ไม่ว่าจะขนานนามว่าอะไร “4 ยอดสิ่งประดิษฐ์” หรือ “สิ่งประดิษฐ์ทั้ง 4” และไม่ว่าจะเรียกว่าอะไร “จตุรประดิษฐ์” หรือ “จตุรนวัตกรรม”แต่ “ของ 4 อย่าง” ดังต่อไปนี้ คือ “รากฐานสำคัญ” เสมือนบทพิสูจน์อารยธรรมอันสูงส่ง และวิทยาการที่ก้าวหน้าซึ่งส่งผลทั้งทางตรงและทางอ้อม สู่วัฒนธรรม และเทคโนโลยีที่ก้าวหน้า นำ “จีน” ในวันนี้ เดินขึ้นสู่สถานะชาติที่ทรงอิทธิพลที่สุดในโลก“จตุรนวัตกรรม” ประกอบไปด้วย “กระดาษ-แท่นพิมพ์-เข็มทิศ-ดินปืน”หลายครั้ง ข้อถกเถียงที่ไม่มีวันจบสิ้น ว่าใครหรือประเทศไหน ที่เป็นผู้ค้นคิดประดิษฐกรรมต่างๆ ขึ้นก่อนกันแน่วิทยุ หลอดไฟ โทรศัพท์ โทรเลข ไปจนถึงยารักษาโรคหลายขนานโดยเฉพาะอย่างยิ่ง “กระดาษ-แท่นพิมพ์-เข็มทิศ-ดินปืน” ที่มีการบันทึกไว้เป็นลายลักษณ์อักษร ว่า “จีน” คือชาติแรกที่เป็นผู้คิดค้น “กระดาษ-แท่นพิมพ์-เข็มทิศ-ดินปืน” ขึ้นทว่า ก็ยังมีผู้คัดค้านด้วยข้อมูลอีกด้านหนึ่ง ว่าตัวเองหรือประเทศของตนเป็นผู้ค้นคิดประดิษฐกรรมเหล่านั้นดังนั้น เรามาเริ่มกันที่ “กระดาษ” กันก่อนครับข้อมูลหลายสายยืนยันตรงกันว่า “จีน” คือชาติที่สามารถสร้าง “กระดาษ” ขึ้นได้ก่อนใครเพื่อนอย่างไรก็ดี มีข้อมูลที่ชี้ว่า การถือกำเนิดของ “กระดาษปาปิรุส” หรือ Egyptian Papyrus ที่ทำมาจาก “ต้นกกอียิปต์” หรือต้น Papyrusอันเป็นที่มาของคำว่า Paper หรือ “กระดาษ” ในภาษาอารบิกและภาษาอังกฤษทุกวันนี้ คือต้นกำเนิดของ “กระดาษ” ก่อน “จีน”Ancient Hieroglyphics on papyrus
แม้จะมีข้อถกเถียงมากมาย ทว่า เมื่อดูจากเงื่อนเวลาแล้ว ต้องถือว่า “จีน” นั้นเริ่มต้นผลิตกระดาษขึ้นใช้เป็นชาติแรกถักทอต่อยอดจากยุคโบราณ ที่ “จีน” พยายามคิดค้นวิธีเขียนหนังสือลงบนวัสดุต่างๆ ก่อนหน้าที่จะมีการสร้าง “กระดาษ” กันขึ้นหลังจากงานแกะสลักอักษรลงบนหินที่มีมานานนับพันปี วิวัฒนาการต่อมาของการจดบันทึกข้อมูลหรือเรื่องราวลงบนไม้ไผ่ กระดองเต่า หรือกระดูกสัตว์ แต่ทั้งหมดนี้มีน้ำหนักมากทำให้พกพาไม่สะดวกรอยต่อระหว่าง “ราชวงศ์ฉิน” กับ “ราชวงศ์ฮั่น” ได้เริ่มมีการจดจารอักษรลงบนผ้าไหม ทว่า ด้วยสนนราคาที่แพงหูฉี่ และมีกระบวนการที่ยุ่งยาก ทั้งผ้าไหม ไม้ไผ่ กระดองเต่า และกระดูกสัตว์ จึงไม่เป็นที่นิยมแต่แล้ว มีขุนนางผู้หนึ่งซึ่งมีนามว่า “ไช่หลุน” ได้นำเปลือกไม้ เศษผ้า และตาข่ายดักปลามาบดผสมกันจนป่น จากนั้นก็นำมาตากแห้งจนกลายเป็น “กระดาษ” ซึ่งในเวลาต่อมาได้รับการขนานนามว่า “กระดาษไช่หลุน” ถือเป็น “กระดาษแผ่นแรก” ของโลกมี “กระดาษ” แล้ว ก็ต้องมี “แท่นพิมพ์” ครับแม้ข้อมูลสายตะวันตกจะยืนยันว่า “โยฮันเนิส กูเทินแบร์ค” วิศวกรชาวเยอรมัน คือผู้ค้นคิดประดิษฐ์ “แท่นพิมพ์” ขึ้นเป็นคนแรกของโลกทว่า ในโลกตะวันออก คือ “จีน” ในสมัย “ราชวงศ์ถัง” ได้มีการคิดค้น “แม่พิมพ์แกะสลักขึ้น” โดยการแกะตัวอักษรลงบนแผ่นไม้ จากนั้นใช้ “หมึกจีน” ละเลงลงไป แล้วเอา “กระดาษ” มาทาบ ซึ่งเป็นกรรมวิธีเดียวกับศิลปะภาพพิมพ์ต่อมาในสมัย “ราชวงศ์ซ่ง” ได้ปรากฏนักประดิษฐ์ผู้มีนามกรว่า “ปี้เซิง” ในฐานะของ ผู้คิดค้น “ตัวเรียงพิมพ์” ขึ้น โดยใช้วิธีแกะสลัก “ตัวอักษรแต่ละตัว” ลงบน “ดินเหนียว” ทีละก้อน จากนั้นได้ “ก้อนดินเหนียว” เหล่านั้นแล้วนำไปเผาไฟเพื่อให้แข็งตัว เหมือนกระถางต้นไม้ในปัจจุบันนั่นเองครับส่วนในขั้นตอนการพิมพ์นั้น “ปี้เซิง” ไม่ได้กำหนดกฎเกณฑ์อะไรที่เข้มงวดหรือยุ่งยาก เพียงแค่การเรียงตัวอักษรตามที่ต้องการ โดยต้องวางอักษรกลับด้านเท่านั้น จากนั้นก็จัดแจงละเลง “หมึกจีน” ลงไปแล้วเอา “กระดาษ” มาวางทาบข้อดีของ “ระบบพิมพ์ปี้เซิง” นี้ก็คือ “ก้อนดินเหนียว” สามารถนำไปใช้ซ้ำได้จนกว่าจะสึกกร่อนหรือแตกสลายไปเอง จึงสามารถกล่าวได้ว่า “ระบบพิมพ์ปี้เซิง” นี้ ถือเป็น “ต้นแบบ” ของ “การพิมพ์ตะกั่ว” ในยุคปัจจุบันนั่นเองครับ
จุดก่อกำเนิด “เข็มทิศ” ก็ไม่แตกต่างไปจาก “กระดาษ” และ “แท่นพิมพ์” ครับโดยในยุค “จ้านกั๋ว” ได้มีผู้ค้นคิดประดิษฐ์ “เข็มทิศ” ขึ้นเป็นคนแรก แต่เป็นผู้ไม่ประสงค์ออกนาม
“เข็มทิศ” ชนิดนี้ ได้รับการขนานนามว่า “ซือหนาน” ซึ่งรูปลักษณ์นั้น มีลักษณะเป็นช้อนแม่เหล็กตั้งอยู่บนฐานสลักตัวอักษรที่ใช้สำหรับบ่งบอกทิศทาง โดยช้อนจะต้องชี้ไปทางทิศใต้ และปลายอีกด้านหนึ่งจะต้องชี้ไปทางทิศเหนือในสมัย “ราชวงศ์ซ่ง” มีพัฒนาการเกี่ยวกับ “เข็มทิศ” เพิ่มขึ้น คือมีการนำแผ่นเหล็กและฐานสลักตัวอักษรบอกทิศทางมามัดรวมกัน เรียกว่า “หลัวผาน” ดังนั้น “จีน” จึงถือเป็นชาติแรกในโลกที่ได้ประดิษฐ์ “เข็มทิศ” ขึ้นอย่างไม่มีข้อโต้แย้งนั่นเองครับ“นวัตกรรม” สุดท้าย ได้แก่ “ดินปืน” ครับเป็นที่ทราบกันดี ว่าองค์ประกอบ “ดินปืน” นั้นได้แก่ “โพแทสเซียมไนเทรต” หรือ “ดินประสิว” “กำมะถัน” และ “ผงถ่าน”อันที่จริง การค้นพบ “ดินปืน” นั้น ถือว่าเกิดจากความบังเอิญโดยแท้ กล่าวคือ อยู่มาวันหนึ่ง ได้มี “หมอยา” นำ “แร่ธาตุ” และ “สมุนไพร” หลากหลายชนิดมาบดและผสมลงไปต้มรวมกัน ขณะที่กลั่นยาดังกล่าวอยู่นั้น เตาได้เกิดระเบิดขึ้น “หมอยา” คนดังกล่าวจึงได้ชื่อว่าเป็นผู้ค้นพบ “ดินปืน” ขึ้นเป็นคนแรก ในสมัย “ราชวงศ์ถัง” นั่นเองPost Views: 4,373
- TAGS
- กระดาษ
- ดินปืน
- นักประดิษฐ์
- มรดกทางวัฒนธรรม
- สิ่งประดิษฐ์
- เข็มทิศ
- แท่นพิมพ์
- โบราณวัตถุ
Previous article‘เทรนด์สมาร์ทโฟน ปี 2020’ ทุกฟีเจอร์ต้องโดนใจ ‘นักสร้างคอนเทนต์ Content Creator’ ถึงจะรอด
Next articleเปิดโปรไฟล์ ‘งานวิจัยเพื่อชุมชน’ ใช้เห็ดป่าแก้ปัญหาฝุ่นควันไฟป่า ‘ลดฝุ่นพิษ’ ระดับชาติ ได้ด้วยภูมิปัญญา
Jakkrit Siririn
ดร.จักรกฤษณ์ สิริริน เจ้าของนามปากกา “นกป่า อุษาคเนย์” อยู่ในวงการสื่อสารมวลชนมา 25 ปี ทั้งนักข่าว นักเขียน บรรณาธิการ มาเป็น ดร.ด้านการศึกษา ผ่านประสบการณ์ทำงานทั้งภาครัฐและเอกชน จะมาแลกเปลี่ยนมุมมองและความคิดที่เป็นประโยชน์ต่อสังคม