมาเนีย และรัสเซีย แร่บอกไซด์ ในยูโกสลาเวีย และกรีซ แร่โพแทชและแร่ฟอตเฟต ในเยอรมนีและโปแลนด์

แคสเปียนและแม่น้ำโวลกา มีการจับปลาสเตอร์เจียน มาทำเป็นไข่ปลาคาร์เวียร์

ทวีปยุโรปมีความก้าวหน้าทางอุตสาหกรรมมากกว่าทวีปอื่นๆ เพราะมีแหล่งแร่เหล็กและถ่านหินที่อุดมสมบูรณ์
แหล่งแร่ถ่านหิน มีแหล่งสำคัญคือ

ภาคกลางและภาคเหนือของประเทศอังกฤษ
ภาคเหนือของประเทศฝรั่งเศส
ภาคกลางของเบลเยียม
ลุ่มแม่น้ำรูห์ ในประเทศเยอรมนี
แคว้นไซลีเซีย ภาคใต้ของโปแลนด์
ประเทศอื่นๆ เช่น สาธารณรัฐเช็ก สาธารณรัฐสโลวัก สาธารณรัฐยูเครน และสหพันธรัฐรัสเซีย

แหล่งแร่เหล็ก มีแหล่งสำคัญคือ

ภาคเหนือและภาคกลางของสวีเดน
แคว้นลอเรนซ์ของฝรั่งเศส
คริวอยร็อก ในสาธารณรัฐยูเครน

แหล่งน้ำมันปิโตรเลียม มีอยู่ 2 แหล่ง คือ

ในทะเลเหนือ ประเทศอังกฤษและนอร์เวย์เป็นผู้ผลิตที่สำคัญ
ในประเทศโรมาเนีย ชายฝั่งทะเลดำและสาธารณรัฐยูเครนเป็นผู้ผลิต ที่สำคัญ

– ถ่านหิน แหล่งสำคัญอยู่ทางภาคเหนือของสหราชอาณาจักร ภาคกลางของเบลเยียม  ลุ่มแม่น้ำรูห์ของเยอรมนี ภาคใต้ของโปแลนด์ ภาคเหนือของเช็ก  สโลวัก  ยูเครน  ไซบีเรียของรัสเซีย

– เหล็ก แหล่งสำคัญคือ แหล่งคิรูนาและเยลีวาร์ทางตอนเหนือของสวีเดน /แหล่งคริวอยร็อกในยูเครน/แหล่งลอเรนซ์ทางตะวันออกเฉียงใต้ของฝรั่งเศส

– น้ำมันดิบและก๊าซธรรมชาติ แหล่งสำคัญของยุโรปอยู่ในบริเวณทะเลเหนือ และรอบๆทะเลสาบแคสเปียน

– บอกไซต์ เมื่อนำถลุงแล้วได้อะลูมิเนียม แหล่งผลิตสำคัญอยู่ทางภาคใต้ของฝรั่งเศส ยูโกสลาเวีย ฮังการี เทือกเขาอูราลในรัสเซีย

– โพแทช ใช้ในอุตสาหกรรมปุ๋ยและสบู่ แหล่งผลิตอยู่ในประเทศฝรั่งเศส เยอรมนี สเปน รัสเซีย

อุตสาหกรรม
ยุโรปได้ชื่อว่าเป็นทวีปอุตสาหกรรม เพราะเกือบทุกประเทศมีประชากรผู้ใช้แรงงานส่วนใหญ่อยู่ในภาคอุตสาหกรรม แหล่งอุตสาหกรรมส่วนใหญ่อยู่ในยุโรปตะวันตก เช่น สหราชอาณาจักร ฝรั่งเศส เยอรมนี เนเธอร์แลนด์ ส่วนยุโรปตะวันออกอยู่ใน รัสเซีย ยูเครน เบลารุสทวีปยุโรปมีความก้าวหน้าทางด้านอุตสาหกรรมมาก โดยแทบทุกประเทศ ยกเว้นประเทศเล็กๆ จะมีราไยด้จากอุตสาหกรรมมากกว่าจากอาชีพอื่นๆ ประเทศที่ขึ้นชื่อมากทางด้านอุตสาหกรรม ได้แก่ สหราชอาณาจักร ฝรั่งเศส เยอรมนี เบลเยี่ยม สวีเดน ล้วนมีรายได้จากอุตสาหกรรมมากกว่า 1/3 ของรายได้ทั้งหมดของประเทศแหล่งอุตสาหกรรม แต่เดิมรวมตัวกันหนาแน่นในบริเวณที่มีแร่ถ่านหินและแร่เหล็ก แต่ในปัจจุบันกระจายตัวกว้างขวางขึ้น เช่น ในบริเวณที่มีการผลิตไฟฟ้าพลังน้ำได้ในราคาถูก และบริเวณเมืองใหญ่ๆ ที่มีการคมนาคมขนส่งสะดวก อุตสาหกรรมที่ขึ้นชื่อ ได้แก่ การถลุงเหล็ก และผลิตเหล็กกล้า การผลิตยานพาหนะ และอุปกรณ์การขนส่ง เช่น รถยนต์ รถไฟ เครื่องบิน และเรือเดินสมุทร การผลิตเคมีภัณฑ์ การผลิตอุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์

