ระบบประสาทส่วนปลาย (Peripheral Nervous System: PNS) คือส่วนของระบบประสาทที่แตกแขนงออกมาจากระบบประสาทส่วนกลาง (Central Nervous System: CNS) ทำหน้าที่รับและส่งกระแสประสาทหรือข้อมูลที่ได้รับจากส่วนต่างๆ ของร่างกายเข้าสู่สมองและไขสันหลัง ซึ่งเป็นศูนย์กลางการควบคุมและประมวลผล และนำคำสั่งหรือผลของสิ่งเร้าที่ได้จากการประมวลผลส่งต่อไปปฏิบัติยังหน่วยรับความรู้สึกและอวัยวะรับสัมผัสต่างๆ รวมถึงเซลล์ประสาทและเส้นประสาทที่อยู่นอกระบบประสาทส่วนกลาง เพื่อให้ร่างกายตอบสนองต่อสิ่งเร้าได้อย่างถูกต้อง เช่น ความรู้สึกเจ็บปวด ความรู้สึกร้อนและเย็น การรับรู้แรงกดทับที่ผิวหนัง และการเคลื่อนไหวของร่างกาย เป็นต้น Show องค์ประกอบของระบบประสาทส่วนปลาย เส้นประสาทสมอง (Cranial Nerve) 12 คู่ – ทำหน้าที่รับส่งกระแสประสาทสู่สมองและนำคำสั่งการจากสมองส่งต่อไปยังหน่วยปฏิบัติการ เส้นประสาทไขสันหลัง (Spinal Nerve) 31 คู่ – ทำหน้าที่รับส่งกระแสประสาทสู่ไขสันหลังและนำคำสั่งการจากไขสันหลังส่งต่อไปยังหน่วยปฏิบัติการ เช่น กล้ามเนื้อและต่อมต่างๆ เซลล์ประสาท (Neuron) นอกระบบประสาทส่วนกลาง – ทำหน้าที่รับข้อมูลจากร่างกายและนำส่งไปยังสมองและไขสันหลัง การทำงานของระบบประสาทส่วนปลายจำแนกได้ 2 ลักษณะ คือ
นอกจากนี้ ระบบประสาทอัตโนวัติยังทำหน้าที่ควบคุมการตอบสนองกิริยาฉับพลัน หรือ “ปฏิกิริยารีเฟล็กซ์” (Reflex Action) เมื่อมีสิ่งเร้าจากภายนอกเข้ามากระตุ้นที่อวัยวะรับสัมผัส เช่น ข้อศอก หรือหัวเข่า กระแสประสาทจากกล้ามเนื้อดังกล่าวถูกส่งตรงไปยังไขสันหลัง ก่อนที่ไขสันหลังจะสั่งการตอบสนองไปยังกล้ามเนื้อโดยตรง โดยไม่ผ่านกระบวนการประมวลผลในสมอง เพื่อให้กล้ามเนื้อบริเวณรับสัมผัสเกิดการหดตัว หรือหลบหลีกจากสิ่งกระตุ้นทันที ระบบประสาทอัตโนวัติ ยังสามารถแบ่งออกเป็น 2 ระบบย่อย ได้แก่
สืบค้นและเรียบเรียง ข้อมูลอ้างอิง อาจารย์รภัทร เอกนิธิเศรษฐ์ – http://www.elfit.ssru.ac.th/rapat_ek/pluginfile.php/63/mod_page/content/66/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0% B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%97.pdf
1.�к�����ҷ��ǹ��ҧ (Central Nervous System : CNS )
�Ҿ��� 1.17 ��ͧ�����ѹ��ѧ (�к�����ҷ��ǹ��ҧ) 2. �к�����ҷ�ͺ�͡ (Peripheral Nervous System : PNS ) ��Сͺ����
�Ҿ��� 1.18 �.��ѹ��ѧ�����鹻���ҷ��ѹ��ѧ �����ѹ����ᵡ��ҧ�ѹ���ҧ�� ����;Ԩ�óҶ֧��÷ӧҹ�ͧ�к�����ҷ�ͧ�ѵ���ա�д١�ѹ��ѧ����٧�о���� �ա�÷ӧҹ�ͧ�к�����ҷ�ͺ�͡�� 2 �к���� 1.�к������ (afferent system) ���к����ӡ���ʻ���ҷ��������ǹ��ҧ ��Сͺ�����������ҷ 2.�к����͡ (efferent system) ���к����ӡ���ʻ���ҷ�ҡ�к�����ҷ��ǹ��ҧ ��ѧ˹��»�Ժѵԧҹ (effectors) ���� 2 �к��ѧ���
