ปัจจุบันมีการใช้งานมอเตอร์กันอย่างแพร่หลายไม่ว่าจะนำมอเตอร์มาใช้ในงานทั่วๆ ไป เช่น ปั้มน้ำ ปั้มลม เครน พัดลม และอื่นๆอีกมากมาย หรือแม้กระทั่งนำมอเตอร์มาใช้งานในกระบวนการผลิตของอุตสาหกรรมต่างๆ ซึ่งเรา ไม่สามารถปฎิเสธได้เลยว่าปัจจุบันมอเตอร์ คืออุปกรณ์ที่มีความสำคัญ และเป็นหัวใจในการทำงาน ที่สามารถนำมาประยุกต์ใช้งานได้อย่างมากมาย
ดังนั้นบทความนี้เราจะมาเรียนรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับมอเตอร์ อุปกรณ์ป้องกันมอเตอร์ และการเขียนแบบวงจรเบื้องต้น เพื่อที่จะสามารถทำความเข้าใจกันได้อย่างง่ายๆ
ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักมอเตอร์กันก่อน……
มอเตอร์ไฟฟ้า คือ อุปกรณ์ที่เปลี่ยนพลังงานไฟฟ้าให้เป็นพลังงานกล
มอเตอร์ที่ใช้งานนั้นมีหลายประเภทมาก ขึ้นอยู่กับว่าเราจะแบ่งประเภทอย่างไร และคุณสมบัติของมอเตอร์แต่ละประเภทก็จะมีคุณสมบัติที่แตกต่างกัน เช่น หากต้องการมอเตอร์ที่มีรอบสูงๆ ก็จะเป็นมอเตอร์ประเภทหนึ่ง หรือต้องการแรงบิด (Torque) สูงๆ เราก็อาจเลือกมอเตอร์ประเภทที่มีแรงบิดสูงๆ ซึ่งบทความนี้จะขอไม่ลงรายละเอียดในเชิงลึกเกี่ยวกับมอเตอร์ แต่ละประเภทมากนัก แต่จะขอกล่าวเพียงแค่ภาพรวมๆ เท่านั้นว่ามอเตอร์ คืออะไร
มอเตอร์ไฟฟ้าแยกตามประเภทไฟที่ใช้งาน 2 ประเภท คือ
1. มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง ( DC Motor )
เป็นมอเตอร์ที่ต้องใช้ไฟฟ้ากระแสตรงป้อนเข้าขดลวดอาร์เมเจอร์แล้วทำให้เกิดการตัดกันกับสนามแม่เหล็กส่งผลให้เกิดแรงผลัก และดูดจึงทำให้มอเตอร์หมุน
2.มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ ( AC Motor )
หลักการทำงานจะคล้ายๆ กับมอเตอร์กระแสตรงต่างกันเพียงที่มอเตอร์กระแสสลับจะใช้ไฟฟ้ากระแสสลับป้อนไฟเข้าที่ขดลวดแทน และทำให้เกิดการตัดกันกับสนามแม่เหล็กทำให้มอเตอร์หมุน
การควบคุมความเร็วของมอเตอร์กระแสตรงนั้น จะทำได้โดยการปรับแรงดันที่จ่ายให้มอเตอร์ ส่วนการควบคุมแรงบิด ทำโดยการควบคุมกระแสที่ผ่านขดลวดอาเมเจอร์ และที่จ่ายให้กับขดลวดสเตเตอร์ ในกรณีสเตเตอร์แบบใช้ขดลวดพัน สำหรับการควบคุมการหมุน หรือการสลับทิศทางการหมุนนั้น ในกรณีมอเตอร์ไฟตรง สามารถทำได้โดยการสลับขั้วแหล่งจ่ายไฟ ที่จ่ายให้แก่มอเตอร์ สำหรับกรณีของ มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรงขนาดเล็ก แบบใช้แม่เหล็กถาวรเป็นสเตเตอร์ จะไม่สามารถควบคุมอะไรได้มากนัก โดยการควบคุมความเร็วของมอเตอร์ จะถูกจำกัดด้วยขนาดแรงดัน โดยสามารถปรับได้ไม่เกินค่าแรงดันสูงสุดที่จ่ายให้มอเตอร์ ส่วนการควบคุมแรงบิด อาจทำโดยใช้ตัวต้านทานปรับค่าแบบขดลวด (Wire Wound Resistor) แต่ก็จะเกิดกำลังไฟฟ้าสูญเสียที่ตัวต้านทาน ฉะนั้นในปัจจุบัน จึงมักนิยมใช้การควบคุม ด้วยวงจรพัลซ์วิธมอดูเลเตอร์ (Puls
e Width Modulator) ซึ่งจะใช้วิธีจ่ายไฟให้แก่มอเตอร์เป็นช่วง ๆ โดยการควบคุมแรงดัน คือการปรับช่วงกว้างของพัลซ์ที่จ่ายให้นั่นเอง ซึ่งวิธีนี้จะทำให้ลดกำลังสูญเสียได้มาก สำหรับการกลับทางหมุนของมอเตอร์ อาจใช้วิธีสลับขั้วด้วยมือ หรือใช้วงจรรีเลย์หรืออิเล็กทรอนิกส์เข้าไปควบคุม
