ใบงาน ประวัติศาสตร์ ป.5 อารยธรรมจีน อินเดีย

อทิ ธพิ ลของอารยธรรม
อนิ เดยี และจีน

หมายถึง วัฒนธรรมทีม่ ีการพัฒนาถึงขน้ั
สงู ทั้งทางด้านวัตถุและจิตใจ ทาใหส้ ามารถ
สร้างเสริมคุณภาพชวี ติ ใหม้ ีความเจริญรงุ่ เรือง
สามารถแผข่ ยายความเจรญิ ไปยังดนิ แดนอนื่ ๆ

อารยธรรมอนิ เดยี และจนี ได้เขา้ มาใน
ดินแดนไทย/ภูมภิ าคเอเชียตะวนั ออกเฉยี งใต้
ด้วยหลายปจั จยั ดังนี้

1. การตดิ ตอ่ ค้าขาย
พอ่ ค้าชายจนี และอินเดียเข้ามาคา้ ขาย นาเอาวัฒนธรรม
ของตนมาเผยแผ่ เช่น การแตง่ กาย อาหาร
สินคา้ ทเี่ ขา้ มา เช่น ใบชา ผ้าไหม พรม ผา้ หินสีและ
เครื่องเทศ

2. การเผยแผศ่ าสนา
การไดร้ บั อทิ ธพิ ลของพระพทุ ธศาสนา
จากอนิ เดยี และศรลี งั กา ศาสนาพทุ ธนกิ าย
มหายานจากจนี ศาสนาพราหมณ์-ฮนิ ดู
จากอนิ เดยี ศาสนาอสิ ลามจากพ่อค้ามสุ ลมิ

3. การตดิ ตอ่ ทางการทตู
ทตู ชาวจีนได้เดนิ ทางมาเจรญิ
สัมพันธไมตรี และเกดิ การถา่ ยทอด
วัฒนธรรม

4. การเขา้ มารบั ราชการ
ชาวจนี อนิ เดยี และการแตง่ งานกับ
ชาวพ้นื เมอื ง เกิดการถา่ ยทอดวฒั นธรรม
เชน่ วรรณกรรมเรอ่ื งรามเกยี รติ์
เจดียท์ รงลงั กา

ประเทศไทยรบั อารยธรรมอนิ เดยี 2 ทาง คอื
ทางเขมรและการตดิ ต่อค้าขายโดยตรงกบั พอ่ คา้ ชาวอนิ เดยี

สว่ นอารยธรรมจนี ไดร้ บั ผา่ นทางทตู และการคา้

1. อิทธิพลของอารยธรรมอนิ เดยี
- ดา้ นศาสนา ได้รบั เอาศาสนาพราหมณ์-ฮินดแู ละ
พระพุทธศาสนา ทาให้คาสอน พธิ ีกรรมทางศาสนาและประเพณี
ตา่ ง ๆ ที่เก่ียวกับศาสนาท้งั สองมีอิทธพิ ลต่อวถิ ชี วี ติ ของคนไทย
และคนในภูมภิ าคเอเชยี ตะวันออกเฉียงใต้

- ดา้ นการเมอื งการปกครอง
รับความเช่อื เร่ืองสมมตุ ิเทพ กฎหมายพระ

มนธู รรมศาสตร์ อดีตไทยใช้การปกครองแบบ
พ่อปกครอง และตอ่ มาใช้แบบผสมผสาน
“พระมหากษัตรยิ เ์ ป็นธรรมราชา”

- ดา้ นภาษา
รบั ภาษาบาลี สันสกฤตมาจากอินเดยี โดยแพร่เข้ามา

พร้อมกบั การคา้ และการเผยแผ่ศาสนา จนกลายเปน็ ภาษาที่
ใชใ้ นอาณาจกั รต่าง ๆ และเป็นรากศพั ทข์ องภาษาบางภาษา
เชน่ คาวา่ บิดา มารดา ดารา บรรพชา ชัยชนะ

- ด้านสถาปัตยกรรม นาฏศิลป์ และวรรณกรรม
* เน้นเร่ืองท่ีเกีย่ วกบั ศาสนา เช่น รปู ทรงเจดยี ์

โบสถ์ วิหาร และประติมากรรม ไดแ้ ก่
พระพทุ ธรปู เทวรูปต่างๆ
รวมทั้งภาพจติ รกรรมฝาผนงั

- ดา้ นสถาปตั ยกรรม นาฏศิลป์ และวรรณกรรม
* ดา้ นดนตรแี ละนาฏศลิ ป์ ท่มี ีอิทธิพลตอ่ คนไทย

และประเทศตา่ ง ๆ ในเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ ไดแ้ ก่
เคร่อื งเป่า เช่น สังข์ ปี่ เครอื่ งตี เชน่ กลอง ฆ้อง
ซึ่งใช้ในพธิ ีกรรมและงานร่ืนเรงิ

- ดา้ นสถาปัตยกรรม นาฏศลิ ป์ และวรรณกรรม

* ด้านนาฏศิลป์ ทีไ่ ด้รบั อิทธิพล

ไดแ้ ก่ โขนและหุ่นกระบอก
* ด้านวรรณกรรม มกั เก่ยี วขอ้ งกบั เร่อื งของ

ศาสนา ไดแ้ ก่ นทิ านชาดกเรื่องตา่ ง ๆ ทีส่ ง่ เสริม
บทบาทของผนู้ า เช่น รามเกยี รต์ิ มหาภารตยุทธ

