ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร

ระบบประสาทส่วนปลาย (Peripheral Nervous System: PNS) คือส่วนของระบบประสาทที่แตกแขนงออกมาจากระบบประสาทส่วนกลาง (Central Nervous System: CNS) ทำหน้าที่รับและส่งกระแสประสาทหรือข้อมูลที่ได้รับจากส่วนต่างๆ ของร่างกายเข้าสู่สมองและไขสันหลัง ซึ่งเป็นศูนย์กลางการควบคุมและประมวลผล และนำคำสั่งหรือผลของสิ่งเร้าที่ได้จากการประมวลผลส่งต่อไปปฏิบัติยังหน่วยรับความรู้สึกและอวัยวะรับสัมผัสต่างๆ รวมถึงเซลล์ประสาทและเส้นประสาทที่อยู่นอกระบบประสาทส่วนกลาง เพื่อให้ร่างกายตอบสนองต่อสิ่งเร้าได้อย่างถูกต้อง เช่น ความรู้สึกเจ็บปวด ความรู้สึกร้อนและเย็น การรับรู้แรงกดทับที่ผิวหนัง และการเคลื่อนไหวของร่างกาย เป็นต้น

ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร
ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร

องค์ประกอบของระบบประสาทส่วนปลาย

เส้นประสาทสมอง (Cranial Nerve) 12 คู่ – ทำหน้าที่รับส่งกระแสประสาทสู่สมองและนำคำสั่งการจากสมองส่งต่อไปยังหน่วยปฏิบัติการ

เส้นประสาทไขสันหลัง (Spinal Nerve) 31 คู่ – ทำหน้าที่รับส่งกระแสประสาทสู่ไขสันหลังและนำคำสั่งการจากไขสันหลังส่งต่อไปยังหน่วยปฏิบัติการ เช่น กล้ามเนื้อและต่อมต่างๆ

เซลล์ประสาท (Neuron) นอกระบบประสาทส่วนกลาง – ทำหน้าที่รับข้อมูลจากร่างกายและนำส่งไปยังสมองและไขสันหลัง

ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร
ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร

การทำงานของระบบประสาทส่วนปลายจำแนกได้ 2 ลักษณะ คือ

  1. ระบบประสาทภายใต้อำนาจจิตใจ หรือระบบประสาทโซมาติก (Somatic Nervous System: SNS) ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อโครงร่างที่อยู่ภายใต้อำนาจจิตใจ (Voluntary) เช่น การเดิน การนั่ง การยืน การวาดภาพ หรือการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อบริเวณใบหน้า ปาก และลำคอ
  2. ระบบประสาทภายนอกอำนาจจิตใจ หรือระบบประสาทอัตโนวัติ (Autonomic Nervous System: ANS) ประกอบไปด้วยเซลล์ประสาทและเส้นประสาทจำนวนมาก ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อเรียบ กล้ามเนื้อหัวใจ และระบบของอวัยวะภายในต่างๆ ที่อยู่นอกเหนือการสั่งการของจิตใจ (Involuntary) เช่น การเต้นของหัวใจ การย่อยของกระเพาะอาหาร การหดและขยายตัวของปอด เป็นต้น

นอกจากนี้ ระบบประสาทอัตโนวัติยังทำหน้าที่ควบคุมการตอบสนองกิริยาฉับพลัน หรือ “ปฏิกิริยารีเฟล็กซ์” (Reflex Action) เมื่อมีสิ่งเร้าจากภายนอกเข้ามากระตุ้นที่อวัยวะรับสัมผัส เช่น ข้อศอก หรือหัวเข่า กระแสประสาทจากกล้ามเนื้อดังกล่าวถูกส่งตรงไปยังไขสันหลัง ก่อนที่ไขสันหลังจะสั่งการตอบสนองไปยังกล้ามเนื้อโดยตรง โดยไม่ผ่านกระบวนการประมวลผลในสมอง เพื่อให้กล้ามเนื้อบริเวณรับสัมผัสเกิดการหดตัว หรือหลบหลีกจากสิ่งกระตุ้นทันที

ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร
ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร

ระบบประสาทอัตโนวัติ ยังสามารถแบ่งออกเป็น 2 ระบบย่อย ได้แก่

  • ระบบประสาทซิมพาเทติก (Sympathetic Nervous System) มีศูนย์กลางอยู่บริเวณไขสันหลัง เป็นระบบที่ถูกนำมาใช้ในสภาวะฉุกเฉิน เมื่อร่างกายถูกกระตุ้นอย่างรุนแรงจากสิ่งเร้าภายนอก เพื่อให้ร่างกายเกิดการตื่นตัวและทำการตอบสนอง (สู้ หรือ หนี) โดยร่างกายจะเกิดปฏิกิริยาที่อยู่นอกเหนือการควบคุม เช่น ขนลุก มีอัตราการเต้นของหัวใจเร็วขึ้น เหงื่อออกมากขึ้น รูม่านตาขยายขึ้น เป็นต้น
  • ระบบประสาทพาราซิมพาเทติก (Parasympathetic Nervous System) มีศูนย์กลางอยู่ที่ก้านสมอง (Medulla) และไฮโปทาลามัส (Hypothalamus) เป็นระบบที่ถูกนำมาใช้เมื่อระบบซิมพาเทติกทำงานสิ้นสุดลง เพื่อให้ร่างกายได้ผ่อนคลายและปรับสมดุลเข้าสู่สภาวะปกติ โดยก่อให้เกิดปฏิกิริยาตอบสนอง เช่น อัตราการเต้นของหัวใจช้าลง กระเพาะอาหารและลำไส้ทำงานได้ดีขึ้น และหลั่งน้ำลายได้ตามปกติ เป็นต้น

สืบค้นและเรียบเรียง
คัดคณัฐ ชื่นวงศ์อรุณ


ข้อมูลอ้างอิง

อาจารย์รภัทร เอกนิธิเศรษฐ์ – http://www.elfit.ssru.ac.th/rapat_ek/pluginfile.php/63/mod_page/content/66/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0% B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%97.pdf

ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร


�ٹ���ҧ��äǺ����ͧ�к�����ҷ�������

ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร




�к�����ҷ�����͢��»���ҹ�ҹ�ѹ���ҧ��

ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร



          ��ͧ�����ѹ��ѧ���ٹ���ҧ��äǺ����к�����ҷ�ͧ��ҧ��� ����ͧ
�Ъ����������դ�������ö㹡�äԴ ����֡ ����͹��� ���� �դ����آ�����������ͧ���
�ѧ�Ǻ��������зء��ǹ�ͧ��ҧ��¨֧�ա�����к�����ҷ������˹�����ç���ҧ
�� 2 �к��������������µ�ͤ������㨤��

1.�к�����ҷ��ǹ��ҧ (Central Nervous System : CNS )

���к�����ҷ����˹�ҷ�����ٹ���ҧ���ͤǺ�����÷ӧҹ�ͧ�к�����
�ͧ��ҧ��� �� �Ǻ����������͹��Ǣͧ��������������С�д١�������
����ö��Ѻ�����ҡѺ��Ҿ�Ǵ����

ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร

�Ҿ��� 1.17 ��ͧ�����ѹ��ѧ (�к�����ҷ��ǹ��ҧ)

2. �к�����ҷ�ͺ�͡ (Peripheral Nervous System : PNS ) ��Сͺ����


2.1 ��鹻���ҷ��ͧ (cranial nerve) 12 ���
        - ��ͧ�ء��ǹ������鹻���ҷ��ͧ�¡�͡���繤��� �����Ѻ�ѭ�ҳ
��������֡ ����͡����觤Ǻ���˹��»�Ժѵԧҹ���ͺʹͧ����������

2.2��鹻���ҷ��ѹ��ѧ (spinal nerve)
        - ����鹻���ҷ����¡�͡�ҡ��ѹ��ѧ 31 ���   ���ͷ�˹�ҷ���Ѻ
��������֡�����觡����ѧ˹��»�Ժѵԧҹ (effectors) �� �������������
������ҧ�

ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร

ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร


�Ҿ��� 1.18 �.��ѹ��ѧ�����鹻���ҷ��ѹ��ѧ
                                         �.����dz�����鹻���ҷ��ͧ�͡�ҡ��ͧ (�Ҿ��ҹ��ҧ)

��䡡�õͺʹͧ�������Ǵ�������������¹͡�ͧ�к�����ҷ
����͹�ѹ����ᵡ��ҧ�ѹ���ҧ��
           ����;Ԩ�óҶ֧��÷ӧҹ�ͧ�к�����ҷ�ͧ�ѵ���ա�д١�ѹ��ѧ����٧�о����
�ա�÷ӧҹ�ͧ�к�����ҷ�ͺ�͡�� 2 �к����

1.������ (afferent system)

           ���к����ӡ���ʻ���ҷ��������ǹ��ҧ ��Сͺ�����������ҷ
(neuron����nerve cell) ��觨йӡ���ʻ���ҷ�ҡ����Ѻ(receptors)�������к�����ҷ
��ǹ��ҧ �����¡�������ҷ������ �������ҷ����� (afferent neuron ���� sensory neuron) ������ҧ�� ����㹻�����ҷ�ҡ��ѧ�ͧ��ѹ��ѧ (dorsal root ganglion)

2.�к����͡ (efferent system)