�ػ�ó�Ǻ���俿���ص��ˡ���
1. ������ (Relay)
������ (�ѧ���: relay) ��� �ػ�ó�����硷�ԡ�����˹�ҷ�� �Ѵ-���ǧ�� ����¡Ѻ��Ե�� ������ѡ���˹�������� ��С�÷�������ѹ�ӧҹ���ͧ���������ѹ�������˹� ��������ͨ�������Ѻ��������� �ѹ�з����˹�������ʵԴ�ѹ ������ǧ�ûԴ ��еç�����ѹ�շ���������������ѹ �ѹ��С�����ǧ���Դ 俷�����������Ѻ�������������俷���Ҩҡ �������� �ͧ����ͧ��� �ѧ��鹷ѹ�շ���Դ����ͧ ��з����������ӧҹ
2. ���ԡ (Magnetic)
���ػ�ó������¡Ѻ����������¡�÷ӧҹ���ӹҨ�������㹡���Դ�Դ˹��������
㹡�äǺ���ǧ���������������¡�����Ե��������� (Magnetic Switch)
���ͤᷤ���� (Contactor) ����
3. �ص�ѵ� (Push button)
�����Ե�� (Switch) ���ػ�ó�俿���ա��Դ˹�� ���������ػ�ó��鹰ҹ��辺�����ҹ����� ˹�ҷ��ͧ��Ե�� ��� ��Ѵ���ǧ��俿����������ա�è����ç�ѹ���ǧ�� ���ͧ������ç�ѹ���ǧ�� �����ç�ѹ�������ǧ���������Ե����ǧ�� (Close Circuit) ���������ç�ѹ�������ǧ���������Ե��Ѵǧ�� (Open Circuit)
4. ����� (Fuse)
����� (�ѧ���: fuse) ���ػ�ó�����ª�Դ˹�觷�����������ͧ��俿���¨л�ͧ�ѹ����Ѵǧ�� ��С���������Թ�ǧ��俿�� �¨���������� ��еѴ�������͡�ҡǧ�����ͻ�ͧ����ػ�ó�������� �¿�����������Ǵ��� � �Өҡ�С��Ǽ���պء �ըش�������Ƿ���� �����ª�Դ������͡����������������ͧ�����ҹ
5. ���������Ŵ������ (Overload relay)
���������Ŵ (Over Load relay)���ػ�ó��ͧ�ѹ������ӧҹ �Թ���ѧ
���ͻ�ͧ�ѹ����� ��������Դ���������� ������ա��������Թ�ԡѴ�������
6. �Թ��������� (Inverter)
�Թ��������� (inverter) �������¡��� �ͫ���� (AC drives) ����ػ�ó�����硷�ԡ����������Ѻ�Ǻ������������ͺ �ͧ�������˹���ǹ������ͫ������� (��觺ҧ���駡�١���¡��� "�Ыԧ�ù�� ����������Ẻ�ç����͡")
7. ����ū� (PLC)
����ū� (PLC) ���¶֧ Programmable Logic Controller ����ػ�ó����Ť��ԡ�� ���١�Դ����оѲ�ҡ���������鷴᷹�к��Ǻ���Ẻ��ҫ�觨���������㹡�äǺ���ǧ�ä���ҧ�ҡ ������Դ����ҡ㹡�äǺ��� �ѧ��鹨֧�������к�����ū�����㹡�äǺ��� ���ͧ�ҡ�դ����дǡ���㹴�ҹ��äǺ�����С������к���÷ӧҹ
8. ������������ (Servo motor)
SERVO MOTOR ... ��� ��������俿�ҡ���ʵç DC MOTOR ���١��Сͺ�������ªش����� �����ǹ�Ǻ�����ҧ� ������������ǡѹ �¨����ѭ�ҳ��ҹ 1 ��� ����ա2 ��� �� VCC ��� GND ��ҹ�� �������ö�Ǻ�������� SERVO MOTOR ��ع���� ���� ����� +90 ͧ�� - 90 ͧ�� (180 ͧ��) ������ö��觧ҹ㹡����ع�����ع�����ͧ�ҵ�ҧ� ����ͧ��� ����µ�Ǣͧ SERVO MOTOR �ͧ �� ��ͧ�����ع 1 ͧ�� ���� 15 ͧ�� ���� ����ͧ����ǹ�Ǻ��� ���� SENSOR �� ��Ѻ�ҵ�Ǩ�ͺ�ա�������� ����дǡ㹡��㹡�ù�任���ء����ҹ��ҧ� ���ԧ ...
9. ������ (Motor)
������������ͧ��俿�ҷ���˹�ҷ������¹��ѧ�ҹ俿������繾�ѧ�ҹ�� ��ٻ�ͧ�����ع������� �����ҹ�����Ѻ�ػ�ó�俿�� ����ͧ���俿���������ͧ��俿���ҡ��� ����ҳ 80-90%
Create Date :01 �Զع�¹ 2554 Last Update :6 �ѹ��¹ 2554 9:09:20 �. Counter :Pageviews. Comments :0
- Comment