- ด้านการแตง่ กาย
ชาวไทยและชาวเอเชีย

ตะวันออกเฉียงใตจ้ ะคล้ายคลึง
ชาวอนิ เดียและจนี ส่วนชาวอินเดยี
สมัยโบราณจะแต่งกายคลา้ ยคลงึ
กับคนไทยสมัยเชยี งแสน

- ด้านกฎหมาย
รบั รากฐานกฎหมายจากอนิ เดยี

คมั ภรี พ์ ระธรรมศาสตร์เป็นกฎหมาย
แม่แบบในหลายประเทศ

- ดา้ นอาหาร

อาหารอนิ เดยี จะคล้ายคลึงกับอาหารไทย กล่าวคือ

นยิ มใช้เครื่องเทศเปน็ สว่ นประกอบหลัก เช่น แกงกะหร่ี มัสมน่ั
ขา้ วหมกไก่ ขา้ วหมกแพะ นอกจากนย้ี งั มี โรตี มะตะบะ
ซึง่ ได้รบั ความนิยมจนเป็นส่วนหนง่ึ ของอาหารไทยและ
ผู้คนในภมู ภิ าคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

2. อทิ ธิพลของอารยธรรมจนี
- ดา้ นวรรณกรรมจนี

ไดแ้ ก่ สามกก๊ ไซอว๋ิ
ภาษาจีนมีทกี ารผสมผสาน จิ้มกอ้ ง ตน้ หน

2. อทิ ธพิ ลของอารยธรรมจนี
- ด้านศาสนา
พระพทุ ธศาสนานิกายมหายาน

มีการเผยแผ่ ประเพณกี ารไหวเ้ จา้
ตรุษจีน การกนิ เจ การไหว้บรรพบุรษุ

2. อิทธพิ ลของอารยธรรมจนี
- ด้านภาษา
ได้รับอิทธิพลภาษาจนี ท่ีนามาใชใ้ นภาษาไทย เช่น โต๊ะ

เกา้ อ้ี เตียง ตาช่งั คะน้า กวางตุ้ง ส่วนในประเทศอนื่ ๆ
ในเอเชยี ตะวันออกเฉียงใตก้ น็ าภาษาจีนไปใชเ้ ช่นกัน

2. อิทธพิ ลของอารยธรรมจนี
- ดา้ นการคา้ และการเดนิ เรอื

ใชช้ าวจีนทาหน้าทีเ่ ดนิ เรอื
ใช้แบบแผนจากจีน จ้างพ่อคา้
ชาวจนี รบั ราชการในสานกั

2. อทิ ธิพลของอารยธรรมจนี
- ดา้ นอาหาร มีกรรมวิธีการทาอาหาร

หลากหลายไมว่ า่ จะเป็นวิธีการยา่ ง ผดั ต้ม รวมทั้งอาหารประเภทเส้น
นามาปรุงได้หลากหลายทาให้อาหารจนี ได้รบั ความนิยมจนกลายเปน็
สว่ นหนึง่ ของอาหารไทย มีผลให้เครอื่ งถว้ ยจีนนามาใชเ้ ปน็ ภาชนะ
ในสารับอาหารไทย รวมท้ังการใชต้ ะเกียบรับประทานอาหาร

2. อทิ ธพิ ลของอารยธรรมจนี
- ดา้ นการแตง่ กาย
มีอทิ ธิพลตอ่ การแต่งกายของไทยมาชา้ นาน ตั้งแต่สมยั

ศรวี ชิ ัย ซงี่ สมัยนจ้ี ะได้รับอิทธิพลด้านการใช้ผา้ มาจากจนี
ทกุ วนั น้ที ี่พบเหน็ โดยทว่ั ไป คอื การนุ่งขาว-หม่ ขาวไวท้ ุกข์

2. อิทธพิ ลของอารยธรรมจนี
- ดา้ นสถาปัตยกรรม
เหน็ ไดจ้ ากรปู แบบศาลเจา้ จนี และ

งานปูนปน้ั ลวดลายดอกไมห้ รอื มังกรประดับหลังคาหรือ
ตวั อาคาร คนไทยนามาประดับโบสถ์ วิหาร

2. อิทธิพลของอารยธรรมจนี
- ดา้ นดนตรี นาฏศลิ ป์
เครอื่ งดนตรี ได้แก่ เคร่อื งเปา่ เช่น ป่ี

เครื่องตี เชน่ ฉาบ กลอง ขมิ นามาใช้ในสังคมไทยในพธิ ี
และงานรืน่ เริง รวมทง้ั การแสดง เชน่ งิ้ว การเชิดสงิ โต

คำชี้แจง : ให้นักเรียนเลือกตวั เลขหน้ำตวั อย่ำงวฒั นธรรมมำเตมิ ลงใน ให้สัมพนั ธ์กนั

อารยธรรมจีน อารยธรรมอินเดีย

ตวั อยา่ งของวฒั นธรรมทไ่ี ทยไดร้ บั จากจนี /อนิ เดยี

1. ภาษาและตัวหนังสือ 6. การต้งั ศาลเจ้าและการไหว้เจา้

2. ก๋วยเต๋ยี ว ขนมจันอับ นา้ ชา 7. พระราชพิธตี า่ ง ๆ ของพระมหากษตั ริย์

3. นิทานชาดก วรรณกรรมเร่อื งรามเกยี รต์ิ 8. การทาเคร่อื งสังคโลก