3.1 ประเทศอังกฤษ ศูนย์กลางอุตสาหกรรมอยู่ในแหล่งถ่านหินคือ ภาคเหนือ และ ภาคกลาง เช่น เมืองเบอร์มิงแฮม แมนเชสเตอร์ เชฟฟิลด์ ผลิตเหล็ก และเหล็กกล้า เครื่องจักร ยานพาหนะ เมืองกลาสโกว์ มีชื่อเสียงในการต่อเรือ
3.2 ประเทศฝรั่งเศส มณฑลอัลซาส ลอเรนซ์ เป็นแหล่งถ่านหินผลิตเหล็กและเหล็กกล้า เมืองลีออง มีอุตสาหกรรมทอผ้า กรุงปารีส ผลิตน้ำหอม ออกแบบเครื่องแต่งกาย ผลิตรถยนต์
3.3 ประเทศเยอรมนี บริเวณลุ่มแม่น้ำไรน์ และแม่น้ำรูห์ ผลิตเหล็ก และเหล็กกล้า เครื่องจักร ยานพาหนะ บริเวณเมืองหลวงและเมืองท่า เป็นเขตอุตสาหกรรม ต่อเรือ เครื่องใช้ไฟฟ้า แปรรูปผลผลิตทางการเกษตร
3.4 ประเทศอิตาลี บริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำโป ผลิตเหล็ก เหล็กกล้า ต่อเรือ เครื่องจักร ยานพาหนะ

พาณิชยกรรม  เนื่องจากยุโรปความเจริญก้าวหน้าทางอุตสาหกรรมและเทคโนโลยี ทำให้ยุโรปมีการติดต่อค้าขายกับภูมิภาคอื่นและมีการตั้งกลุ่มทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศ เช่น สหภาพยุโรป (EU-European Union) สมาคมการค้าเสรีแห่งยุโรป (EFTA-European Free Trade Association) ตลาดการค้าขายระหว่างประเทศ ได้แก่ ประเทศต่างๆที่อยู่ในยุโรปและประเทศอเมริกาเหนือ

4.1 สินค้าเข้า คืออาหาร วัตถุดิบสำหรับโรงงานอุตสาหกรรม และน้ำมันเชื้อเพลิง
4.2 สินค้าออก คือวัตถุสำเร็จรูปที่ผลิตจากโรงงานอุตสาหกรรม

การคมนาคมขนส่ง

ยุโรปเป็นทวีปที่มีการคมนาคมขนส่งเจริญก้าวหน้ามาก

– ทางรถยนต์ มีทางหลวงเชื่อมระหว่างเมือง เขตอุตสาหกรรมและประเทศต่างๆ มีระยะทางยาวประมาณ 1 ใน 5 ของทางรถยนต์ของโลก

– ทางรถไฟ ทวีปยุโรปมีทางรถไฟยาว 1 ใน 3 ของทางรถไฟในโลก ประเทศที่มีทางรถไฟยาวเมื่อเฉลี่ยต่อเนื้อที่แล้วมากที่สุด คือ เบลเยียม รองลงมาคือ สหราชอาณาจักร สวิตเซอร์แลนด์  เมืองที่เป็นศูนย์กลางการคมนาคมทางรถไฟคือ ปารีส ลอนดอน เบอร์ลิน วอร์ซอ มอสโก

– ทางอากาศ แต่ละประเทศต่างก็มีสายการบินเป็นของตนเอง ใช้ติดต่อระหว่างเมืองภายในประเทศ ระหว่างประเทศ และระหว่างทวีป ศูนย์กลางการบินส่วนใหญ่เป็นเมืองหลวงของแต่ละประเทศ