�Ҿ��� 1.19 ����Ͷ١��з�������ҢҨС�еء ��õͺʹͧ�¡�á�еء�� ����Ͷ١��з���������Դ����ͧ�� �ѵ��ѵ����¡��� �Ҿ��� 1.20 �.����硫��͡�ѹ�ͧ��á�еء������Ͷ١��з�� ��� �Ҿ��� 1.21 ����硫�-���� (reflex arc) ��������������˹�������ͧ��кͧྪ� (reflex arc) ��Сͺ���� 5 ˹������´ѧ��� 2.2 �к�����ҷ�ѵ��ѵ� (Autonomic Nervous System : ANS) �к�����ҷ�ѵ��ѵ� ��Сͺ���� �������ҷ���͡ ��觹ӡ���ʻ���ҷ�ҡ ��õͺʹͧ�ѧ������Դ�ҡ��÷ӧҹ�ͧ�к�����ҷ�������͡�ӹҨ�Ե����� ��÷ӧҹ�ͧ�к�����ҷ�ѵ��ѵ� ��Сͺ���� ˹����Ѻ��������֡ ����Ҩ�������� �Ҿ��� 1.22 ���º��ºǧ���к�����ҷ��ҵԡ (�) �Ѻǧ���к�����ҷ�ѵ��ѵ� (�) �Ҿ��� 1.23 ��äǺ�����÷ӧҹ�ͧ����ҷ�����ԡ��� ������������º���͵�����ҧ� ���� ���˴��Ǣͧ��������ͷ�輹ѧ����������� ���� ��û�������� �͡����������� ��������ͻ���ҷ����������ҧ �������ѧ��ṻ�� �ͧ����ͧ�к���� �ͫԵ����չ ��й����;��Թ ���ͫԵ����չ �ФǺ���˹��� ��Ժѵԧҹ�ͧ�к�����ҷ���ҫ���ԡ ������;��Թ �ФǺ���˹��»�Ժѵԧҹ �ͧ�к�����ҷ����ԡ ระบบประสาทโซมาติกทำงานอย่างไรระบบประสาทโซมาติก --> ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อลาย โดยเซลล์ประสาทรับความรู้สึกจะรับกระแสประสาทจากหน่วยรับความรู้สึกผ่านเส้นประสาทไขสันหลังหรือเส้นประสาทสมอง เข้าสู่ไขสันหลังหรือสมอง และกระแสประสาทนำคำสั่งจากสมองจะถูกส่งผ่านเส้นประสาทสมองหรือเส้นประสาทไขสันหลังไปยังหน่วยปฏิบัติงานซึ่งเป็นกล้ามเนื้อลาย บางครั้งอาจทำงาน ...
Somatic มีอะไรบ้าง2.1 ระบบประสาทโซมาติก (Somatic Nervous System : SNS) ประกอบด้วย เซลล์ประสาทนำออก (efferent neuron) ซึ่งควบคุมการหดตัว ของกล้ามเนื้อเป็นระบบที่อยู่ใต้อำนาจจิตใจได้แก่ เส้นประสาทสมองและ เส้นประสาทไขสันหลัง (craniospinal nerves) ซึ่งประกอบด้วยเส้นประสาทสมอง
ระบบประสาทแบบ SNS ควบคุมกล้ามเนื้อชนิดใดระบบประสาทภายใต้อำนาจจิตใจ หรือระบบประสาทโซมาติก (Somatic Nervous System: SNS) ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อโครงร่างที่อยู่ภายใต้อำนาจจิตใจ (Voluntary) เช่น การเดิน การนั่ง การยืน การวาดภาพ หรือการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อบริเวณใบหน้า ปาก และลำคอ
Somatic Reflex มีอะไรบ้างก) รีเฟล็กซ์กาย (somatic reflex) วงจรรีเฟล็กซ์ ประกอบด้วยระบบประสาทกาย เช่น รีเฟล็กซ์ดึงเท้าหนีออกมา. ระบบการเห็น (visual system). ระบบการได้ยิน (auditory system). ระบบการรับรส (gustatory system). ระบบการรับกลิ่น (olfactory system). ระบบการทรงตัว (vestibular system). |