           ���к����ӡ���ʻ���ҷ�ҡ�к�����ҷ��ǹ��ҧ ��ѧ˹��»�Ժѵԧҹ (effectors) ���� 2 �к��ѧ���


2.1 �к�����ҷ��ҵԡ (Somatic Nervous System : SNS)

    ��Сͺ���� �������ҷ���͡ (efferent neuron) ��觤Ǻ������˴���
�ͧ������������к�����������ӹҨ�Ե����� ��鹻���ҷ��ͧ���
��鹻���ҷ��ѹ��ѧ (craniospinal nerves) ��觻�Сͺ������鹻���ҷ��ͧ
(cranial nerves) �ӹǹ 12 ��� �����鹻���ҷ��ѹ��ѧ (spinal nerves)
�ӹǹ 31 ��� ������ҧ�� ��äǺ�����÷ӧҹ�ͧ��������������
�������ҷ�Ѻ��������֡ ���Ѻ����ʻ���ҷ�ҡ˹����Ѻ��������֡��ҹ
��鹻���ҷ��ѹ��ѧ������鹻���ҷ��ͧ��������ѹ��ѧ������ͧ ����
�ż������觡�� �ҡ��鹡���ʻ���ҷ�ж١�觼�ҹ��鹻���ҷ��ѹ��ѧ����
��鹻���ҷ��ͧ��ѧ˹��»�Ժѵԧҹ����繡����������� ������ҧ��
��á�еء�� ����Ͷ١��з�����������

�Ҿ��� 1.19 ����Ͷ١��з�������ҢҨС�еء

          ��õͺʹͧ�¡�á�еء�� ����Ͷ١��з���������Դ����ͧ�� �ѵ��ѵ����¡���
����硫� (reflex) ���ͧ�ҡ����ʻ���ҷ �ҡ˹����Ѻ��������֡�����Ҩм�ҹ�������ҷ
������ѹ��ѧ ���Ǽ�ҹ��ѧ�������ҷ��觡���µç �����ҡ�еء�ѹ������ͧ
�ѧ�������觧ҹ ����������ҡ�÷���ʴ��͡���Դ�������������������¡��� ����硫��͡�ѹ
(reflex action) ��ҧ����硫��͡�ѹ �դ����Ѻ��͹��ҡ����� ��õͺʹͧ����Դ�ҡ
�������º俷��鹺����� ����º��� ���������ʡѺ˹�������ͧ��кͧ ྪ� �����˹����Ѻ
��������֡�����ʡѺ������� ���觼�ҹ����ʤ�������֡��������ѹ��ѧ ��ҹ�������ҹ�ҹ���
��ѹ��ѧ ���Ǩ֧��ҹ��ѧ�������ҷ��觡�� ������еء��˹� 㹢�����ǡѹ
����ʻ���ҷ��ж١����ѧ��ͧ���� ������Դ��������֡����� ��������͹ ��ͧ���
��觡��ŧ�ҷ�����Դ�ĵԡ���������������������ѧ

ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร

�Ҿ��� 1.20 �.����硫��͡�ѹ�ͧ��á�еء������Ͷ١��з�� ���
  �.����硫��͡�ѹ���������º������      

ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร

�Ҿ��� 1.21 ����硫�-���� (reflex arc) ��������������˹�������ͧ��кͧྪ�

          �ҡ�Ҿ��繡�÷ӧҹ�ͧ�к�����ҷ�����ǧ�����¡��� ����硫�-����
(reflex arc) ��Сͺ���� 5 ˹������´ѧ���

2.2 �к�����ҷ�ѵ��ѵ� (Autonomic Nervous System : ANS)

          �к�����ҷ�ѵ��ѵ� ��Сͺ���� �������ҷ���͡ ��觹ӡ���ʻ���ҷ�ҡ
�к�����ҷ��ǹ��ҧ ��ѧ������������º ���������������е�����ҧ� �к�����ҷ
�ѵ��ѵԨФǺ������˴��Ǣͧ������������º��С�÷ӧҹ�ͧ�����������͡�ӹҨ�Ե� ��ҹ����༪ԭ�Ѻ�˵ء�ó������� ����Һ�ҧ����㹪��Ե ����ͧ�֡�֧�˵ء�ó�
㹤��駹�� ���Ш������ ��Ҩ�����֡���������� ���������ç��� ��������������Ҽ�ҹ�
���㨨��鹪��ŧ������������л��� �����֧���蹹�� ?