– ทางน้ำ แม่น้ำสำคัญที่ใช้ในการคมนาคมขนส่งภายในประเทศและระหว่างประเทศ ได้แก่ แม่น้ำไรน์ แม่น้ำเซน แม่น้ำดานูบ แม่น้ำโวลกา แม่น้ำโอเดอร์ และมีการขุดคลองเพื่อการคมนาคม เช่น คลองคีล ในเยอรมนี เชื่อมระหว่างทะเลบอลติกกับทะเลเหนือ คลองมีดีในฝรั่งเศสเชื่อมทะเลเมดิเตอร์เรเนียนกับมหาสมุทรแอตแลนติก

5.1 การคมนาคมทางบก ประเทศที่มีทางรถยนต์หนาแน่นที่สุด คือ เบลเยียม ประเทศฝรั่งเศสได้ปรับปรุงความเร็วของรถไฟจนเป็นหนึ่งในจำนวนรถไฟที่ วิ่งเร็วที่สุดในโลก
5.2 การคมนาคมทางน้ำ มีคลองขุดที่สำคัญในเยอรมนี คือ คลองคีล (Kiel) เชื่อมระหว่างทะเลเหนือ กับทะเลบอลติก
5.3 การคมนาคมทางอากาศ มีเส้นทางการบินระหว่างเมืองใหญ่ อย่างทั่วถึง และมีเส้นทางการบินติดต่อกับทุกทวีป ทั่วโลก

การรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศ
เพื่อผลประโยชน์ทางด้านการค้า และความร่วมมือทางด้านเศรษฐกิจ ประเทศต่างๆ ในทวีปยุโรปได้รวมตัวกันเป็นกลุ่มทางด้านเศรษฐกิจขึ้น 3 กลุ่มได้แก่

กลุ่มประชาคมยุโรป หรือ (European Communities)EC เป็นการรวมกลุ่มที่มีจำนวนประเทศสมาชิกมากที่สุดถึง 12 ประเทศ ได้แก่ เบลเยี่ยม ฝรั่งเศส เยอรมนี กรีซ ไอร์แลนด์ อิตาลี ลักเซมเบิร์ก เนเธอร์แลนด์ โปรตุเกส สเปน และสหราชอาณาจักร กลุ่มประเทศนี้มีข้อตกลงร่วมกันในอันที่จะยกเลิกข้อจำกัดต่างๆ ในด้านการค้าระหว่างกัน เช่น ยกเลิกภาษีศุลกากร สำหรับสินค้าที่ผลิตขึ้นในประเทศสมาชิก รวมทั้งการเปิดเสรีให้มีการเดินทางของผู้คน และการเคลื่อนย้ายเงินทุนผ่านเขตแดนซึ่งกันและกันโดยไม่มีข้อจำกัด กลุ่มประเทศนี้นับว่ามีอิทธิพลมากในด้านเศรษฐกิจโลก และเป็นการรวมตัวกันของประเทศที่มีระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยมในทวีปยุโรป

กลุ่มสมาคมการค้าเสรีของยุโรป (European Free Trade Association, EFTA)
เป็นการรวมกลุ่มของประเทศสมาชิกรวม 7 ประเทศ คือ ออสเตรีย ไอซ์แลนด์ นอร์เวย์ สวีเดน สวิตเซอร์แลนด์ ลิกเตนสไตน์ และฟินแลนด์ มีจุดมุ่งหมายเพื่อส่งเสริมการค้าและความร่วมมือทางเศรษฐกิจ โดยยกเลิกการเก็บภาษีศุลกากร และข้อจำกัดทางการค้าระหว่างประเทศสมาชิก ในปัจจุบันกลุ่มประเทศนี้ได้ทำสัญญาตกลงให้มีการค้าเสรีกับกลุ่มประชาคมยุโรปด้วยแล้ว

กลุ่มความช่วยเหลือทางเศรษฐกิจร่วมกัน (Council for Mutual Economic Assistance, COMECON) เป็นการรวมกลุ่มเพื่อความร่วมมือทางเศรษฐกิจของประเทศในยุโรปตะวันออก ที่มีการปกครองระบอบสังคมนิยมคอมมิวนิสต์ รวม 8 ประเทศ คือ สหภาพโซเวียต โปแลนด์ เชโกสโลวะเกีย (สหพันธ์สาธารณรัฐเช็คและสโลวัก) ฮังการี โรมาเนีย แอลบาเนีย บัลกาเรีย และยูโกสลาเวีย อย่างไรก็ตามจากการล่มสลายของสหภาพโซเวียต ซึ่งเป็นประเทศแกนนำสำคัญ กลุ่มโคเมคอนก็ต้องยุติบทบาทลงด้วยเช่นกัน