เราเชื่อว่าเพื่อนๆ หลายคนที่เป็นนักอ่านน่าจะคุ้นเคยกับเรื่องสั้นบางเรื่อง แต่เรื่องสั้นที่ดีคืออะไร? ต้องมีเกณฑ์อะไรมาวัดว่าเรื่องนี้ดีแค่ไหน? นี่เป็นเพียงอีกเรื่องหนึ่ง วันนี้เราจะพาเพื่อน ๆ ของเราเข้าสู่จิตวิญญาณของผู้อ่านขั้นสูงด้วยหลักเกณฑ์การประเมินเรื่องสั้นของเรา สำหรับใครที่อยากดูวีดีโอนี้ คลิกดาวน์โหลดPartnershipvt Application หรือคลิกแบนเนอร์ด้านล่าง
- ทำไมต้อง ‘ประเมิน’ การเขียน?
- เรื่องสั้นคืออะไร
- องค์ประกอบของเรื่องสั้นและหลักการประเมินเรื่องสั้น
ทำไมต้อง ‘ประเมิน’ การเขียน?
งานเขียนต่างๆ นอกจากจะให้ความสนุกสนานเพลิดเพลินแล้ว และความบันเทิงสำหรับเรา งานเขียนยังมีค่าอื่นๆ อีกมาก ไม่ว่าจะเป็นค่านิยมทางวรรณกรรมหรือทางสังคม การประเมินมูลค่างานเขียนจึงเป็นตัวกำหนดว่างานเขียนมีค่าเพียงใด ซึ่งผู้อ่านต้องวิเคราะห์ ตีความเนื้อหาของงานเขียน รวมถึงบริบททางสังคมและภูมิหลังของผู้เขียน เพื่อแยกแยะรายละเอียดของเรื่องที่อ่านว่าดีหรือไม่ดี มีค่าอะไรบ้าง? หรือน่าเชื่อถือเพียงใด ในที่นี้เราจะแบ่งการประเมินงานเขียนออกเป็น 2 หัวข้อหลัก ๆ ดังนี้
- การประเมินค่าเรื่องสั้น
- การประเมินค่าบทกวี
วันนี้มาเรียนรู้วิธีประเมินคุณค่าของเรื่องสั้นกันก่อน
คุณสามารถแทรกรูปภาพของเด็กที่กำลังอ่านหนังสือ ฉันคิดภาพประกอบไม่ออกเลย
เรื่องสั้นคืออะไร
เรื่องสั้นเป็นเรื่องร้อยแก้วในประเภทนิยาย เหมือนนิยายแต่สั้นกว่า มีเหตุการณ์ที่ไม่ซับซ้อน และมีตัวละครไม่กี่ตัวในเรื่อง มักจะจบลงด้วยความคาดหมายหรือจบลงด้วยความรอบคอบ
องค์ประกอบของเรื่องสั้นและหลักการประเมินเรื่องสั้น
ไม่ว่าจะอ่านสนุกแค่ไหน คุณรู้หรือไม่ว่าเรื่องสั้นมีองค์ประกอบที่สำคัญหลายอย่างที่เหมือนกัน? มีองค์ประกอบสำคัญแปดประการของเรื่องสั้นที่เราใช้เป็นพื้นฐานในการประเมินคุณค่าของเรื่องสั้น:
1. เรื่องย่อ
คือการสรุปเนื้อหาและประเด็นของงานเขียนทั้งหมดเพื่อเป็นพื้นฐานในการศึกษาและทำให้ผู้อ่านเข้าใจเรื่องราวทั้งหมดภายในเวลาอันสั้น
2. ธีม
เป็นส่วนสำคัญที่ผู้เขียนต้องการนำเสนอต่อผู้อ่าน มักจะสรุปเป็นวลีหรือประโยคสั้น ๆ โดยพิจารณาจากเนื้อหาเพื่อดูว่าสภาพสังคมและมนุษย์มีความสมจริงเพียงใด ช่วยเพิ่มพูนความรู้ความเข้าใจในมนุษย์และสังคมได้อย่างไร?