           ��õͺʹͧ�ѧ������Դ�ҡ��÷ӧҹ�ͧ�к�����ҷ�������͡�ӹҨ�Ե�����
�к�����ҷ�ѵ��ѵ� ��觻�Сͺ���� �к����� 2 �к���� �к�����ҷ�����෵ԡ
(sympathetic nervous system) ����к�����ҷ���ҫ����෵ԡ (parasympathetic
nervous system) �·�� 2 �к����зӧҹ�ç�����ѹ�� ����鹢ͧ����
�к������෵ԡ �С�е�������������������ç��� ���к����ҫ����෵ԡ �з����
�����鹪�������ŧ

           ��÷ӧҹ�ͧ�к�����ҷ�ѵ��ѵ� ��Сͺ���� ˹����Ѻ��������֡ ����Ҩ��������
�������������ͼ��˹ѧ���� ���������ҷ�Ѻ��������֡���Ѻ����ʻ���ҷ��ҹ�ҡ��ѧ
�ͧ��鹻���ҷ��ѹ��ѧ (dorsal root) ��������ѹ��ѧ ��Шҡ��ѹ��ѧ����
�������ҷ�͡仫�ṻ��Ѻ�������ҷ��觡�÷�������ҷ�ѵ��ѵ� (autonomic
ganglion) �����¡�������ҷ����͡�ҡ��ѹ��ѧ�ҷ�������ҷ�ѵ��ѵ� ������
�������ҷ��͹��ṻ�� ������¡�������ҷ��觡�÷���͡�ҡ������ҷ�ѵ��ѵ� ������
�������ҷ��ѧ��ṻ�� ��觨йӡ���ʻ���ҷ��觧ҹ��ѧ������������º�ͧ������
���㹡��������������е�����ҧ�

ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร

�Ҿ��� 1.22 ���º��ºǧ���к�����ҷ��ҵԡ (�) �Ѻǧ���к�����ҷ�ѵ��ѵ� (�)

ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร

�Ҿ��� 1.23 ��äǺ�����÷ӧҹ�ͧ����ҷ�����෵ԡ���
�к�����ҷ���ҫ����෵ԡ

          ��÷ӧҹ�ͧ�к�����ҷ�ѵ��ѵ� �Ѵ������硫��͡�ѹ�����˹��»�Ժѵԧҹ��
������������º���͵�����ҧ� ���� ���˴��Ǣͧ��������ͷ�輹ѧ����������� ����
��û�����͹��� �͡����������� ��������ͻ���ҷ����������ҧ ��͹�����ѧ��ṻ��
�ͧ����ͧ�к���� �ͫԵ����չ ��й����;�๿�Թ ���ͫԵ����չ �ФǺ���˹���
��Ժѵԧҹ�ͧ�к�����ҷ���ҫ���෵ԡ ������;�๿�Թ �ФǺ���˹��»�Ժѵԧҹ
�ͧ�к�����ҷ����෵ԡ

ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร

ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร

ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร

ระบบประสาทโซมาติก (somatic nervous system) มีการทำงานอย่างไร

ระบบประสาทโซมาติกทำงานอย่างไร

ระบบประสาทโซมาติก --> ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อลาย โดยเซลล์ประสาทรับความรู้สึกจะรับกระแสประสาทจากหน่วยรับความรู้สึกผ่านเส้นประสาทไขสันหลังหรือเส้นประสาทสมอง เข้าสู่ไขสันหลังหรือสมอง และกระแสประสาทนำคำสั่งจากสมองจะถูกส่งผ่านเส้นประสาทสมองหรือเส้นประสาทไขสันหลังไปยังหน่วยปฏิบัติงานซึ่งเป็นกล้ามเนื้อลาย บางครั้งอาจทำงาน ...

Somatic มีอะไรบ้าง

2.1 ระบบประสาทโซมาติก (Somatic Nervous System : SNS) ประกอบด้วย เซลล์ประสาทนำออก (efferent neuron) ซึ่งควบคุมการหดตัว ของกล้ามเนื้อเป็นระบบที่อยู่ใต้อำนาจจิตใจได้แก่ เส้นประสาทสมองและ เส้นประสาทไขสันหลัง (craniospinal nerves) ซึ่งประกอบด้วยเส้นประสาทสมอง

ระบบประสาทแบบ SNS ควบคุมกล้ามเนื้อชนิดใด

ระบบประสาทภายใต้อำนาจจิตใจ หรือระบบประสาทโซมาติก (Somatic Nervous System: SNS) ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อโครงร่างที่อยู่ภายใต้อำนาจจิตใจ (Voluntary) เช่น การเดิน การนั่ง การยืน การวาดภาพ หรือการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อบริเวณใบหน้า ปาก และลำคอ

Somatic Reflex มีอะไรบ้าง

ก) รีเฟล็กซ์กาย (somatic reflex) วงจรรีเฟล็กซ์ ประกอบด้วยระบบประสาทกาย เช่น รีเฟล็กซ์ดึงเท้าหนีออกมา.
ระบบการเห็น (visual system).
ระบบการได้ยิน (auditory system).
ระบบการรับรส (gustatory system).
ระบบการรับกลิ่น (olfactory system).
ระบบการทรงตัว (vestibular system).