3. เปิดเรื่อง
เป็นเหตุการณ์เกริ่นนำที่เป็นพื้นฐานในการทำความเข้าใจเรื่อง อาจจะเป็นการแนะนำตัวหลักและตัวละครรอง เพราะเป็นฉากแรกที่จะปรากฏต่อหน้าผู้อ่าน การเปิดเรื่องต้องดึงดูดความสนใจและกระตุ้นความรู้สึกของผู้อ่านให้อยากติดตามเรื่องราวจนจบ
4. ปัญหา
คือการสร้างความขัดแย้งภายในเรื่องที่ส่งผลต่อการตัดสินใจของตัวละครในเรื่อง ปัญหาต้องมีเหตุผล มีเหตุผล และน่าเชื่อถือ
5. วิกฤติ
Critical point หรือที่เราคุ้นเคยกันดีกับจุดหักเหของเรื่องคือจุดที่เหตุการณ์ของเรื่องดำเนินไปจนสุดทาง ตัวละครต้องตัดสินใจว่าจะทำอย่างไรเพื่อให้เรื่องราวดำเนินไป
6. จุดคลี่คลาย
นี่คือจุดเริ่มต้นของเรื่องราวหลังจากที่ตัวละครตัดสินใจว่าเรื่องราวจะเป็นอย่างไร จุดแก้ไขมักจะอยู่ท้ายเรื่อง
7. ปิดเรื่อง
สรุปประเด็นหลักของเรื่องสุดท้ายเพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจเรื่องราวตรงตามความต้องการของผู้แต่ง เรื่องสั้นส่วนใหญ่ปิดเรื่องด้วยความคาดหมาย หรือปลายเปิดซึ่งเป็นตอนจบสุดท้ายให้ผู้อ่านคิดเอาเอง
8. การดำเนินการ
เป็นวิธีการที่ผู้เขียนใช้เล่าเหตุการณ์ สามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภท ดังนี้
8.1 การเดินตามเข็มนาฬิกาคือการดำเนินไปตามลำดับเวลาหรือตามลำดับเวลา
8.2 การทวนเข็มนาฬิกาคือการบอกเหตุการณ์ในปัจจุบันแล้วเล่าเหตุการณ์ในอดีต
8.3 การดำเนินเรื่องสลับกัน เป็นเรื่องราวที่ใช้สองวิธีที่กล่าวมาข้างต้นมาเล่าสลับกัน
นอกจากองค์ประกอบทั้งหมดที่กล่าวข้างต้นแล้ว “การสร้างฉากและตัวละคร” เป็นปัจจัยสำคัญอีกประการหนึ่งที่ทำให้เรื่องราวน่าสนใจ
เมื่อพิจารณาจากตัวละครในเรื่องแล้ว ผู้อ่านต้องดูว่าตัวละครนั้นเป็นแบบไหน มีพฤติกรรมและลักษณะตัวละครที่สมจริงตามเรื่องราวหรือไม่? การสร้างฉาก เราต้องพิจารณาว่าองค์ประกอบของสถานที่นั้นสอดคล้องกับเหตุการณ์ภายในเรื่องหรือไม่
และเพื่อช่วยให้เพื่อนๆ ประเมินคุณค่าของเรื่องสั้นได้ง่ายและชัดเจนยิ่งขึ้น
เพื่อนๆ สามารถแยกประเด็นการศึกษาคุณค่าของเรื่องออกเป็น 2 กรณีหลัก คือ
- คุณค่าทางวรรณกรรม เช่น กลวิธีเชิงวาทศิลป์ วาทศิลป์ รสวรรณคดี
- ค่านิยมทางสังคม เช่น การศึกษาสภาพสังคม วัฒนธรรม ประเพณี ตลอดจนแนวคิดหลักที่ปรากฏในเรื่อง
อาจดูซับซ้อน แต่ถ้าเพื่อนๆ ลองใช้จริง เรารับรองว่าไม่ยากแน่นอน ครั้งต่อไปที่คุณอ่านเรื่องสั้น ลองใช้เกณฑ์เหล่านี้เพื่อประเมินเรื่องสั้นในมือคุณ รับรองว่าสนุก! สำหรับผู้ที่ต้องการเรียนรู้ภาษาไทยเพิ่มเติมทางออนไลน์ อ่านบทความ Adonis Battle of Mango Kuning และภาษาถิ่นและคำประสม
#การประเมนคณคาเรองสน #ชนมธยมศกษาปท #วชาภาษาไทย
Erika Lowe
Erika Lowe เป็นผู้ดูแลระบบและผู้เขียน Parnershipvt เว็บไซต์ของเราให้ข้อมูลเกี่ยวกับการศึกษา, วิทยาศาสตร์การเรียนการสอนทรัพยากรการเรียนรู้ของ เว็บไซต์ของเราจะช่วยคุณในการศึกษาของคุณ